Logoa

Animalien okelea jatearen onespena kulturan (I)

Bizkaie! 2004-11-19 00:00   Jan edanak
Gizakion proteinen beharrizan biologikoa baino harago doazen balore eraginkorren artean hurrengoak daukaguz: · Kultura guztietan dago jakiren baten inguruko debekuren bat eta kultura gehienetan animali zehatz batzuk jateko debekua indartsuagoa izaten da landare jakin batzuk jatekoa baino. Aditu askoren eretxiz, animaliek eta gizakiok antzekotasun morfologiko gehiago daukaguzalako da hau (berbarako, odolagaz landareen sapeagaz edo sabiagaz baino askoz gehiago identifiketan gara). · Kultura desbardinetan proteinak daukiezan elikagai desbardinakazko sentimentu eta arau ugari dagoz eta honeek inguruneagazko adaptazinoagaz zerikusi handiagoa daukie beharrizan biologikoakaz baino ...

Ardao oparoak

Bizkaie! 2004-11-19 00:00   Jan edanak
Normalean upelaren heren bat ataraten da, eta geratzen dan hutsunea betetako goian dagoan upeletik hartuko dogu ardaoa. Upel hau barriro be betetako, bere ganean dagoan upeletik hartuko dogu. Upel danak bete arte prozesu hori egingo dogu, goian dagoan upeleraino heldu arte hain zuzen be. Orduan, azken upela beteko dogu, eta ardao gaztea erabiliko dogu horretarako. Metodo honegaz urte guztietan produktu bera atarako dogu, ardao homogenizau eta uzta edo urte bakoa. Ontze teknika hau Andaluzian produziduten diran ardao oparo gehienakaz erabilten ...

Eskuko telefonoak mutututeko zorian

Bizkaie! 2004-11-19 00:00   sarean
Europako Batasuneko legerian holako gauzak guztiz debekatuta egon arren, (1999/5/CE araua) -polizia lanetan izan ezik-, eskuko telefonoak isilarazoteko frekuentzia honeek gero eta gehiago erabilten dira, eta ez bakarrik lehentxuago aitatutako zinema eta abarretan. Leku batzutan, seguridadea dala eta, eskuko telefonoak isilarazoteko frekuentziak dagoz instalauta: enbaxada, leku ofizial, unibersidade eta liburutegietan berbarako. Ospitaleetan be imintea ez litzateke txarto egongo. Espainako Kongresuan be holako tramankulak iminteko ei dagoz. Honeekaz batera, egon badagoz edozeinek erabili leikezanak (teorian behintzat, legez kontrakoak dira ...

“Clusty” bilatzaile barria

Bizkaie! 2004-11-19 00:00   sarean
Zein da garatutako produktuaren berezitasuna? Honako hau: zeozer bilatzen dogunean, bilatzaileak erakutsiko deuskuzan webguneak atalka sailkatuta dagoz. Internauteak, holan, gura izan dauana arinago topetako informazino nahikoa dauka. Laster ikusiko dogu ideia ona dan eta etorkizunik daukan ala ez, beste bilatzaileek be euren produktuetan holako tresnak eskaintzen dabezanean. Gotzon Plaza, informatikoa

Bertso eta olerkien hemerotekea sarean

Bizkaie! 2004-11-19 00:00   sarean
Tartean, Julen Urkizak hasitako lanari jarraipena emon gura deutse danak be. Idazle ondarrutarrak, 1990era bitartean, XIX. eta XX. mendeko 450 aldizkaritatik 46.000 fitxa baino gehiago batu ebazan. Ganera, aldizkari eta egileen zerrendea be osotu eban. Ametzagaiña Taldeak Urkizaren lana Interneten jarri eban, eta egitasmo ha oinarritzat hartuta, ‘Bertso eta olerkien hemeroteka’ izenekoa sortu barri dabe. Askotan entzun dogu Interneten ezaugarri baliotsuena interaktibidadea dala, hau da, erabiltzaileak erantzuteko aukerea eukitea. Oraingoan be, gunera hurreratzen diran guztiek euren bertsoak bialdu ahal ...

