Errioxan egingo dabe ardaoaren kulturearen ganeko munduko museorik handiena

Bizkaie! 2004-03-26 00:00   Jan edanak
Museoko sei areto iraunkorrotan mahastizaintza eta ardaoaren elaborazinoaren prozesuak izango dira ikusgai. 1. Aretoa : ¨Jaio, hazi eta heldu¨ Handiena da eta bertan ardaoaren kulturan zehar, sortu zanetik gaur arteko garapena izango dogu aztergai. Ardaoaren elaborazinoan antxina erabilten ziran tresnak erakusten dira, besteak beste, Baradan herrian XVIII. mendean erabilitako dolare erraldoi bat. 2. Aretoa : "Esentziak gorde" Areto honetan, ardaoaren ezaugarriak ondoen gorde eta mantentzeko erabili dan ontziteria erakusten da. Besteak beste, kupelak zelan egiten diran eta botilearen garapena, antxinatik gaur egunera ...

‘Olerti’ gerra osteko literatur aldizkaria sarean

Bizkaie! 2004-03-26 00:00   sarean
‘Poesiari emona izan zan ‘Olerti’, gerraostean jaiotako literatur aldizkari esanguratsuena ta Egan zein Euzko Gogoaren hirugarren hankea’, dino Mikel Elortzak. Izan be, argitalpena Francoren diktaduran euskera hutsean idazten zan. Ganera, Euskal Herrian bertan zabaltzen eben. Denpora gatxak zirala dudarik ez dago, batez be aldizkariari ekiten eutsenek (editore, idazle, itzultzaile, irakurle ta bestelakoek) literatur proposamenari eusteko alde batetik, ta bestetik zentsura sasoietan aurrerantz segitzeko. Hori dala ta, Onaindiak argitalpenei liburu etxurea emoten eutsen, izenburu ta guzti: Gaztañadi edo Udazkena berbarako. Gaur ...

Aurtengo 'Euskal Herria Zuzenean' kolokan

Bizkaie! 2004-03-26 00:00   Musikea
EHZ Jaialdia hainbat talderen artean antolatzen dabe eta 'Herrien Eurorocka World konpainien kontra' lelopean, herrialde askotako musika taldeek parte hartu izan dabe aurreko urteotan, besteak beste, Zebda, Hamlet, Skatalites, Lou Serioul, Sorkun eta Skunk. Antolatzaileek Euskal Herriko aldarrikapenakaz zein globalizazino neoliberalaren kontrako mobimentuen asmoakaz bat egin izan dabe eta bildutako dirua hainbat kultur proiektu bultzatzeko erabili izan da, besteak beste, Berria egunkaria, Maliko Bourem herriko emazteen alkartea, Aldudarrak alkartea, AEK, Ortzaizeko eta Miarritzeko ikastolak, Xalbador ikastetxea, Irulegiko Irratia, Seaska edota ...

Juan Luis Goikoetxea: 'Mikel Zarateren bidean, azaleko itsasontziaz ganera, barrutik doan eleizea ikusten be jakin beharko geunke'

Bizkaie! 2004-03-26 00:00   Kulturea
3.- Mikel Zarate hainbat generotan nabarmendu geinke, berbarako poesian eta prosan. Zeinetan uste dozu zuk zala trebeago? Ander Manterolak, Lontzo Zugazagak, Karmelo Etxenagusiak ipuina dela Mikelen sorkaririk goraipagarriena esango deutsue. Olerkari bai, bertsolari be bai, baita eleberrigile bere, baina denetan goren ipuingintzan. 4.- Euskerea debozinoa zan Lezamako idazlearentzat... Bai! Mikelek bizitza euskeratik ikusten eban. Ezin esan daiteke Mikel Zarate horretarako bizi zanik, ze Mikel persona moduan da handi eta oso, baina abadetzan, lagun artean, aititarenean eta amamarenean, gaueko orduetan, irakaskuntzan ...

