Logoa

Teknologiarik aurreratuena gerran

Bizkaie! 2003-04-15 00:00   sarean
XXI. mendeko gerrak Oraingo gerra honek ez dauka zerikusirik orain arte izan diranakaz konparauta, teknologiaren erabilereari begiratzen badeutsagu behintzat. Lehen aitatutako Zentru erraldoi horretatik tropen mobimentua eta soldadu guztien posizinoa eta arerioak kontroleteaz ganera, itsosoz zein lurrez erabilteko tresneriari begiratuta eta soldaduek eurek daroen ekipamendua be fikzinozkoa emoten dau: gauez ikusteko betaurrekoak, gasaren kontrako maskarak, arerioak atzemoteko tresnak, gerra eremuaren ganeko informazino topografikoa zein bestelako datu batzuk jasoteko ordenagailu txikia, GPSa... Bien bitartean, gerrearen kontrako jarrerea inoiz baino gogorragoa eta ...

Kulturea doluminez

Bizkaie! 2003-04-15 00:00   Kulturea
Jose Maria Satrustegi (Arruazu, 1930-2003) Jose Maria Satrustegi, euskaltzain, idazle, historialari, itzultzaile, antropologo, etnografo eta hizkuntzalari nafarra 72 urtegaz hil zan martiaren 27an. Euskerearen aldeko beharrean eta euskal etnografiaren sustapenean nabarmendu da baina, oro har, euskalgintzan, euskerearen eta euskal kulturearen aldeko jarrera sutsua erakutsi dau bizi osoan. Euskerearen eta euskalkien harian Satrustegi jn.ak esandako batzuk gogoratuko doguz: 'batua beharrezkoa da baina euskalkien aberastasuna ezin dogu ahaztu; batua atara genduanean, lehenengo aholkua izan zan gure sustraia euskalkia zala eta gurasoak ...

Frida

Bizkaie! 2003-04-15 00:00   Zinemea
Salma Hayek gaur egungo zinearen arpegirik politenetariko bat izanda be, sekula ez dau aparteko kritikarik jaso bere lan dramatikoa dala eta. Film honetan, ostera, interpretazino lan sendoa bete dau, Mexikoko Frida Kahlo margolariaren biografia idealizatu hau ondo baino hobeto interpretatuz. Egia esan, ez dakit film honek noraino azaltzen dauen margolari honen benetako bizitzea. Beraz, pentsau behar da, zinearen ohiko usadioari jarraituz, dan-dana glaumourraren argi-koro batez jantzita egon dala, gaiztoak on bihurtuz eta motzak polit eta eder. Baina, zintzoa izanda, horrek ...

Soldados de Salamina

Bizkaie! 2003-04-15 00:00   Zinemea
'Soldados de Salamina' pelikulea David Trueba espainiarrak aurrera atara dauen proiektu interesgarria da. Javier Cercas idazleak izenburu beraren pean idatzitako liburu arrakastatsuan oinarrituta dago eta, liburua irakurri dabenek aitatu daben legez, oso egokitzapen zehatza da, jatorrizko lanaren espiritua jasoten dauena, aldaketa batzuk agirikoak izan arren. Halan, pelikulan protagonistearen sexua aldatu eta andrazko bihurtzen jaku, Ariadna Gil-ek ederto interpretautako lanean. Esanak esan, filmak lan idatziaren maminari eusten deutso eta ukutu dokumentalak bardintsu erabilten dira batean zein bestean, errealidadea eta fikzinoa nahastauta ...