BITE, Bizkaiko Trikitixa Elkartearen sorrerea

Bizkaie! 2004-11-19 00:00   Musikea
Nazioarteko trikitixa jaialdia Kursaalen Zemendiaren 27an, zapatuan, trikitixeak beteko dau Donostiako Kursaal, iluntzeko zortzietatik aurrera. Hemengo musikariez gan, kanpoko musikariak entzuteko aukerea eukiko dogu, Quebec-etik, Italiatik eta Kantabriatik baitatoz musikari konbidauak. Quebecetik Sabin Jacques soinu-jotzaile bikaina, Italiatik gure artean daborduko ezaguna dan Carlo Rizzo pandero-jotzailea, eta Kantabriatik, barriz, Soltxu eta Miriam, panderoa astintzen pare bakoa dan bikotea. Aurten, perkusinoari emon gura jako garrantzia, eta horregaitik, Euskal Herriko musikariei dagokienean, perkusino-tresnak ondo baino hobeto ezagutzen dabezan lagunak izango dira Jaialdian: Imanol ...

Euskadi Gazteako XIV. Maketa Lehiaketea zemendiaren 13tik 26ra

Bizkaie! 2004-11-19 00:00   Musikea
Aurten aurkeztutako 200 maketetatik onenak aukeratzeko lehenengo pausua ospe handiko kritikariek osotutako epaimahai batek emoten dau. Talde honek 15-20 kanta aukeratzen dauz eta hurrengo egunetan irratian egongo dira entzungai. Interneten be entzun ahal izango dira, irratiaren web gunean. Zemendiaren 27an, ‘Topaldi’ saio berezia egingo da. Egun horretan jasoko dira entzuleen botoak eta ganera, irabazleen izenak jakitera emongo dira, bai epaimahaiak aukeratutako taldea, baita entzuleen boto gehien jaso dauana be. Epaimahaiak izentautako taldeak 3.000 euroko saria jasoko dau eta euren ...

Pete Cenarrusa Euskal Herrian

Bizkaie! 2004-11-19 00:00   Euskaldunak munduan
Munitibar izan da Cenarrusak bisitau gura izan dauan lehenengotariko Bizkaiko herria, izan be, aita bertakoa eukan, gazte denporan Ameriketara joandakoa hain zuzen be. Pete Idahon jaio zan, Carey herrian, baina gero Bellevue herrira joan zan familiagaz. Idahoko unibersidadean irakasle ikasketak egin ebazan eta aireko armadan be ibili zan, 1950ean politikan sartu zanera arte. 1976an Estaduko Idazkari Nagusia izentau eben, eta hiru hamarkadaz egon zan kargu horretan, 2002. urtean Ben Ysursari kargua ixtea erabagi eban arte. Idazkari lanetan ibili zan urte ...

Euskal kulturea Austrian

Bizkaie! 2004-11-19 00:00   Euskaldunak munduan
Urriaren amaieran ospatu zan zikloan Itxaro Borda be egon zan. ‘I walk the line’ ipuina irakurri eban berak, eta baita ‘Sinfonia Urdina’ elegia be, Luisa Villalata idazlearen omenez idatzitakoa eta inoiz argitaratu bakoa. Koldo Izagirre eta Tapia eta Leturia be izan ziran Salzburg-en. Izagirre idazleak bere obrea erakutsi eutsen austriako herritarrei. Tapiak eta Leturiak, barriz, euren disko-bilduman oinarritutako kontzertua eskaini eben. Zikloaren arduradunek holan eskatuta, itzultzaile lanetan Gabi Schewab ibili zan. Berak, ikus-entzuleen ulermena erraztekotan, bertan irakurritako hainbat testu alemanerara ...

Agur, Alaitz eta Maider!

