Aktualitatea

Hasteko, Arriaga Antzokiko eta Euskalduna Jauregiko lanak aitatuko ditugu, kontuan eukinda lanok dirala Aste Nagusian topauko ditugun karuenak, baina ez derrigorrez onenak, baten bat kontuan hartzeko modukoa bada be. Esate baterako, Arriaga Antzokian aurkeztuko diran lan biak interesgarriak dira, eta publikoaren arrakastea segurtauta eukiko dabe: alde batetik, Yllana & L´Om Imprebís konpainiaren (Yllana hau ‘666’ antzezlan bikaina egin ebana da) ‘Monty Python’ lana talde ingeles horren sketchik onenakaz dator Bilbora, batez be Monty Pythonekoek ‘Flying Circus’ show ezagunean egiten zituen sketchakaz. Bestetik, Ángela Molinaren konpainiak ‘El graduado’ antzezlana preparau dau, bersino zinematografikoan arrakasta itzela eukindako izen bereko lanean oinarrituta. Lan bi horreek 20:00etan eta 23:00etan emongo dira, hurrenez hurren, bata bestearen atzetik. Euskalduna Jauregiko lanak hiru dira, baina ez hain interesgarriak: Miramón Mendi konpainiaren ‘El diluvio que viene’ musikala da, eta nahikoa izango da esatea José Luis Moreno dala lan honen produktorea. El Club de la Comedia taldearen ‘Noche de cómicos’ lana, barriz, azken urteotan klasiko bihurtzen dagoan formatua da, antzerkiaren aldetik kalidade bakoa. Neil Labuteren ‘¡Gorda!’ da azken antzezlana, eta beharbada interesgarriena, Neil Labute da-ta gaur egun munduan dagoan autorerik garrantzitsuenetako bat. Gorputz perfektuen gaia ironiaz ikutzen dau, eta telebisinoari esker ezagun-ezagunak diran aktoreek hartzen dabe parte bertan. Hiru lan horreek 20:00etan emongo dira egunero, jauregiko hiru aretotan. Baina interesgarriena jaietan bertan dago, esan dogun lez. Bilborocken, berbarako, barrez lehertzeko moduko obrak emongo dira egunero: gaur, astelehenean, Markeliñek zerura edo infernura eroango gaitu ‘Punto rabo’ lan ezagunagaz; martitzenean, Yokaranguren eskutik eta David Barberok idatzita, ‘Letizienta’ lan satirikoa emongo da; eguaztenean, Sexpearen konpainiak dokumental erako ‘En grilletes’; eguenean ‘Euskararen 7 bekatu nagusiak’ etorriko jaku Pok taldearen eskutik; barikuan, SINverso ...

Altxau beite teloia, isiotu argiak zabaldu beitez txosnak, bota suziriak. Nahiz ez maite kolore gorri-beilegiak jantzita txupinerak ta pregoilariak ze poza hartzen dauen Bilboko uriak! Iruñan sanferminak Rion karnabala, Sevillan feria da Munichen bezala. Guk Mari Jaia dogu izar printzipala, bost axola faman dan global zein lokala, guk ederto dakigu mundiala dala! Txomin Barullon hasi ta Kaskagorrira, Aste Nagusiari emonaz distira, dozena bi konpartsa tartean badira. Horra hor ba, non hasi gaurko kalejira, zeure esku gero non ta noz erretira ...

Kanona egileen eskubideak babesteko ezarri zan (hori dinoskue beti), beti be erabilera pribadurako danean, bestela ‘pirateria’ dalako. Baina sarritan, batzuk ez datoz bat egoera honegaz. Eta horreen artean Reynaldo Cordero, Alcalá de Henares-eko Unibersidadean programatzaile moduan lan egiten dauena. Bera ‘Batch PC’ dendara joan zan 10 CD zuri erostera baina helburua ez zanez ezelako kopia pribadurik egitea, kanona fakturatik kentzeko eskatu eutson dendakoari. Batek ezetz eta besteak baietz, azkenean epailearen aurrera joan ziran. Eta hemen sorpresea. Cordero jaunaren esanetan, berak ...

