Perretxiko-nahaskia
2003-05-15 00:00 Jan edanak
Zelan egin:
Ezetan hasi aurretik, oso garrantzitsua izango da trapu busti edo umel bategaz, pazientzia eta kontu handiz perretxikoak ondo garbitzea. Hurrengo pausuan, zartaginean ipiniko doguz oliba-orioa eta txiki-txiki egindako berakatza; kolorea hartzen hasten danean, perretxikoak botako doguz eta gatza norberaren gustora. Perretxikoak ur ugari dauka barruan eta ur hori kentzea izango da hurrengo beharra; ebaporazinoaren bitartez lortuko dogu hori eta onena, zartagina tapau barik eta su motelean egitea da.
Bien bitartean arrautzak apur bat irabiatuko doguz, apurtu besterik ez ...
Garagardaoa
2003-05-15 00:00 Jan edanak
Garagardao muetak
Garagardao klase asko dagoz baina ezagunenak aitatuko deutsuedaz :
- Lager: gehien edaten dana. Errubia arrunta, Pilsen izenagaz ezaguna.
- Ale: garagardao hau tenperatura altuagoetan fermentetan da. Lurrin afrutatuak izaten dabez eta gusto nahasia. Erresuma Batuan asko edaten da.
Holandan eta Belgikan asko edaten dira garagardao mueta honeek, legamia basatiekaz egindako garagardaoak izaten dira, txinparta gitxigaz; sarritan fruteagaz nahastetan dabe.
- Gariagaz egindakoak: oso freskagarriak eta zuriagoak izaten dira. Bavieran egiten dabez gehienbat era honetakoak.
- Stout: kolore iluneko garagardaoak. Gogorrak eta normalak ...
Sojeagaz preparautako produktu gehiago (II)
2003-05-15 00:00 Jan edanak
Soja lezitinea
Kimikearen ikuspuntutik, lezitinea soja garautik bereizitako fosfolipidoak dira. Lezitinak bai landareen eta bai animalien ehun askotan dagoz, berbarako arrautza gorringoan, garunetan eta giharretan, esnean, lekaleen garauetan (sojan batez be) eta landareen orio batzuetan.
Lezitinearen propiedade garrantzitsuenak honeek dira:
a) Koipearen digestinoa erraztu egiten dau, koipea emultsionau egiten dauelako eta modu horretan behazun edo urberdearen beharra erraztu.
b) Elikagaien biskosidadea hobetu egiten dau, ahosabairako atseginagoa eginaz; horregaitik asko erabilten da elikagaien industrian pastelak, txokolateak eta bestelakoak preparetako.
c) Antioxidatzaileak ...
Gaztai-pastela
2003-05-01 00:00 Jan edanak
Kaixo irakurleok, gozozaleen zoramenerako gaur gazta pastela preparauko dogu; gitxi asko danok gara gozozale eta gaztai-pastela zer dan badakigu eta platerera ekarten deuskuenean, denpora larregi ez dau egiten bertan. Etxean egiteko oso erraza da eta gaur ikasiko dogu pastel hau egiten. Gaztai-pastel hotza eta beroa dagoz eta gaur, hotza zelan egiten dan ikasiko dogu.
Gaztai-pastela
Osogaiak (10 razinoko pastela egiteko)
- 400 gr. philadelphia gaztaia.
- 250 gr. esnegain likidoa.
- 150 gr. azukera.
- 50 gr. ur.
- 3 gelatina orri.
- Franbuesa mermeladea.
- Erositako ...
Glycine max = soia edo sojea (I)
2003-05-01 00:00 Jan edanak
Sojearen propiedadeak
Asiako herrialdeetan egindako ikerketa epidemiologikoen arabera, fitoestrogenoetan aberatsak diran elikagaiak (berbarako, sojea eta sojeagaz preparautako elikagaiak: shoyu, tofu, soja esnea...) kontsumidu ezkero, ondokoak dira onurak:
a) Menopausiaren sintomatologia askosaz leunagoa da.
Ikerketotan, menopausia sasoian egozan emakume ekialdetarrek sintoma gitxiago zituen: itodura, artikulazinoetako min, suminkortasun, umore aldaketa eta pisu aldaketa gitxiago, hain zuzen be. Edozelan be, leitekeena da, ekialdeko emakumeek menopausiaren inguruan daben jarrera eta pentsakera desbardinak be eragina izatea sintomak murrizteko orduan.
b) Hurrengo gaixotasunak agertzeko arrisku txikiagoa ...