Arratiarren loraldia

Bizkaie! 2003-04-15 00:00   Bertsolaritzea
Epaileen erabagiz, Arratia Txapeldun Azken poto horrek bestelakorik iragarten eban, baina antza hobea izan zan orokorrean arratiarren lana. Mayok barikuan legez, bi etapetan gailendu ziran: gaztetxoetan 3,5 puntuko aldeagaz eta gazteetan 5 puntukoagaz. Danetara, Arratiak 372 puntu eta Busturialdeak 363,5. Sari banaketan txapeldunei eta txapeldunordeei oroigarria eta BBK-ko txekeak ez eze, beste bi sari be banatu jakezan: finalista gazteenarena Jurek Ziemkiewicz morrozko arratiarrak hartu eban eta bizkaiera egokienarena Miren Amuriza berriztarrak. Balorazinoa Amaitu da aurtengo edizinoa eta balorazinoa ...

Udal jarduna kutsatu gura ete?

Bizkaie! 2003-04-15 00:00   eretxia
Ez dot esan gura herrietako lan politikoa gardena ta polita dala beti. Ezinikusiak, arazoak, eztabaida antzuak eta gainditu ezinezko arazoak be badagoz. Zelan ez? Dana dala, herri bakotxak bere dinamika ta bere martxea dauka. Badagoz giro ona baino hobea bizi dabenak eta baita giro petralean dabilzanak be. Nahikoa izaten da komunidadearen ardurak eta burukominak aurrera atara gura izatea. Askotan, esker txarrekoak dira, sarritan pagetan ez diranak. Onartezinak dira kanpoko kutsadura horreek. Onartezina da odola udal aretoetan zabaltzea. Eta ez dago ...

Barrikearen garrantzia

Bizkaie! 2003-04-01 00:00   Jan edanak
Barrikea egiteko prozesua Ardaoa zahartzeko barrikea 'bordele' muetakoa izan behar da. Barrika mueta horrek 225 litro hartzen ditu eta egiaztaturik dago oreka ona lortzen dauela egurraren eta likidoaren arteko bolumenaren artean. Barrika txikiagoetan, egur gehiegi egongo litzateke eta handiagoetan, barriz, likido asko eta oxigenoa sartzeko arazoak. Neurrira ebagitako egur sikuak bata bestearen parean ipinten dira eta makurdurea lortzeko uztai bategaz atontzen dira. Behin zirkulua egin ondoren, bigarren eta hirugarren uztaia ipiniko dogu eta haritz egurragaz eginiko sua barrikaren erdi-erdian sartu ...

Jokin Azkue (HABE): 'euskerearen bizitasunak nabarmen egin dau gora, gaur egun maila soziokultural eta sozioekonomiko guztietan dago euskerea'

Bizkaie! 2003-04-01 00:00   Barriketan

Maroko (III)

Bizkaie! 2003-04-01 00:00   Bidaide
Narruen negozioa Tanerietatik bizi diran guztiak ez dira txarto bizi. Narruaren salmenteak produkzino prozesuko kostuaren gaineko % 2000ko irabaziak dakarz. Onura horreek jabearentzat gehienbat baina garraiolariarentzat eta, azpigaratutako herri batzuetan, saltzailearentzat be izaten dira. Bien bitartean, tintatzaile-artisauek ia-ia esklabutza giroan behar egiten dabe eta protestarako eskubide barik, izan be, aukerarik edo atxakiarik txikiena ikusten dabenean, jabeek beharginak kanporatzea ohiko kontua da eta, kasurik gehinetan, beharginen etxeak be taneriaren jabeenak izaten dira. Marokon lan baldintza negargarriak eta soldata txikiak egon arren, berbarako ...

Pil-Pil Sariak

Bizkaie! 2003-04-01 00:00   Jan edanak
Lehenengo sarirako honeek izan ziran hautagaiak eta irabazlea kreatibidade onenaren sarian: Guggemheim Martin Berasategi Miramon Arbelaitz (saritua) Mugaritz Zuberoa Bigarren sarian, makailaoaz egindako plater onena. Hautagaiak eta irabazlea: Aretxondo Baserri Maitea Cubita kaia El Refor Gaminiz (saritua) Hirugarren sarirako, ingenio onenaren sarirako. Hautagaiak eta aukeratua: Akelarre Arenalde (saritua) Fagollaga Gaminiz Mugaritz Laugarren sarirako (presentazino onena) aukeratutakoak ondokoak izan ziran: Akelarre Alameda (saritua) Andra mari Etxanobe Martin Berasategi Bosgarren saria, postrerik onenari: Arzak Guggenheim Martin Berasategi Mugaritz (saritua) Seigarren sarirako, hau ...

