Arratiako gazteak arratieraz bertsotan?
2004-08-13 00:00 Bertsolaritzea
Gaia: Bikote gaztea zarie. Zuk, Manex, atzerriko ume bat adoptau gura dozu. Zu, Iñaki, ez zagoz adopzino horren alde.
Doinua: Balentin Berriotxoa
Manex Sagarna
Aspaldidanik noraezean
biok gendun maitasuna,
narru kontuen beti zabiz hor
ta hau da gure jarduna.
Oin seme barik nahiz egon garen,
nik dinotsut, bai laguna,
kanpoko batek ekarrikosku
bion zoriontasuna.
Iñaki Iturriotz
Kanpoko batek osatu leike
gure egoera bortitza
eta umeaz alaitu gura dozu
zuk gure bizitza.
Adopzinoa baietz dinozu,
nik ezetzean dot giltza,
mutiko hori ...
Neure maisu ohiari, bertso barriak ekarri
2004-08-06 00:00 Bertsolaritzea
Neure buru honeri
eragingo dautsat
txikitako kontuak
harturik aintzat
inportantzia dauko
detaile bakotxak
eskolako sasoiak
ez baitira hutsak
nik ez dodaz ontzat
orduko langintzak
egon nintzen behintzat
ikusita baltzak
“mustro” bat geunkalako
irakasletzat.
Bera zelangoa zan
eginik gomuta
emoten eban hartza
edo mamuta
soina ondo betea
burua hustuta
gizaseme mardoa
alperrik galduta
bera sarjentu ta
danok errekluta
bati mehatxuka
mekauenlaputa
tirano batena zan
bere konduta
Irakatsi nahi euskun
Inglesen hizkuntza
Metodoa zan baina
“boxeo” hutsa
belarritik eutsita
tiratu goruntza
zartakoz ...
Bertso udalekuak
2004-07-30 00:00 Bertsolaritzea
Begiraleak eta honeen formazinoa
Bertso udalekuen helburua ume eta gazteei bertsolaritzearen inguruan aisialdiko topaguneak eskaintzea da, bertsolaritzaz gozetea, bertsozaletzea, talde giroan murgilduta bertso-eskolea eta herrialde desbardinetako gaztetxuak hartu-emonetan imintea...; bertso udalekuetako egitarauan danetarik daukie ume eta gazteek. Bertso-jolasetatik hasi (aurteon bertso tribial erraldoia be ezagutuko dabe), antzerkiak preparau, hondartzan bainua hartu, bertsolari ezagunei bisita egin, eta zelan ez, bertsolarien bisita jaso, afalosteko gaubelak animetako. Aubixa baserriko egonaldietan ekintza edegiak antolatu dira Elgoibarko udalaren laguntzinoagaz, eta udalekuan bertan ez dagozan gazteek ...
Gatikako Bernarda
2004-07-23 00:00 Bertsolaritzea
Jarraian ikus daitekezan bertsoek ez dabe azalpenik behar; hartu eta dzanga barrura!
GATIKAKO BERNARDA
1
Munduko gauzak zelan
igaroten diren
esateko asmue
hartu dot lehenbailehen;
behar eztiren gauzak
agertutearren
Pedro Iturburuko
berbaz dago hemen.
2
Ezkontzeko asmue
hartute egon naz
Don Pedro abadean
arrebatxuegaz;
eurek etorri ziran
errekaduegaz
buztertuko baginan
biok alkarregaz.
3
Beti neukan esaten
neba abadea:
«zure begira dago
Bernarda gurea,
berak gure dabena
da labradorea,
gustetan jaku zeure
propiedadea.»
4
Baina ezteuste itxi
gure izan bakean
eurekana ...
Bertsolaritzearen curriculuma
2004-07-16 00:00 Bertsolaritzea
Lau ardatzetan oinarritutako curriculuma
Bertsolaritzearen curriculuma idazteko Jon Sarasuak “Bat-bateko bertsolaritza” liburuan arlo honen didaktikeari buruz idatzitako gogoeta hartu dabe oinarri legez, eta lau ardatzetan banatu dabez curriculumaren edukiak: hizkuntzea, musikea, trebetasun sozial eta personalak eta kultur ondarea. Lau ardatzek ikasketa prozesuan bertsolaritzearen irakaskuntzak arlo horreetan egin leikezan ekarpenak jasoten dauz, eta apustua garbia da: euskal kulturearen ondare honek heziketa prozesuan askotariko gaitasunak ekarri leikiozala lehen hezkuntzan ari dan ikasleari. Curriculumaren iturri honeek zehazterakoan kontuan hartu dira arlo biren curriculum ...
