Euskerea berbagai

‘Markinan ura moztu dute (kendu dabe); Retegik tanto berria egin du (beste tanto bat edo tanto bat gehiago); Astean zehar lasto asko jaitsi zuen (Aste barruan, eraitsi eban; ‘zehar’ tokiari lotuta dator, denborari ez); Gorka Barakaldon dago irakasle bezala (irakasle da edo dago); Onintzek euskara ongi menperatzen du (=avasalla bien el euskara. Ongi daki); Soldadu albaniarrak ongi lo egin dute gaur gauean (Albaniar soldaduek bart ongi lo egin dabe); Beste egunean Mari ikusi nuen (Lehengo egunean edo lehenagokoan); Hor ezbeharrak ...

Barnetegiak Bakaikun (Nafarroa) abuztuaren 1etik 13ra eta abuztuaren 16tik 28ra; Ondarroan (Bizkaia) garagarrilaren 1etik 13ra eta irailaren 5etik 17ra eta, aurten lehenengoz Bilbon, garagarrilaren 5etik 30era eta irailaren 19tik urriaren 1era (ikasleak etxera joango dira lotara) Barnetegiak izango dira. EGA, HE1 eta HE2 mailak eskainiko dira, hainbat osteratxugaz batera, mendira, hondartzara... Gazteek be izango dabe aukerea udan barnetegian euskeraz biziteko, bai Nafarroako Bakaiku herrian zein Bilbon. Holan, 16 urtetik aurrerako gazteek garagarrilaren 5etik 30era eta abuztuaren 29tik irailaren 10era egonaldia ...

Bizkaie!

Kargua eta kargea Zaharrak berri, euskararen bizigarri izeneko berbaldian, Arejitari erantzuna emon eutson Andres Urrutia euskaltzainburuak. Andres Urrutiak, besteak beste, euskera modernoari iraganeko moldeak integratzeaz berba egin dau batik bat eta horretan kokatu dau bere azalpenen ardatza. Maila partikularragoan, Andres Urrutiak Adolfo Arejitaren profila zirriborratu dau. Arejitak Filologia Erromanikoa lizentziaturea atara eban Deustuko Unibersidadean eta lehen pausuak orduko lehen euskal komunikabide urrietan emon ebazan, Bizkaiko Herri Irratian batez be. Deustuko Unibersidadean bertan, doktorego-tesia egin eban eta klaseak emon, ‘Filologia Erromanikoaren ...

Xabier Paia

Sariak Gabonak udeagaz batera ailegauko dira aurten antza danez: motor bat, eskuko telefonoak, bideo jokoak, Athleticeko eta Realeko jokalarien kamisetak, CD-ROMak, MP3ak... 100 letraguneren truke! Edozelako mezurik ez Sariketeak arau zehatz batzuk ezarri dauz mezuak osotzeko orduan partehartzaileek baldintza batzuk argi izan dagiezan: 1.- Maite dozun horrentzako mezua izan behar dau. 2.- Mezua 100 karakterekoa izan daiteke, gehienez jota. 3.- Euskeraz idatzi behar da, euskera bizi eta askean. 4.- Ez sartu mezu xenofobo, homofobo, xfobo edo iraingarririk; ez dira onartuko ...

Xabier Paia

ELEKA ingeniaritza linguistikoko enpreseak azaldu dauenez, egoera honeek izan dabez gogoan sistemea garatzerakoan:  Erabiltzailearen ordenadoreko sistema eragile edo bulegotika-programearentzat ez dago Xuxen bertsinorik.  Xuxen arruntak eskatzen dauen instalazinoa egin gura ez izatea.  Beste inoren ordenadorean ibiltea eta han zuzentzailea eskuragarri ez egotea.  Web gune batean nabil testua idazten. Zuzenketa-zerbitzua Sistemeak eremu handia dauka zuzendu gura dan testua han idazteko. Informazino hori edozein dokumentutik kopiau eta testu-eremuan imini daiteke. Bi zuzenketa-mueta eskaintzen dauz sistemeak:  ‘Zuzendu’ aukerearen ...

Gabriel Aresti (Uria, Herria, Harria) Literaturea etxe ondoko kale kantoian zure belarrien zain dagoan musikaria da, edota lorategiko bankuaren ertzetik usoei begira bizi dan gizona. Literatureak ke distirea dauka eta farola usaina. Goizero tranbia hartzen dau lantokira joateko eta Plaza Biribiletik pasetan danean, Diego Lopez de Harok agur egiten deutso eskoiko eskuagaz, ezkerrekoagaz kaskoari eusten deutsolako. Begoñako Ama Birjina itxaroten dauka San Anton zubian, uriko armarriaren paisajea beragaz erretratu bat atarateko Nerbioiko islari. Casilda Iturrizarren parkeko larre batean etxun eta ...

