Erderaz, mesedez!

Bizkaie! 2006-02-03 00:00   Euskerea berbagai
Jazoera hori eta beste hainbat etorri jataz gogora kargutik kendu barri daben jeneral batek esandakoak, baita be, militar batek egindako galdereari erantzunez, militarren artean oraintsu zabaldu daben zirkularraren barri (zirkularra onetsi dauen karguduna ez dabe kargutik kendu, nik dakidala) izan ostean. Jeneralaren eretxiz, katalana jakin beharrak nazino horretara bialdu behar diran militarrak aukeratzeko erispideetan eragina izango leuke eta hori onartezina da. Zirkularrean esaten danaren arabera, barriz, ejerzitoaren eta armadearen jarduera guzti-guztietan ez da beste hizkuntzarik erabili behar gaztelania baino, dan-dana ...

Orreaga: euskaldunen lehenengo burrukea

Bizkaie! 2006-02-03 00:00   Antxinakoak Geurera
Orreagako gudearen ondorioak Orreagan pasautakoa gehi aurretiaz euskaldunekaz izandako arazoak (gogoratu daigun Martelek izandako arazoak zati handi baten euskaldunek akitaniarrei emondako laguntzinoaren ondorioak izan zirala) kontuan hartuta, Karlomagnok ikusi eban Akitania eta Waskonia inguruko lurraldeakaz zeozer egin behar zala. Orduan, bere seme Luisentzako (Ludovico Pio) Akitania eta Waskonia batzen ebazan erresuma sortzea erabagi eban. 781ean, Luis errege izentau eban (hiru urte eukazan), eta handik lau urtera Padeborneko Batzarrean, hau da, Gortearen aurrean aurkeztu eben errege barri eta gaztea euskaldunen erara ...

Sagarrak eta sagardaoa

Bizkaie! 2006-02-03 00:00   Jan edanak
Sagardaoa Historialariek esaten dabe sagarra eta sagargintzea betidanik egon dala euskaldunon artean eta, seguru, euskaldunek sagardaoa egiten erromatarren garaian ikasi ebela. Sagarraren muztioaren irakinaldien ondoren sortzen da sagardaoa. Uraren antzeko densidadea dauka, txinpartaduna da eta % 6 alkohola da. Lantzean behin, eta batez be urte-sasoi honetan, guztiok probau beharko geunke sagardaoa. Izan be, neurriz, edan daiteke, karbohidrato batzuk eta alkohol gitxi ditualako. Arazoa, beraz, ez da edaten doguna (neurrian edanda!), sagardotegietan jaten doguna baino. Jakina, lantzean behin egiteagaitik ez jako inori ...

Patxi Altuna euskaltzain osoa hil da, Loiolan, 78 urte zituala

Bizkaie! 2006-02-03 00:00   Kulturea
Bestelakoak: -1956, “Azpeitiko euskera aztertuz”, Euskera 1 (bigarren aldia), 67-69. -1957, “Euskaldunak Salamanka’n”, Egan 9, 67-69. -1958, “Olabide A. Ta Kristo’ren Antz-bidea”, Euzko Gogoa 9, 502-506. -1959, “Loyola’tik”, Jakin 10, 74 -1965, “Orixe itzorkunlari”, Orixe: Omenaldia, Donostia, Euskaltzaindia, -1967, “Larramendiren hiztegi berria”, Euskera 12, 139-300. -1967, Euskera, ire laguna (Lenengo liburua), Bilbo, Mensajero. -1968, Ariketak, euskera ire laguna. Bilbo, Mensajero. -1971, Euskal aditza. Batua? Baturakoa, Bilbo, Mensajero. -1972, Euskara hire laguna: lehen liburua, euskara batuan, (2. argitaraldia ...