Bertsotzaindia III
2004-07-09 00:00 Bertsolaritzea
Bertsotan, ahal dala, gauzak behin esan behar dira, ondo ala txarto. Ondo esaten danean, ez da arazorik egoten, baina txarto esaten danean, askotan bertsolariak berak be aurpegian adierazoten dau bere akatsa. Emon daigun inork botatako bertsoaren lehen zatiak holan dakarrela:
Bizkaie behingoz noiz barrituko
pasetan jaku astea,
komeni baita maite doguna
sarriago ikustea,
Hona arte, bertsolariak EGA gainditzeko moduko bertsoa bota dau, eta jente ez hain euskaldun barriak be, mikrofono atzekoa euskaldun petoa dala pentsauko dau. Ostera, pentsau daigun orain ...
Euskal Herriko Eskolarteko Bertsolari Txapelketa '04
2004-07-09 00:00 Bertsolaritzea
Bestela, Euskal Herri osoko 20 bertsolarik hartu dabe parte Euskal Herriko txapelketa honetan. Aurten, barritasun moduan, bertsolariek bidaia bat jasoko dabe opari legez; txikiak Euskal Herriko lekuren batera joango dira asteburu pasa, eta handiak Parisera joango dira aste beterako. Zorionak!
Xabier Paia
Bizkaierea badabil txapelketan
2004-07-02 00:00 Bertsolaritzea
Gaia: “Zuek biok ama-semeak zarie. Zu, Urtzi, semea zara. Zuen ama Oihanak, etxeko beharrakaz kokoteraino, greba egitea erabagi dau. Gaur da bere lehenengo greba eguna.”
Urtzi
Egin beharko dogu
orain berriketan,
ama ikusten zaitut
aspaldi penetan,
lasai hasi geintekez
hementxe berbetan:
bale arropa lohiak
itxizuz hor bertan,
baina noz bazkaltzen da
gure etxe honetan?
Oihana
Benetan zabiz pozik
txistuka kantuan,
baina ibili zaitez
zu orain tentuan
eta fijatu amak
dauen talentuan,
gaur gu hasiko gara
bazkari kontuan,
zuek prestatu eta ...
Bizkaiko Eskolarteko Bertsolari Txapelketa ‘04
2004-06-25 00:00 Bertsolaritzea
Gidabaimenik bako bertsolari nagusienen kategorian Josu Martinez (txapeldun), Jon Agirre (txapeldunorde), Manex Sagarna eta Olatz Ibarluzea lehiatu ziran. Josu Martinez bilbotar bertsolariak bigarren faseko bakarkako lanean eskuratu eban txapela, Jon Agirregaz ia alderik be egon ez zan arren. Gaia hau zan: “Josu, orain gitxi Ibilaldia izan da eta zuk hainbat gazte ikusi dozuz bertan; asko eta asko gaztelaniaz berbetan”. Bere azken bi puntuek halako zer edo zer esan eben:
“Gure herria eta hizkuntza
babestu beharra dago,
gurean hitzak balio baitu ...
Zazpi eskualde zazpi txapeldun
2004-06-18 00:00 Bertsolaritzea
Bizkaiko txapelketara begira
Daborduko badakigu zein zazpi bertsolarik kantauko daben Bizkaiko Txapelketako kanporaketetan. Honeeri izena emoten daben 2002 aurreko txapelketetako finalistak batuko jakez (2002ko finalistak finalaurretara sailkatuta dagoz zuzenean), eta Eskualdeetako Txapelketetatik puntuazinoaren arabera sailkatutakoak, hogeita hamarreko zerrendea osotu arte. Antolatzaileek izen emotea zabalduko dabe hurrengo hilabeteetan eta orduan jakingo dogu zehatz nortzuk kantauko daben Bizkaiko Txapelketan. Guk Eskualdeetako Txapelketan 200 puntutik gora lortu dabenen zerrendea dakartsuegu, honeek dira eta sailkatzeko aukerea euki lekienak (bat baino gehiago kanpoan geldituko da ...
Bertsotzaindia (II)
2004-06-11 00:00 Bertsolaritzea
Eta zuzentasuna jaio zan...