'Chicago' eta 'Piano-jolea' Oskar sarietako irabazle ukaezinak

Bizkaie! 2003-04-01 00:00   Zinemea
Arte eta Zientzia Zinematografikoen Akademiak mundu erdia harritu eban, 'Chicago' musikala eta batez be 'Piano-jolea' filmak saritzean, beti be Martin Scorsese-ren eta 'Gangs of New York' beraren filmaren kaltetan. Izan be, hamahiru proposamen izanda, Rob Marshall-en pelikulea faborito nagusia bazan be, Scorsese-ren epopeia bigarren lekuan egoan hamar proposamenagaz. Halan, 'Chicago'-k sei Oskar eskuratu zituan, baina Gangs of New York esku hutsik joan zan Kodak antzokitik. Oskarren 75. ospakizunaren irabazlea, bada, 'Chicago' izan zan, baina arrakasta hori apur bat apaldu ...

Chicago

Bizkaie! 2003-04-01 00:00   Zinemea
Azkenengoz, musikearen garrantzia be azpimarratuko neuke; honetan bete-betean asmau dabela esan behar da. Guztiagaz be, ederto eginiko gauzen zerrendea txikia ez bada be, filmak huts egiten dau edozein istorioren osogai nagusietan: argumentuan, gidoian eta interesa sortzeko ahaleginetan, hatan be. Joseba Terreros

Rosa Miren Pagola (Deustuko Unibersidadeko Hizkuntza Politikarako Erretoreordea): 'FonAtari, euskal fonetikearen ikertzaile zein euskerearen zaleentzat informazino eta komunikabide gunea da'.

Bizkaie! 2003-04-01 00:00   Kulturea
Gaiaren ganean gehiago jakiteko Rosa Miren Pagolarengana jo dogu. 1. Zeintzuk dira FonAtari-ren helburuak eta aurreikuspenak? Hainbat izan dira helburuak. Nagusiena interneten euskerearen maila fonikoaren zabalkunderako zein ikerketa zorrotzak egiteko baliagarria izan daitekeen tresna oso bat sortzea zan, gaiaren inguruko oinarrizko erreferentzia izateko. Beste alde batetik, euskerearen euskalkien aberastasunaren erakusgarri izango diran laginak gorde eta bitarteko egoki baten bidez zabaldu gura genduzan. Labur-labur esateko, Internet Sarean euskerearen eta, batez be, hizkuntzearen fonetikearen atari bat eratzea eta eskaintzea izan da gure ...

Nafarroako banderea Tafallako udaletxean ipini zanekoa

Bizkaie! 2003-04-01 00:00   antxina-barri
Nafarroako ikurren aldeko burrukea, sarri, euskal abertzaleen ekinaren ekinez etorren eta burruka hori aurrera eroateagaitik ondorio latzak be sufridu behar izan zituen. Santiago Doxandabaratzen kasuan, gerrea etorri zanean, ezin sinistuta, zer pasetan zan bere begiekaz ikusi guran, Iruñeako Gaztelu Enparantzara hurreratu zan Tafallesako autobusean. Han batuta egoan jente piloa ikusita, berehala beste autobus bat hartu eta Iparralderantz, Baionarantz joan zan hain zuzen be. Iparraldeko uriburuan urte batzuk pasau eta 1940ko maiatzean, Venezuelarantz alde egin behar izan eban barriro, kasu honetan ...