Moralaren gerrea San Franciscon

Bizkaie! 2004-03-26 00:00   txutxu-mutxuan
Estadistikak eta estatubatuarren eretxia Estatubatuarrik gehienek ez ei dabez ezkontza homosexualak onartzen, baina, galdeketa guztietan legez, erantzuna itauna egiteko moduaren arioan aldatzen da. Newsweek-en esanetan, herritarren % 23 honegaz guztiagaz bat dator, baina beste % 24k gay-en arteko ezkontza zibilak onartuko leukez arazo barik. Gallup-aren arabera, biztanleen % 53 Bush-ek proposaturiko zuzenketearen alde dago eta % 44 kontra, baina, Pensilvaniako Unibersidadearen galdeketa bati jarraituz, % 48 Bush-en proposamenaren kontra dago eta % 41 alde. Oso gatxa izango da zuzenketa proposamenak arrakastea eukitea. Izan be, kongresuaren heren ...

Erreka mistikoaren itzulerea

Bizkaie! 2004-03-26 00:00   Zinemea
Eta, egia esan, ez deutsat meriturik kendu gura pelikula on honi, baina aldarrikatu gura neukez beste bi filmen dohain eta ontasunak: batetik, 'Mystic River', askoren ustez, urteko pelikularik onena izan dana; eta, bestetik, ikusleen oneretxia jaso ez baina zuzendaritza lan ikusgarria euki dauen 'Master and Commander' pelikulea. Eta Sean Penn-i emondako saria bidezkoa izanagaitik be, ez naz lar poztu Clint Eastwood eta, batez be, orain arteko ibilbide luzean bost izendapen izan dituan Peter Weir zuzendaria ostera be sarietatik kanpo ikusikeran ...

Edurra, ikusteko ederra, baina...

Bizkaie! 2004-03-26 00:00   eretxia
Baina hori guztiori egia izanda, guk geuk be onartu behar dogu ez gareala alemaniarrak. Gure inguruetako trafiko pilaketa askotan ikusitakoa nekez ikusiko geunke Alemanian. Errespetu faltea da nagusi gurean, errepideetako bide bazterrak ez dira hirugarren karrilak, gitxiago edurrez gainezka dagozanean. Ahaztu egiten dogu abiadurea moteldu egin behar dala edurra gogotik egiten dauanean. Ganerako alorretan pasetan dan moduan, insituzinoei erantzukizuna, ardurea eta gestino ona eskatu behar deutseguz, zelan ez, baina horretarako, geure buruari eskatzen eta konpromisoak hartzen jakitea be nahitaezkoa da ...

Mundu margulean

Bizkaie! 2004-03-26 00:00   Euskerea berbagai
Argi itxi guran zer dan argi itxi gura dodana, euskaldunak itsuak izan ziran zenbait kolore ikusteko, eta ganera, koloreen izenak ez ziran bakarrik aspektu kromatikoak zehazteko adjektiboak, beste hamaika gauza adierazo eitekezalako berba honeen bitartez. Ezin pentsau geinke hizkuntza danak bardinak diranik edota baliokidetza absolutuak posibleak dirala ehuneko ehunean edozein hizkuntzatik edozein hizkuntzara. Itzulpengintzearen munduan muturra sartu guran dabilen batek dinotsue, gauza batzuk ezin dirala itzuli, mailegatu edo eratorri. Bestela, zelan esaten da euskeraz berba bakarrean “arreba”, edo zergaitik hamarratsak ...

Cold Mountain

Bizkaie! 2004-03-26 00:00   Zinemea
Pelikula honen arazo nagusia sinisgarritasun faltea da. Inork ez dau bere egiten filmean agiri dan maitasun istorioa; ikusleek ez dabe sinisten Inman eta Ada bene-benetan maiteminduta dagozanik eta hori filmaren zoritxarreko sarrerearen ondorioa besterik ez da; izan be, protagonistek alkar ezagutzeko modua lar behartuta sartu diran flashback desegoki batzuen bitartez azaltzen da eta horrek beharrezko errealismo ukutu hori kentzen deutso 'Cold Mountain'-i. Nire eretxiz, egokiagoa izango zan egitura klasikoago eta linealago baten bitartez ikustea zein zan Adak eta familia ...

Jentilaren koplak behiari

Bizkaie! 2004-03-26 00:00   Bertsolaritzea
GURE BEHIE, BENITTE Gure behie zein argie (bis) buztanean be begie. Ostikoaz hilko leuke hegaz dabilen eulie. Buztanean be begie hegaz dabilen eulie. Itxura baten polite bere izena “Benitte”, Amuma be endakoa Kanadatik etorrite. Bere izena Benitte Kanadatik etorrite. Kantabrian erosie, badaki zer dan gosie. Errape zimela baina hazurrez ondo josie. Badaki zer dan gosie, hazurrez ondo josie. Nabarra ta adardune, Inun bada bat, jatune. Berbetan ez daki baina bestela behi jakitune. Inun bada bat jatune, bestela behi jakitune. Esnetsutzat ...