Zuzentasuna, beraz, azken aldiko moda barri bateko fenomenoa baino ez da, holan ikusita. Ganera, arazo asko ekarri dauz bere etorrereak: ontasuna eta zuzentasuna banandu behar izan dira, zuzentasunak ez dau esparru komunikatibo danetako egokitasuna bermatzerik lortu oraindino, bertsoa osotzeko estrategia batzuk bertan behera itxi dauz...
Edozelan be, zuzentasunak inon presentziarik badauka, leku hori duda barik txapelketea dogu. Bertsolari txapelketa danetako epailetza erispideak kontuan hartuta, holako laburpen bat urtengo jakun zuzentasunari buruzko atalaren ganean:
“...jentaurreko hizkera-maila erabili ...
Bertsotzaindia (I eta erdi)
2004-06-04 00:00 Bertsolaritzea
Gaurko bertsolariak
behar leuke nonnahi
euskera on, zuzen ta
egokirako gai.
Baina egia balitz
astelehen danak jai!
Jolas dalako edo
ez dalako langai,
beti ez da asmatzen
inoz ahaztu be bai.
Bertsoaren soloan
“hau da hau endredo”,
nork ez dau gura izan
“txapelen bezero”.
“Bela konpontzerikan”
ez daigun espero;
ikusiko da “bihar,
etzi ala gero”,
lizentzia larregi
darabilgun edo.
Gero arau barritan
egin behar arraun,
euskerak berak dauka
horrenbeste itaun;
Bazkaltzaindi... parkatu,
Euskaltzaindiko jaun:
Bizirik nago baina,
ai, belaunez belaun ...
Bertsotzaindia (I)
2004-05-28 00:00 Bertsolaritzea
Polita emoten badau be, azken paragrafoa egia izatea gura izango leuken jentearen zoritxarrerako, bertsolariak Euskal Herriko edozein bazterretan entzuten dan euskerearen lekuko dira. Euskera horrek bete behar dauan baldintza bakarra erabilia izatea da, hau da: bardin dau euskera ona, zuzena, ofiziala, arautua zein batua izatea. Euskal Herriko gizarteko talde batek be ez badau erabilten, nekez urtengo dau holako berbarik bertsolariaren ahotik. Bertsolaritzearen helburu nagusia komunikazinoa da, bertsolariaren eta bertsozalearen arteko sormena ahalik eta onena izatea. Bertsolariak funtzino apelatiboa erabilten dau ...
Lazkao Txiki handiagaz
2004-05-21 00:00 Bertsolaritzea
San Antontxuak laster ailegauko eta, Bataklan txokoan batu ziran bertsolari eta bertsozale mungiarrak (baita inguruko herri eta auzoetakoak be). Roberto eta Keparen trikitixearen doinuagaz alaitu zan giroa, alaitzeko gehiegirik behar izan ez eban arren. Jon Lopategigaz batera, Gregorio Larrañaga be tartean izan ziran. Azken hau nor izango ete dan galdezka egongo zarie zeuon buruei, baina ‘Mañukorta’ esanda laster etorriko jatzue burura bekainak inork baino hobeto mobitzen dauazan bertsolari atsegina. Eta atseginetan atseginena be han egoan: Lazkao Txiki.
Afari galanta jan ...
Gorka Ostolaza Lea Artibain jaun eta jaube
2004-05-21 00:00 Bertsolaritzea
Maiatzeko finalak
Kontuak holan, maiatzean zehar ezagutuko doguz eskualdeetako txapeldunak zeintzuk diran. Hemen dozue egutegia:
Busturialdea: maiatzaren 8an, Gernikako Elai-Alai aretoan, 17:00etan. Bertsolariak: Amaia Jauregizar, Amaia Uribe, Onintza Enbeita, Ander Elortegi, Anertz Muniategi, Iker Belaustegi, Xabier Enbeita eta Jon Rementeria.
Enkarterri: maiatzaren 15ean, Muskizko Kultur Etxean, 19:00etan.
Arratia: maiatzaren 16an, Zeanuriko Kultur Etxean, 18:30etan.
Bilboaldea: maiatzaren 21ean, Basauriko Ibaigane Kultur Aretoan, 19:30etan.
Ipar Uribe: maiatzaren 22an, Getxoko Andres Isasi musika eskolan, 19:00etan.
Durangaldea: maiatzaren 29an ...