Astelehenean Uribe Kostako Nun taldeak joko dau. Abeslaria neskea da eta euren rock musikea melodia eta tentsinoaren arteko erdibidean dago. Eurekaz batera, Gasteizko Same Old taldea dago, hardcore doinu gogorrakaz, Bartzelonako BCore zigiluko hainbat talderen eragina jarraituz. Metal doinu sendoak martitzenean izango dira Konter eta Beforce taldeakaz. Heavy musika maite dabenen eguna izango da martitzena. Eguastenean, The Killministers bakioaldeko taldearen punk-rock doinuak entzungo dira. Eurakaz batera Tolosako Lobo Eléctrico taldea egongo da. Eguenari jagokonez, batetik Arratia aldeko Arean talde egongo ...

Bizkaie!

Bizkaie!

Bizkaie!

Juliettek (Mathilde Seigner), Florencek (Anne Pa-rillaud) eta Mariek (Judith Godrèche) umetarik ezagutzen dabe alkar. Marie osagilea da eta ospitale publiko batean egiten dau behar. Zortzi urte igaro dira Pierregaz ezkondu zanetik; Pierre pintorea da eta persona goxoa, eztitsua eta barregarria, baina nahiko txarra etxeko zereginetan eta diru kontuetan. Marie ahalegintzen da emakumezko perfektua izaten, baina daborduko hasi da inguruko guztiagaz kantsetan. Florence exekutibo gogotsu eta zorrotz bategaz ezkonduta dago. Lotsatia eta nahiko uzkurra da; urteak egin dauz publizidade agentzia batean ...

Pelikulea indar eta erritmo biziagaz hasten da, kaleko errealidade gogor eta dramatiko bati oratuta. Zine errealistearen brotxakada arinak jasota, ikus-entzuleak berehala jaubetzen dira Venezuelako bazter auzoetako egoerearen larriaz. Ganera, filmak personaien jokamoldea eta istorioaren nondik norakoak ulertzeko sarrera ezin hobea egin dau. Edozelan be, mundu zibilizaturako saltoa egiten danean, gidoia une batzuetan gelditu egiten dala emoten dau. Yorlis Domínguez gaztetxuak antzezteko daukan naturaltasun eta berezkotasuna ikaragarria da, kamarea maitemintzeko jaio dala pentsatu leiteke, baina hori guztiori ez da nahikoa Tristán ...

Itxaropenerako datuak Zuntzak, kaltzioak eta C bitamineak gorputzea babesten dabe gaixotasun honen kontra; koipeek eta, batez be, okel gorriak bizienaren garapenari laguntzen deutsie. Gai honen haritik, osagileek behin eta barriz gomutatzen deuskue loditasunak eta jarduera fisikorik faltak gaixo mueta honeen arriskua handitzen dabela. Itxaropenerako datu modura, aitatu beharra dago azken hogei urteotan gaixoen biziraupenak eukitako gorakadea. 1985etik 1989ra bitartean, garrantzi honetako osasun arazoei aurre egiten eutseen gaixoen kopurua ondokoa zan: gizonezkoen % 35 eta emakumezkoen % 44. Kopuru honeek gora egin eta ...

Guardia Zibila Espainian eta Euskadin zer dan badakigu. Orain dala egun gitxi jakin dogu Lauaxeta olerkari euskalduna Benemeritakoek afusilau ebela. Zenbait komunikabidek datu hau ‘ahaztu’ egin dabe. Zibilon logika eta militarizautako poliziarena ez dira berberak, antza. Polizien lanaren ganeko kritika egitea terroristei laguntzinoa emotea ei da. Horrexegaitik uste izan eban baten batek logikoa zala Roquetasen jazotakoaren ganean informazino osoa ez emotea. Horrexegaitik zan logikoa Juan Martinez Galdeanoren hilketearen errua berari botatea. Demokraziagaz zerikusirik ez daukan logikea. Mentalidade bera ikusi dogu ...