Eguneroko ogia (II)
2003-04-15 00:00 Jan edanak
'Ogiak loditu egiten dau' baieztapena egia ete da?
Sarritan esan badogu be, ez dago loditzen edo argaltzen dauen jatekorik, egunean zehar behar doguzanak baino kaloria gehiago kontsumiduteak loditzen dau. Gehiegizko kaloria horreek elikagai guztien batuketatik datoz eta ez ogia jateagaitik bakarrik (edo koipea edo orioa jateagaitik bakarrik, edo….). Egunero gorputzean sartzen doguzan jateko guztien gehiegizko kaloria kopuruak lodituko gaitu; ez dogu ahaztu behar dietearen benetako orekea elikagai mueta guztien artean lortu behar dogula (ez ogiaren kopuruagaz bakarrik).
Gogoan hartu beraz ...
Mikel Garaizabal: kortxoa ardaoaren jagolea da
2003-04-15 00:00 Jan edanak
Kortxoak bizia dauka
Produktu bizidun guztiak legez, jaio, bizi eta hil egiten da kortxoa baina bizi dan tartean gaixotu be egin leiteke. Ardao batek kortxo usaina edo mundu guztian 'bouchonné' izenagaz ezagutzen dan gaixotasuna hartzen dauenean, upeldegi-jabe guztiei bildur ikarea sartzen jake. Kortxoaren gaixotasun hori mikroorganismo batzuen degradazinoak eragiten dau. Mikroorganismo horreek kloroa daben herbizidetatik edo egurrari gaixotasunik ez sortzeko tratamentuetatik etor daitekez; hori dala eta, gero eta egur gitxiago ikusten da upeldegietan, izan be, trikloroanisola (TCA) agertzen bada (naiz ...
Arroz esne likorea
2003-04-15 00:00 Jan edanak
Zelan egin:
Kazola batean esnea, kanela eta laranja azala ipiniko doguz. Laranja azalaren kasuan oso garrantzitsua da zati zuriak ondo kentzea, horrek gusto mingotsa emoten dauelako. Kazolako osogai horreek irakiten ipini. Ondoren, esnea irakiten hasten danean, arroza gaineratuko dogu eta 18 minutuko irakinaldia emon. Hamazortzi minutuak oso garrantzitsuak dira, ez gehiago ezta gitxiago be. Kontua da ze arroz esne likidoa behar dogula likorea lortzeko eta arroza 18 minututik aurrera bere almidoia askatzen hasten dala; apurka-apurka esnea loditzen joango litzateke eta ...
Barrikearen garrantzia
2003-04-01 00:00 Jan edanak
Barrikea egiteko prozesua
Ardaoa zahartzeko barrikea 'bordele' muetakoa izan behar da. Barrika mueta horrek 225 litro hartzen ditu eta egiaztaturik dago oreka ona lortzen dauela egurraren eta likidoaren arteko bolumenaren artean. Barrika txikiagoetan, egur gehiegi egongo litzateke eta handiagoetan, barriz, likido asko eta oxigenoa sartzeko arazoak.
Neurrira ebagitako egur sikuak bata bestearen parean ipinten dira eta makurdurea lortzeko uztai bategaz atontzen dira.
Behin zirkulua egin ondoren, bigarren eta hirugarren uztaia ipiniko dogu eta haritz egurragaz eginiko sua barrikaren erdi-erdian sartu ...
Pil-Pil Sariak
2003-04-01 00:00 Jan edanak
Lehenengo sarirako honeek izan ziran hautagaiak eta irabazlea kreatibidade onenaren sarian:
Guggemheim
Martin Berasategi
Miramon Arbelaitz (saritua)
Mugaritz
Zuberoa
Bigarren sarian, makailaoaz egindako plater onena. Hautagaiak eta irabazlea:
Aretxondo
Baserri Maitea
Cubita kaia
El Refor
Gaminiz (saritua)
Hirugarren sarirako, ingenio onenaren sarirako. Hautagaiak eta aukeratua:
Akelarre
Arenalde (saritua)
Fagollaga
Gaminiz
Mugaritz
Laugarren sarirako (presentazino onena) aukeratutakoak ondokoak izan ziran:
Akelarre
Alameda (saritua)
Andra mari
Etxanobe
Martin Berasategi
Bosgarren saria, postrerik onenari:
Arzak
Guggenheim
Martin Berasategi
Mugaritz (saritua)
Seigarren sarirako, hau ...