Euskal enpresak mundura

Bizkaie! 2004-03-26 00:00   Euskaldunak munduan
Dudarik ez dago hain enpresa garrantzitsu batek Zamudion egoitzea eukiteak zelako garrantzia gehitzen deutson bertako Parke Teknologikoari. Baina ESI-gaz batera badagoz beste hainbat enpresa ospetsu be, bertokoak zein nazinoartekoak. Besteak beste, BBK eta SARENET topau geinkez, baita Euskaltel S.A. be. Beharbada guretzat hain ezagunak ez diranen artean ROBOTIKER eta OWASYS topau geinkez. Honen guztiaren haritik, Zineti enpresearen adibidea be komentau geinke. Izan be, enpresa bizkaitarrak Suediako AB Herman Gotthadt-en atal nautikoagaz banaketarako kontratu esklusiboa sinatu dau. Hemetik aurrera, Loiun ...

Bolivia (III): 'Kokea ikur edo sinbolo nagusia da'

Bizkaie! 2004-03-19 00:00   Euskaldunak munduan
Eguneroko bizimoduan be sano inportantea da. Han kafea hartzen dan moduan, hemen, bazkaldu ostean, kokea mastiketan da. Eraginak honeek dira: ahoan anestesia modukoa, alaitasuna, adimena zabaltzen danaren eta gorputzak indar gehiago daukanaren sensazinoa eta abar. Mastiketako orriari zanak kendu behar jakoz, gero ahoan sartu eta haginka egiteko. Apur bat baino ez dogu mastikauko; gero, bertan itxi behar da eta txistuagaz nahasten danean, urak urtengo dau. Hamar-hamabost minutuko eragina dauka; ostean, orri gehiago sartu behar dira. Kokea mastiketea kaltegarria baino gehiago ...

Amerikar amesa (I)

Bizkaie! 2004-03-19 00:00   Bidaide
Mentalidadea Askotan kritiketan dogu amerikarren mentalidade zarratua eta atzerakoia baina, kasu honetan be kontu handia euki behar da generalizazinoakaz. "Egia da herrialdearen barrualdeko behargin arruntak oso konserbadoreak dirala eta gehienak Bushen alde dagozala; dana dala, badagoz liberalak be eta herrialdearen kanpo politikea aldatzearen alde dagozanak. Hori bai, 2001eko irailaren 11ko Dorre Bikien kontrako erasoen ostean, abertzaletasunak nabarmen egin dau gora eta neurriz kanpoko mugetaraino. Gauzak holan, egun seinalatuetan, irailaren 11n edota independentziaren egunean, amerikarrek goitik behera apaintzen dabez euren etxeak ...

Eibar, antzerkiaren uriburua

Bizkaie! 2004-03-19 00:00   Kulturea
Euskal antzerki taldeak sei dira: Gorringo taldeak hain arrakasta handia lortu dauan “Kutsidazu bidea Ixabel” emon eban zezeilaren 28an, Narruzko Zezen eibartarrek “Historia de una escalera” eskainiko dabe martiaren 8an, Vaiven Produccionesek “Bittor Ghezk” lana emongo dau euskeraz martiaren 13an, Markeliñek “Punto rabo” taularatuko dau martiaren 17an, Chusma Teatro bilbotarrek “Expansiones” erakutsiko dabe martiaren 23an, eta azkenik, Ados Teatroaren “Las mujeres de verdad tienen curvas” antzezlan umoretsua ikusteko aukerea egongo da martiaren 25ean. Ganera, kontutan hartu behar da izen handiko ...