Bizkaie! 2004-11-19 00:00   Musikea
Hiru disko atara dabez hamalau urte horreetan: Alaitz eta Maider (1997), Inshala (1999) eta Auskalo (2002). Arrakasta itzela euki ostean, daborduko euren ibilbidearen azkena heldu dala dinoe. Erabagia ez dabela egun batetik bestera hartu gogoratu deuskue, eta ‘luzaroan pentsetan ibili ostean, onena ixtea dala erabagi dogu’. Musikearen munduan egindako ibilbidean, jente ugari ezagutzeko aukerea nabarmentzen dabe Alaitz eta Maiderrek. Halan da be, sufridu be egin dabe hamalau urte honeetan, batez be lehenengo diskoa atara ebenean, ‘dana oso arin etorri zan ...

IPUina, POema, MArrazkia, maMUA: IPUPOMAMUA - Hipopotamoaren etxea

Bizkaie! 2004-11-19 00:00   Kulturea
Bernardo Atxagak bere izenagaz lagundu deutso proiektu honi, baina ez holan bakarrik, izan be, Berlingo teatro baten izandako esperientziatik abiatuta, kontseilari moduan be ibiliko da. Hipopotamoa Euskal Herrian ikusten ez dan animalia da eta, modu horretan, ipuinetan jazoten dan moduan, egunerokotasuna apurtuko da. Ganera, hipopotamoak badauka beste alde sinboliko bat be: bidaia asko egiten dauzanez, munduko leku askotako literaturea ekarriko deusku, eta literaturea, jolasa eta euskerea nahastauta, hipopotamoak zubi bat eregiko dau: literaturea eta umeak alkartuko dauzan zubi ameslaria. Hipopotamoa ...

Hamabost urte barru, etorkinak biztanle guztien % 10 inguru EAEn

Bizkaie! 2004-11-19 00:00   txutxu-mutxuan
Ondorioak - Gure biztanleriaren piramidean belaunaldien ondorengorik ez dagoan legez, etorkinen ekarpenak orain arte sortutako desoreka handia bardindu leike. Kontuan izan behar da azken 30 urteotan euki doguzan jaiotze tasa urriek gure egitura ekonomikoa kolokan imini dabela. Hamasei eta 24 urte bitarteko 125.000 persona gitxiago dagoz, kopuru absolutuetan, 1997an baino. - EAEk gizarte lehiakorra izaten segiduten badau, immigranteak biztanleriaren % 10 izan leitekez 15 urte barru, hau da, 200 mila persona inguru kopuru absolutuetan. - Horren ondorioz, planifikazino eta integrazinorako ahalegin handiak egin ...

Interjakintza, kulturen buztarketea bultzatzeko egitasmoa

Bizkaie! 2004-11-19 00:00   Kulturea
Europagaz izandako truke kulturalek garrantzi handia izango dabe erakusketan. Holan ba, sektore hau hamabi sail tematikotan bananduta aztertu ahal izango da: Santiago Bidea, Europako artea, Errenazimenduko bidaiariak, Erromantizismoko bidaiariak, Inprenta, Europako hizkuntzetara itzulitako euskal literaturea, Euskerara itzulitako Europako literaturea, Erlijinoa, Musikea, Zientzia eta Teknologia, Humboldt eta Europako euskaltzaleak. Badago zer ikusi eta zer ikasi! Aitatutakoez gan, adituentzako lan jardunaldiak be antolatu dabez eta lehenengo edizino honetan Errumania izango da konbidaua, nahikoa ezezaguna dan herrialdea ezagutarazoteko. Errumaniako kulturearen ezaugarriak, tartean arkitekturea ...

Euskal ordezkaritza zabala Habanako Nazinoarteko Azokan urriaren 31tik zemendiaren 7ra bitartean

Bizkaie! 2004-11-19 00:00   Euskaldunak munduan
Bizkaie!