Internet gerra eremu

Bizkaie! 2003-04-01 00:00   sarean
Interneten badago non begiratu Vortech, Floridako enpreseak bere zerbitzailea eskaintzen dau web orrialdeak sartzeko. Horreetako bat, Yellow Times izeneko albiste agentzia bati alokatu eutson baina enpresa honek Irakek preso hartutako soldadu amerikarren irudiak emoteagaitik, zentzuratua izan da (www.yellowtimes.org). Weglogs orrialdeak be hor dagoz, persona arruntek euren zuzeneko kazetak plazaratzeko gehienbat. Bagdaden bizi diranak edo ta frontean dagozan soldaduek eurek be weblog horreen egileak dira, eta horri esker, informazinoak bero-bero irakurri geinkez. Honeen artean, Salam Pax internautearena (Bagdaden bizi ...

Informazinoa & desinformazinoa

Bizkaie! 2003-04-01 00:00   eretxia
Baina gu uritar sinpleak baino ez gara. Arduratzekoa izaten da txosten eta hausnarketa sakonak egiteko dagozanak sinplekeria eta topikoetan jausten ikustea. Horra Palestina, Txetxenia edota Euskal Herriaren ganean esaten dana. Nagi intelektuala oso zabalduta dagoan gaixotasuna da, eta bai mundua ulertzeko interes faltea be. Bestelako interesak, ostera, sobran dagoz munduan zehar. Iñaki Atxutegi

Eguneroko ogia (I)

Bizkaie! 2003-04-01 00:00   Jan edanak
Ogi integrala Ogi integralak 100 gramotan 239 kilokaloria ditu, ogi zuriak baino apur bat gitxiago baina dietearen orokortasunean, hau da, gure eguneroko 2000-2500 Kilokalorien barruan 16 kilokaloria horreek ez dira hain garrantzitsuak. B taldeko bitamina gehiago eta minerale gehiago be baditu (potasioa eta magnesioa esaterako) eta, zer esanik ez, zuntz gehiago be bai. Zuntzak hesteetako 'transito' ona ahalbidetzen dau, baina gogoratu aldi berean mantenugaiak be 'eroan' egiten dituala eta, beraz, ogi integralak bitamina eta minerale gehiago izan arren, zuntzaren eraginez ...

Lazkao Txikiri Kantari

Bizkaie! 2003-04-01 00:00   Bertsolaritzea
Bizkaie!

Egunkaria aurrera!

Bizkaie! 2003-04-01 00:00   Bertsolaritzea
Doinua: 'Meles Terrae' (Sarasua Anaiak) Mogimentua bada gure inguruan nork jakin ze arrazoi daukien buruan. Sartu dira etxe ta bulego barruan, goizeko orduetan lapurren moduan. Paper eta agenda kopuru zabala ordenadoreena be ez da makala. Danok sentidu gara lapurtuak hala, geure etxean sartu balira bezala. Guretzat euskeraren lagun ta behargin beste batzuentzako erratz bako sorgin. Zalantzapean jarriz itxi dabe arin, eguneroko lanak egiten deutse min. Gure aurka egiteko suabe-suabe moldatu gura dabez makina bat lege. Momentuz idatzizko prentsa dabe xede ...

Euskal kulturea New Yorken, zergaitik ez?

Bizkaie! 2003-04-01 00:00   Musikea
Azken egunak (kontzertuak, museoak, bisitak..) Islandiako Sigur Ros taldea Radio City Hallen ikusteko aukerea izan neban eta kriston inpresino ona eragin eustan. Beharbada, egunen batean izango dogu horren ganeko hausnarketa sakona egiteko aukerea. Hurrengo emonaldi biak Kirmen, Mikel eta Elizabethek egin zituen Bingen eta nire laguntzino barik. Poemak normal irakurten ziran eta Mikelek 'A capella' kantetan eban. Biak egun berean izan ziran, lehenengoa Greenwich Villageko 326 Spring Streeten eta bigarrena, Cornelia Street Cafe ospetsuan. Emonaldi honetan, New Yorkeko beste poeta ...