Baliabide teknikoak Honeek dira oihutegian amaraunean sartzeko gitxieneko baldintzak:  Flash-eko azken bertsinoa instalauta euki behar da.  Pentium II edo hortik gorakoa izan behar dau ordenadoreak.  64 MB RAM edo gorakoa izan behar dau.  Internet Explorer 5.0 edo hortik gorako bertsinoa behar da.  Mac ordenadoreetatik be ibili daiteke. Xabier Paia

ETB1en biziraupenaren sekretua kirol saio eta marrazki bizidunek daukie. Ez da lehenengo aldia inork entzungo dauena euskerea askorentzat ume eta txakurren (eta euskera ikasle mozkorren) berbakerea dala eta horren apologiaren ondorioa da ETB1ek jaso dauen audientziaren emoitza. Eguneko orduak aztertu ezkero, euskerazko kateak goizean eta arrastian daukaz emoitzarik onenak, marrazki bizidunak emoten dabezan orduetan. Batez be, arratsaldeko 14:00etatik 17:00etara. Kontuan hartuta marrazki bizidunak kanpotik jatorkuzala Euskal Autonomia Erkidegora, “zorionak” esan gura deutset bikoizketarako itzulpenetan lanean dabizen danei. Edozelan ...

Gaur egun Ezagutzaren Clusterrak 164 elkarte bazkide ditu, mota askotakoak (unibertsitatea eta negozio eskolak, aholkularitzak, herri administrazioa eta enpresa). Elkarte horiek elkarren artean konpartitutako ezagutza sare baten partaide izateak aberastasun, eraginkortasun eta operatibotasun handia eskaintzen du Ezagutzaren Clusterretik martxan jarritako ekintzetan. Ekintza horien artean, kudeaketako esperientzien, tresnen eta ikuspegi berrien azterketa lagungarri izango da lehiakortasun maila hobea lortzeko, kudeaketa mailako berrikuntzaren bitartez Bizkaie!

Adorez Bostak bat Kultur Elkarteko kideak aspalditik dagoz euskal lexikologiaren inguruan beharrean. Euskara hutsezko hiztegiak landu eta argitaratu ebezan orain urte batzuk: Sinonimoen hiztegia –antonimoduna (1983/1988/1996; Adorez Bilduma: 1,3,8), Euskararako Hiztegia (1986; Adorez 2), Euskararako hiztegia oinarrizkoa (1990; Adorez 4), Eskola Hiztegia-irudiduna (1991; Adorez 5) eta Europa Hiztegia - Eskola berrirakoa (1993; Adorez-6). Ostean, hiztegi elebidunak egiteari ekin eutsen. Holan, Dicccionario 3000 Hiztegia (1996/2002: Adorez 7) eta Diccionario escolar 3000 Eskola Hiztegia (2001; Adorez 8) hiztegi ...

‘Hainbat ............ egurra emon deutsagu aurtengo ligean.’ a) talderi b) taldeari d) taldeei e) taldei Emoitza orokorra: 43,0. B eredua: 28,8. D eredua: 51,3 'Zein dago ondo idatzita?' a) Garrantsia b) Itzua d) Saihetsa e) Platerra Emoitza orokorra: 52,4. B eredua: 42,1. D eredua: 58,7 Adibide horreek biak larritzeko modukoak dira. Zelan egin behar dabe gaztetxoek berba euskeraz ez badabe mugagabea be kontroletan? Neuri izugarria iruditzen jat euskerea goizeko zortzietatik arrastiko hirurak artean aurreko liburuan ...

Jardun 'Andrea eta biok Madrilera joan ginan eta bertan jardun gendun lehenengo aldiz' Imajinazino beroko irakurleek honezkero pentsauko ebenez, esaldi honen interpretazinoa egiteko ezinbestekoa da senar-emazte horreen gustuak ezagutzea edo senarrak aurretik zer esan dauen jakitea; bestela esanda, testuingururik barik ezingo geunke holako esaldirik itzuli, ezta berbaz berbako itzulpena eginda be. Pasau lei senarra sexu kontuez ibiltea berbetan, edo andreagaz jantzan lehenengo biderrez egin eban aldiaz. Zertan jardun eben, andreak eta senarrak baino ez dabe jakingo. Ari '[...] Bilbora joan zan ...