Orain gitxi hizkuntza gitxituei buruzko eztabaida interesgarria egon ei zan Lonely Planet bidaia-giden amaraun guneko foroan. Batzuen ustez, Ryanair da hizkuntzen alde pausorik handienak emon dauzen enpresea, euren atarian hizkuntza asko ordezkatzen dabezan banderak daukiezalako, tartean katalana. Eta katalanek ‘aberrigintzan’ jarraitzeko Bartzelona (edo Girona) eta Sardiniako Alghero (l'Alguer katalanez) arteko hegaldiak be jartekoak ei dira. Ganera, konpainia Irlandakoa dan arren, hori banderaori sakatu ezkero... ingelesezko orrialdeetara eroaten zaitu! Easyjet-ek be badauka katalanez orrialdea. Baina etorkizuna zertan dan argi erakusten ...

Hori dala eta, aholku edo gomendio batzuk emongo deutsuedaz elikagaiak zaintzeko: - Elikagai guztiak hozgailuan gorde eta kanpoko-tenperaturan ahal danik eta denpora gitxien euki. - Erosi baino lehenago, ondo irakurri etiketak: noiz arte jan ahal dan eta zelan gorde elikagai hori etxean, zabaldu barik eta zabaldu ostean. - Elikagaia txikitzeko edo zatitzeko ohola, kutxiloak eta suetean erabilten dogun edozein tresna oso ondo garbitu eta desinfektau. Elikagai zatiak gera daitekez, mikroorganismoak ugaltzeko arriskuagaz, eta kutxiloa barriro erabilten dogunean beste jangai bat kutsatu geinke. Honi ...

Eta honek zer esan gura dau? Pentsau daigun ehunka edo milaka dokumentu ingelesez edo euskeraz idatzita daukaguzala eta horren informazino guztiaren barruan berba batzuk topau gura doguzala. Zelan egingo geunke hori? Orrialde guztiak eskaneuko doguz eta hizkiak eta berbak ezagutzeko softwarea (OCR bat) pasauko deutsagu fitxeroari. Gero, edozein testu prozesatzaile batean legez, bilaketa normala egingo dogu. Baina guk daukagun OCR softwareak ingeleserako edo euskerarako balioko dau, hau da, alfabeto latino daukien hizkuntzentzako. Eta orduan, zer pasetan da arabiar hizkuntzeagaz? Ba ...

Bizkaie!

Bizkaie!

Alde on eta txarrak Yunnan eskualdeko herritxuetatik bueltatxu bat emon ezkero, bertako gitxiengo etnikoek Han gehiengoagaz ez daukiela zerikusirik atoan igarten da. Baina daukiezan pribilegioak be ikusgai dagoz: herritxuetan, asfaltau bako kaleetan giroa sekulakoa da. Baso tropikaletan, banbuz eta bedar sikuz egindako etxetxuetan hainbat umetxu dagoz eta Han-ak baino ez dagozan lekuetan hori ikustea ezinezkoa da. Gitxiengo etnikoetan, ‘seme bakarraren’ politikea existidu be ez da egiten eta, ‘ezaugarri horrek laguntzen deutso etniari ez desagertzen’, dino Varnomelingen-ek. Gitxiengo etnikoek erraztasunak daukiez ...

Laborategian asmautako gauzen artean bonba bat egoan, ‘Euzko’ izenez bataiatu ebena. 1936ko irailaren 27an itzelezko bonbardeaketa jasan eban Bilbok. Bostehun bonba-suegile bota ziran Bizkaiko uriburura. Horretatik 127 geratu ziran eztanda egin barik eta Delicadok zuzentzen eban laborategira eroan ebezan. Bertan, aztertu eta eztanda ez egiteko izandako arazoak ikusi ziran. Ikusitakoa aztertu eta gero aldaketa batzuk egitea pentsau eben euskaldunek. Egindako aldaketekaz urrian bonba barriak egin eta probak hasi ziran, zelako eragina euken ikusteko asmoz. ‘Euzko’ bonbea be suegilea zan eta ...