Eguneroko ogia (I)
2003-04-01 00:00 Jan edanak
Ogi integrala
Ogi integralak 100 gramotan 239 kilokaloria ditu, ogi zuriak baino apur bat gitxiago baina dietearen orokortasunean, hau da, gure eguneroko 2000-2500 Kilokalorien barruan 16 kilokaloria horreek ez dira hain garrantzitsuak.
B taldeko bitamina gehiago eta minerale gehiago be baditu (potasioa eta magnesioa esaterako) eta, zer esanik ez, zuntz gehiago be bai. Zuntzak hesteetako 'transito' ona ahalbidetzen dau, baina gogoratu aldi berean mantenugaiak be 'eroan' egiten dituala eta, beraz, ogi integralak bitamina eta minerale gehiago izan arren, zuntzaren eraginez ...
Octopus vulgaris galiziar erara
2003-03-15 00:00 Jan edanak
Olagarroa galiziar erara
Osogaiak:
- Pare bat kiloko olagarroa.
- Pimentoia.
- Gatz lodia.
- Oliba-orioa.
Zelan egin:
Ez da produktu edo osogai asko behar eta alde horretatik ikusita, preparetako modua ezin da gatxa izan. Lapiko bat urez bete eta irakiten ipiniko dogu. Bien bitartean, olagarroa ur hotzetan garbitu; ondo garbitzea oso garrantzitsua izango da gero hondarrik edo bestelako hondakinik ez topetako ahoan. Olagarroa aurrez izozotua bada askozaz hobea izango da ze izozte prozesuan olagarroaren ura izoztu eta zuntzak apurtu egingo diralako eta, beraz ...
Gailetak, pastelak, kakaoa eta txokolatea
2003-03-15 00:00 Jan edanak
Hori guztia gogoan hartuta, ondoko kontuak azpimarratu geinkez: energia, azukera, koipe eta estimulatzaileetan aberatsa danez, jaten dogun txokolate kopurua kontrolau egin behar da eta gehiegi jatea ez da komenidu. Aitatutako berezitasun horreengaitik hain zuzen be, oso ona da energia asko behar dogun egoeretarako, berbarako mendian gabilzanerako; beste kasu batzuetan, esnea gustetan ez jaken umeakaz, esnea edan daien errekurtso ona izaten da kakaoagaz nahastetea.
Txokolatea ona da neurriz kontsumidu ezkero: umeei gosarian edo meriendan txokolatea emotea errekurtso ona izan daiteke baina ...
Makailao brandadea entsaladeagaz
2003-03-01 00:00 Jan edanak
Zelan egin:
Brandadea egiteko, kazola batean ipiniko doguz esnea eta ura biak nahastean. Likido horretan sartuko doguz patatak egosten joan daitezan gatz apur bat botata. Bor-bor hasten danean, 20 minututan eukiko dogu bertan egosten eta behin denpora hori pasetan danean, lapikoa surtatik atara. Behin kazolea kanpoan dagoala, makailaoa bertara bota behar da eta lehendik izango dauen beroagaz makailaoa egingo da. Prozesu hau bost bat minutukoa izango da, ez gehiago. Ondoren iraztontzi batetik pasau eta, era horretara, alde batetik, makailaoa patatakaz ...
Gozotzaileak: azukerea eta eztia
2003-03-01 00:00 Jan edanak
Elikagai bera izan arren jatorria desbardina izan daitekela aitatu dogu gaur eta arlo honetan persona bakotxaren eretxiak eta jarrerak errespetagarriak dira. Gai honegaz lotuta, Jean Trémoliér handiaren esaldi bat aitatu gura deutsuet horren inguruan gogoeta egin edo besterik ez bada be, kuriosidade hutsagaitik irakurri daizuen:
'Hasiera baten txarrikiaren inguruko tabua artzain nomadentzako zera izan zan, arerioaren -egipziar nekazarien- elikagaia ukatzea. Gaur egunn, elikagai naturalen mitoa, bizimodu industrializatuaganako ukapena izan daitekee, elikagai bat jaterakoan elikagai hori sortu dauen zibilizazioagaz bat egiten ...