Eusko Alderdi Jeltzalea & Eusko Alkartasuna koalizinoaren izenean, Juan Jose Ibarretxek egin dau berba Azukre-fabrikan, Gasteizen. Maialen Iriartek uste ebana baino beluago ailegau da birlehendakaria Ajuriaeneatik. Ez naz hasiko espliketan zer dan prosodia gaztea, baina inork jakin gura badau kontzeptuaren definizinoa, jo dagiala hiztegira. Seguruenik Ibarretxeren argazkia topauko dau adierazpen grafiko lez. Ez da interpretea nazala edo hizkuntzalaritzea gustetan jatala, baina elebiduna izateak subnormalak garala esan gura ei dau. “Los vascos y vascas confían en el cauce central...” eta handik gutxira “euskaldunek (eta euskaldunesek) erdibidean dute konfidantza...”. Oso ondo dago elebitasunaren legea, baina denporea urrea bada, euskaldunak “despilfarradore” hutsak gara. Horretaz aparte, azentukera arraroa dauka lehendakariak; euskeraz eskema egiten dau eta gaztelaniaz luze garatu (Balzak be bardin egin dau); euskerea be planaren modukoa dauka, librea (eta euskera batuari libreki), asoziatua. PSE-EE alderdiaren partetik ez dot euskerarik entzun. A, bai, parkatu... Patxik “gabon” esan dau, Teruelgo gazte batek Afrikako herrialde baten uriburua aitatuko leukeen lez. Ostera, Lopezek kanpainan esan dauen lez, inoizko gehiena parajetu dira sozialistak euskal kulturara, ikastoletara, etab. Egia da gero kanpainarako sintonian txistu edo txirula baten kantua entzuten dala, baina ...

Ez deutsat txarto erixten euskerearen mugarriak bajatuteari. Espero dot holan jenteak hurrago ikusiko dauela euskerea, batez be beharreko tresna beharrezkotzat baino ez daukien horreek. Ez dakiguna da igazko 2.656 ikasle horreetatik zenbat ziran kanpotarrak (zenbat orain gitxikoak eta zenbat aspaldikoak), ez tarteka-martekako agiri horrek ze gaitasun emongo deutsen. Neure lagun batek “titulitis” deitzen deutso horri... eta orduan, zer pasetan da? Leitzako “barberuak” ez dauzela umeen berbakerak ulertzen. Espero daigun Eusko Jaurlaritzeak ganorazko homologazinoak egitea sasi EGA honeekaz. Eta ni ...

'Hizkuntza bakarra izatea askozaz be merkeagoa da' Beste era batera esanda, ‘danok neure hizkuntzan egingo bagendu’: norbere interesen aldeko argudioa. Benetan gitxi dira mundu zabaleko elebakartasunaren alde ama-hizkuntzea sakrifiketako prest dagozanak. Gauzak holan dirala, danok ingelesa ikasi beharko geunke (edo agian txinera). Jakina, mundu osoan zehar ei dagozan sei mila inguru hizkuntzak bakar batera murriztea berez prozesu karua izan leiteke eta ez ‘askozaz be merkeagoa’. Babelgo mitoaren bertsino modernoa da, hizkuntza desbardinak berba egiteagaitik eraginkortasuna galtzen dogun ustea. 'Holako hizkuntzak ...

Momentu honetan, euskerarik ez dakien irakasle funtzionarioentzat eurentzat be gatxa izaten da lanpostu egokiak topetea: euskerazko irakaskuntzea nagusituz doa, urtez urte, gure hezkuntza sistema publikoan. Askok esan badabe be, euskerearen eskakizuna ez da, esan eta idatzi dan lez, ideologiatik edo eta aurreretxitik sortzen, benetako lan egoeratik baino: zenbat ikastetxe pribatuk kontratetan dabe, egun, euskeraz ez dakien irakaslerik? Gitxi balitz, gitxieneko baldintza hori beteteko itzelezko baliabideak euki dabez eskura: liberazinoa, euskera klaseak, diru-laguntzak euskaltegi eta barnetegietan...hainbeste urte irakaskuntzan ibili ondoren ...

Arazo horren ganean berba egiteko, Euskal Herriko Ipar eta Hegoaldeko gazteak eta adituak alkartuko dira Azpeitian "Gazte hizkerea eta euskereari buruz" berba egiteko. Jardunaldiak 2005eko apirilaren 6an eta 7an izango dira. Euskerea gehien erabilten dan herrietan be, gazteek lagunartean erabiltzen daben hizkerea erderatik hartzeko joerea daukie, nahiz eta euskereak hizkera hori euki badaukan. Urtxintxa Aisialdi Eskoleak eta Ttakun Alkarteak Azpeitiko Euskera Patronatuaren laguntasunagaz antolatu dabezan jardunaldi honeetan egungo euskerazko gazte hizkerearen egoerea aztertu gura dabe. Horretarako, deitutako adituez ganera, gazteek ...