Zazpigarren txapela Araban
2004-05-14 00:00 Bertsolaritzea
Ile zatarra sudur handia
ezin zen izan bestela
baina halare maitasuna da
horren lotura krudela
errimaz ere nahastu egin naiz
honela edo horrela
zuk badakizu zu entzutean
urduri jartzen naizela
Azkenik, esan leiteke Ruben Sanchez izan zala okerren ibili zan bertsolaria. Holan salatu eben eskuratu eban seigarren (azken) postuak, saioan zehar egin ebazan estropezuak ala ideiaz urri osotutako bertsoak. Ezinean egoala emoten eban, kontzentrazinoa eta musa urrun eukiko baebazan legez.
Oro har, txapelketa txarra izan bazan be, badira salbatu ahal ...
Hobeto ez ete dagon solteru...
2004-05-07 00:00 Bertsolaritzea
Gaia: “Gizonari komeni jakon ezkontzea”
Arlo honetan ez da erreza
gogakizun zuzenduten;
ez dakit konbeni jakun baina
asko dira ezkonduten.
Adan ta Eba Jaunak jarriak
lehenengo ziran buztarten,
ona izango da, ba Jaungoikoa
ez da inoz erratuten.
Gizonak beti eukiten oi dau
on-txarrerako argia:
Adan ta Eba solteru ziran,
esan behar da egia.
Bien artian betetu eben
mundu hontako legia,
neri ez zait orain esan toketan
bazan txarto egitia.
Haien ondoren asko dabiltzaz
litzatekezela ezkonduko,
ezetz esanda nesken atzian
berandu ...
Euskal Herri osoko eskola umeentzako lehenengo Bertso Paperen Lehiaketeak baditu daborduko irabazleak
2004-04-30 00:00 Bertsolaritzea
Azkenik, D kategorian (DBHko 3. eta 4. mailak), Arrate Illaro Etxeberria Leioako Betiko Ikastolakoa izan da irabazlea; horretarako, bere pentsamenduak eta sentipenak azaldu ditu gauez mendian galduta eta bakarrik egoala. Bigarren postua Silvia Etxanizi jagoko, Azkoitiko Xabier Munibe Ikastolakoa eta hirugarrena hutsik adierazo dau epaimahaiak.
Euskal Herri osoko ganerako ikastola eta ikastetxeen artean ondokoek be hartu dabe parte, besteak beste: Geroa (Getxo), Begoñazpi (Bilbo), Loinazpe (Beasain), Luis Ezeiza (Eskoriatza), Urreta (Galdakao), Fabian Legorburu (Laudio), Ikasberri (Azpeitia), Urretxu (Zumarraga), Altzaga (Erandio ...
Udabarri gaztea
2004-04-30 00:00 Bertsolaritzea
Erramu egunez, barriz, Erandioko Berbots euskera taldeak Kanpomartxo jaiaren 14. edizinoa antolatu eban. Dantza alardearen ostean, bertso-saioa iragarrita egoan Lutxana auzoko eszenatokian: kantuan Irazu, Ekaitz Larrazabal “Katxo” eta oraindino tekleei gehiago sakatu behar deutseen honek. Saioa librean izan zan batez be, Altzaga ikastolako bertso-eskolako umeek bertso batzuk kantau ostean. Hala eta guztiz be, gai pare bat be toka jakezan bertsolariei. Lehenengoa umeek eurek jarri eben, eta bigarrena Berbots taldeko neska batek pentsau eban.
Jai polita da erandioztarrek urtero-urtero euren udalerriko ...
"Tontatxu"
2004-04-23 00:00 Bertsolaritzea
Doinua: Markesaren alaba
1
– Arrastion, Enkarni.
Pruden etxean dau?
– Gaur be kanpoan dabil,
txokora urten dau;
goxetik eskapata,
berandu ailegau
ta ni beti bakarrik,
hau biximoduau!
2
Gurasoek ninduen
Prudenegaz batu,
"Tontatxu" deitzen eusten
ta ni konformatu;
gizon aberatsagaz
aitak egin tratu,
holan bihurtu nintzan
sueteko katu.
3
– Tontatxu, zu ez izan
horren negartia,
aurretik daukozu-ta
bizitza guztia;
ganera animatu
lei oilotokia,
olgetako ganeaz
badator lukia.
4
– Koloreak atara
deustazuz kolpean,
halandaze gaztea
naz zure ustean… ...
Nabarmenak
Eskerrik asko zuri. Suberterik onena opa deutsugu!!!
»» Bertso Udalekuetako hezitzaile bila dabiz