Kaliforniako ardaoak
2003-03-01 00:00 Jan edanak
Zorionak Mikel Garaizabal
Mikel Garaizabal enologo eta Bizkaie!-ko kolaboratzaileak idatzitako 'Mahatsaren orpotik dator. Euskal Herriko ardoak' gida eta hiztegia Gourmand Worl Cook Awards 2002 sarietarako proposatu dabe.
Ardaoaren ganean euskeraz idatzitako lehenengo liburua da eta aitatutako sarietan hautagai izateko euskeraz idatzitako liburu bat aukeratzen daben lehenengo aldia.
Sukaldaritza eta ardaoen ganeko argitalpenen nazinoarteko lehiaketa bakarra da hori eta esan daiteke ardaoen ganeko liburuen 'Oskarrak' dirala. Aurten, 60 herrialdetako eta 40 hizkuntzatan idatzitako 3.500 liburu aurkeztu dira.
Hezkuntza arloko ...
Ardaoa eta erlijinoak
2003-02-15 00:00 Jan edanak
Judutarren ardoa (Kosher ardoa)
Kosher ardaoa da juduek edan leikien ardao bakarra. Juduen erlijinoan ardaoa sano garrantzitsua da jai ospakizun seinalatuetan, berbarako Pazko garaian edo barikuetan egiten dituen ospakizunetan; esandako moduan, ardaoa da hartu leikien fermentautako produktu bakarra (baldintza nagusia, beti euren errituari jarraituz egitea da).
Ardaoa elementu garbia da judutarrentzako eta, dakigunez, juduek gauza 'puruak' baino ez ditue jaten. Euren testu sagraduak (Tora) dakarrenez, judua ez dan persona batek ezin leike ardaoa ukutu. Judu askok ez deutse judua ez ...
Errefreskoak eta batidoak
2003-02-15 00:00 Jan edanak
Light edariakaz zer?
Danok ezagutzen doguz light edari freskagarriak, publizidadearen eraginez, lar ondo sartu deuskuezan edariak; kontua da ze azukerearen ordez sakarinea edo ziklamatoa gehituten deutsiela. Dana dala, ez dira oso gomendagarriak, badakigulako gozotzaile artifizial horreek (sakarina, ziklamatoa...) erabiltea ona izan daitekela kasu zehatz batzuetan baina gozotzaile artifizial horrek neurri barik hartzea be ez da ona ze gehiegizko kontsumoaren ganeko azterlanik oraindino ez dagoalako, hau da, ez dago jakiterik ze eragin izan leikien gorputzean (beti be, gehiegizko kontsumoa dagoanean).
Labur ...
Ahate gibela zartaginean eginda, onddo eta salda azidoagaz batera
2003-02-15 00:00 Jan edanak
Zelan egin:
Lehenengo eta behin ahate gibela lau zatitan ebagi eta jarraian gatza eta piperrautsa gaineratuko deutsagu zati bakotxari; holan itxiko dogu kondimentau edo ondu daiten.
Beste alde batetik, kazolatxu batean ipiniko dogu saldea irakiten eta bor-bor hasten danean, surtatik atara eta onddoa, trufa-orioa eta lima ura bota eta infusionetan itxi 5 minututan gitxi gorabehera. Ondoren, irazi eta saldea lehen erabilitako lapikoan itxiko dogu su oso bajuan.
Egindakoak eginda, ahate gibela preparetan hasiko gara. Zartagin bat ondo berotu eta oriorik ...
Edari estimulatzaileak
2003-02-01 00:00 Jan edanak
1) Tea
Tea Txinatik datorren edari bat da eta 'Té' izeneko arbola bateko orriak sikatu eta infusino bat eginaz preparetan da.
Te mueta nagusi bi saltzen dira: te berdea eta te baltza. Te berdeak tanino deitutako substantzia gehiago ditu eta horren eraginez, hesteak sikatuten laguntzen dau eta, horregaitik, beheranzkoa daukagunean ona da tea hartzea.
Te baltzak kafeina gehiago dauka eta beraz estimulatzaileen artean sartzen da.
Teak substantzia bizkorgarri bi ditu: kafeinea eta teinea. Substantzia horreei esker tonikoa, digestiboa, idortzailea eta ...
Nabarmenak
Iruzkintxu bat: neuk, harako hatan K.Michelenak proposatu eban modura, "euzko" ibiliko neuke "vasco" esateko, eta "euskal" "euskaldun" esateko bakarrik...
»» 50 euskal enpresa baino gehiago ...