Errioxan egingo dabe ardaoaren kulturearen ganeko munduko museorik handiena

Bizkaie! 2004-03-19 00:00   Jan edanak
Museoko sei areto iraunkorrotan mahastizaintza eta ardaoaren elaborazinoaren prozesuak izango dira ikusgai. 1. Aretoa : ¨Jaio, hazi eta heldu¨ Handiena da eta bertan ardaoaren kulturan zehar, sortu zanetik gaur arteko garapena izango dogu aztergai. Ardaoaren elaborazinoan antxina erabilten ziran tresnak erakusten dira, besteak beste, Baradan herrian XVIII. mendean erabilitako dolare erraldoi bat. 2. Aretoa : "Esentziak gorde" Areto honetan, ardaoaren ezaugarriak ondoen gorde eta mantentzeko erabili dan ontziteria erakusten da. Besteak beste, kupelak zelan egiten diran eta botilearen garapena, antxinatik gaur egunera ...

Lehendakari ostikolaria San Mamesen

Bizkaie! 2004-03-19 00:00   Antxinakoak Geurera
1924-25 denporaldia izan zan Agirrek Athleticen jokatu eban onena. Lehenengo partidua Deustuarren kontra jokatu eban 1924ko zemendiaren 30ean; partidu horretan sartu eban bere lehenengo gola. Partiduko laugarrena izan zan: Allendek parera etorri jakozan aurkari guztiak gainditu eta Txirriri bota eutson baloia. Honek luze emon eta Agirrek buruz, sareetara bialdu eban baloia. Hurrengo eguneko egunkariek Agirreren berragerpena jaso eben elementu bikaina zala esanaz. Denporaldi horretan, beste partidu bi jokatu zituan Agirrek: Barakaldoren kontra lehenengoa, 1925eko zezeilaren 24an, eta Athleticek 8 eta ...

Antxinako ahotsa paperean

Bizkaie! 2004-03-19 00:00   Bertsolaritzea
Ez dakit testuak aurre-euskerea ezagutzeko erreztasunik eragingo dauan, ezta testuak euskerearen izaera monosilabikoa babesteko tresna izan daiteken. Baina bertsotan eta bertsolaritzeaz dakidanagaz, pentsetan dot honek sekulako aldaketea eragin leikela egungo pentsamentuan. Lazarragak bere ahozko jarduna papeleratu eban unetik, gauza bat argi itxi eban etorkizunerako: alde batetik, bat-batean adierazo gurako ebazan sentimentuak paperak emoten dauan segurtasunean babestu ebazan. Beraz, ahozkotasunaren bat-bateko sormena kendu eutson bere sentimentu adierazpenari, baina ez eutson kendu ahoz adierazo beharra. Doinurik daukan ala ez ezin jakin geinke ...

Ia 100 orrialde

Bizkaie! 2004-03-19 00:00   Euskerea berbagai
Eskuizkribuaren ezaugarriei jagokenez, orriak antxinako bi orrialdekatze berezitan zenbakiturik agiri dira; bat, jatorrizko idazkeran eginikoa, 15etik 67ra doana, batzuetan orrialdea ez eze zutabeak be zenbakitzen dira zati honetan; bi, geroago egindakoak (XVIII. mendean, akaso), zenbakitze jarraitu bat dauka (1139-1203), zenbakitze horri erreparau ezkero, orrialde batzuk falta dituala eta segurutik, eskuizkribua bilduma zabalago baten zati izan zala adierazoten deusku, zati honetan, orrialdea eta zutabea dira zenbakitzen diranak. Itxureari jagokonez, ostera, alkarri jositako zenbait koadernoz osotuta dago, eta indartzeko, hamaseigarren mendean ohi ...

Ensalada politikoak gatz gehiago behar dau

Bizkaie! 2004-03-19 00:00   eretxia
Zorionez edo zoritxarrez, hauteskunde kanpainak ez dira Estaduan guztiz yankee-zatu. Mezu profilaktikoak alde batera itxita, gatza eta piperra behar izaten dau botoemoleak etxetik botokutxetarako bidaia egiteko. Onerako edo txarrerako, Caroden ganeko azken sasi-informazinoak izango doguz hurrengo aste biotan protagonista, Aznarrek zeruko trumoi guztiak jaurtiko ditu popularrak ez diran guztien kontra eta batek jakin zelako prensa kanpainea preparauko daben datozen egunetarako. Kontuak kontu, nik faltan botako ditut kanpainan zehar mingainaren artistak, Alfonso Guerra, Xabier Arzalluz, Felipe Gonzalez, Carlos Garaikoetxea,... arerioa lau ...