Collateral

Bizkaie! 2004-11-19 00:00   Zinemea
Ez dago dudarik "Collateral" filmean kontakizun erakargarri eta entretenigarria egiteko hainbat osogai bateratzen dirana. Horreei esker, Maxen sentimentu eta pentsamentuetan sartu ahal izango gara, eskrupulu bako hiltzaile baten bahitu berezi honen gogoetan, hatan be. Max bizimodu arrunta daukan taxilaria da, baina ezusteko jazokizun honen ondorioz, bizirauten lagundu behar deutson izakera gogorra erakutsiko dau. Zuzendariak “thiller” mueta honeetan erabili ohi diran amarruen bitartez istorioaren tentsinoari eusteaz ganera (kasu baterako, Max-i maletategia zabaltzeko agintzen deutsien polizi biren eszenea), protagonista eta antagonistearen arteko ...

Deunoro jaia

Bizkaie! 2004-11-19 00:00   Euskerea berbagai
Ados. Orduan, zer egiten eben orduko euskaldunek Santu guztien egunaren bezpera gauean? Edo, hobeto esanda, ospatzen ete eben? Zeltiarren urtea urriaren 31 aldera akabetan zan sasoi haretan, udabarri eta udarako giroak iges egin eta udagoien eta neguko hotza etorrelako. Gau honetan, beraz, gabon zahar gaua izaten zan eurentzat. Hurrengo eguna “Samhaim” (sow-en) deitzen eben, eguberri. Egungo tradizinoa ulertzeko, ostera, beste bi ohituren hondar aleak falta jakuz: erromatarren Pomona eguna eta XIX. gizalditik aurrerako kristinautasunaren egutegiko zemendiaren 2a edo Santu guztien ...

Begoña Bilbao: 'euskera bizia indarra galtzen dago'

Bizkaie! 2004-11-19 00:00   Barriketan

Crimen Ferpecto

Bizkaie! 2004-11-19 00:00   Zinemea
Álex de la Iglesiaren komedia barri eta dibertigarriaren metraje zati handi bat herritarrek dirua bazterrak gastetan dabezan azalera handi horreetariko baten ikusi ahal izango dozue. Baina hilketa dislexiko honen protagonistea ez da Jerry Lewis baldarra izango, ezpada solairuko buru bihurtu gura dauan behargin trebe, matxista eta seduzitzailea. Personaiaren deskripzinoa lehenengo personan eginda dago, pelikulearen ingurunea ederto mugatzen daben sekuentzia bikainen bitartez eta protagonisteak berak kamereari zuzendutako berbaldiaren bitartez. Personaiaren egozentrismoari ondo be ondo lotutako ideia da. Behin personaia behar dan ...

Sabino Arana Gori: euskara eta kultura

Bizkaie! 2004-11-19 00:00   Kulturea
Liburuan agiri diran eretxietako batzuk: - Jose Luis Aurtenetxe: 'Sasoi haretako euskerearen inguruko eztabaidetan Sabinok astintze-lana eragin eban, hizkuntza bizibarritzeko ezinbesteko eragin bultzagarria'. - Lino Akesolo: 'Aranak alderdi bi ditu, euskerearen aztertzailearena bata eta eragilearena bestea'. - Joseba Agirreazkuenaga: 'Sabino Aranak euskerea egitasmo politiko bihurtu eban'. - Paulo Iztueta: 'Nazinoaren kontzeptuari Sabino Aranak emon eutson indarra'. Bizkaie!

Autonomietako presidenteen goi-bilerea: argazki antzua baino ez

Bizkaie! 2004-11-19 00:00   eretxia
Agirre Lehendakaria zanak esaten eban bilera eta gailur guztietara joan eta parte hartu behar zala euskaldunon interesak jokoan baldin baegozan. Madrileko bilereak emon dauana ikusita, dudan nago ia bilera horreetara joandako bateren bateri errespetua eskatzea alperreko lana ez ete dan izango. Gogoan hartzeo modukoa zen Maragallen proposamena, hau da, datorren urtean beste antzeko bilera bat egitea Catalunyako presidenteak antolatuta. Bateren batek esan beharko eutsen Maragalli eta Zapaterori antzerkia alde batera lagata, hoba dala edukinen ganean berba egitea. Eta gogoan izan ...