Belengo portalian

Bizkaie! 2006-01-27 00:00   Antxinakoak Geurera
Lehenengo jaiotzak Badakigu gaurko jaiotzen antzerako lehenengoak edo lehenengoetarikoak behintzat Zisterreko fraileek egin ebezala eta berez lehenengo jaiotzea Asisko San Frantziskoren ardurea izan zan 1223. urtean. Gero Giovanni Velita 'Greccioko Jauna' deitutakoaren kasua be badaukagu. Gizon honek bere etxe ondoan jaiotzea antolatzea agindu eban, berez etxe partikular bateko lehenengo jaiotzea izango zana antolatuz. Kondaireak dinoanez, lehenengo jaiotza hau jarritako lekuan eregi eban gero Asisko San Frantziskok bere egoteko lekua. Jaiotzen ezaugarriak Jaiotzen historia alde batera itxita badagoz jaiotzetan normalean jarten ...

Gabonak, gehiegikerian sasoia?

Bizkaie! 2006-01-27 00:00   Jan edanak
Elikadureari buruzko ondoko aholkuak bete ezkero, jaien ostean ez dogu horrenbeste sufriduko: - Jatorduak ordu jakinetan egitea komeni da: Gosaria, bazkaria, meriendea eta afaria. Egunean barau egin eta gauez afari oparo eta gehiegiezkoa egin ezkero, metabolismoa zeozelan nahastau egingo da eta kaloria horreek ehun adiposora bilduko dira eta loditu egingo garan. Gainera, digestino ona egiteko ez da bape komenigarria gauez gehiegi jatea. - Jai egunak ez diranetan dieta orekatuta egin beharko litzateke: o Gosarian, esnea edo esnekia, ogia edo zerealak eta frutea ...

Bilkariak

Bizkaie! 2006-01-27 00:00   Jan edanak
Zelan egin: Aurrepreparazinoa: Hostorea egiteko, norberaren gustora ura eta gatza gehituta, uruna oratu ore homogeneoa lortu arte. Ondoren, zabaldu orea arrabolegaz laukizuzen bat osotuz. Gurina arraboleagaz jo ezaugarri plastikoak hobetzeko, eta sartu aurreko orearen barruan (gurina ondo nahastu behar da). Gero, hasi bueltak emoten kontuan izanda 6 buelta bakarrik emon behar dirala. Kremea egiteko, irakin esnea banilla-leka edegiagaz, esne hotz apur bat geroagorako itxita. Bestalde, jarri ontzi batean maizenea azukereagaz, eta ondo nahastau lehorrean. Ondoren, gehitu lehen gordetako esne hotza ...

Anhidrido sulfurosoa ardaogintzan

Bizkaie! 2006-01-27 00:00   Jan edanak
Hiru eratara eratara erantsi daiteke ardaoetan: - Gas sulfurosoaren bidez, gasetan bere pisua % 100ekoa da. - Azufrearen bidez, gasetan % 200ekoa da. - Metabisulfitoaren bidez (potasikoa/sodikoa), gasetan % 50ekoa da. Ardaoetan, anhidrido sulfurosoa, hiru era kimikotan agertzen da: 1. Anhidrido sulfuroso molekularra SO2, eragin antimikrobianoaren sortzaile nagusiena; era berean, gehiegi botaten bada, surrean azkurea lakoa sortarazoten dau ardaoa probetan dogunean. 2. Bisulfitoa (HSO3-), hau da ardaoetan gehien agertzen dana eta berau da propio, gaitasun antioxidantea daukana. 3. Sulfitoa (SO3(-2)), beronen presentzia oso txikia ...

Arrese Beitia hil zala ehun urte

Bizkaie! 2006-01-27 00:00   Kulturea
Julen Gabiria

Googleko sortzaileek film bat produziduko dabe

Bizkaie! 2006-01-27 00:00   Zinemea
Bizkaie!

Txema Garcia: Kurdistan ilunera bidaia (I)

Bizkaie! 2006-01-27 00:00   Bidaide
- Terörle mucadele sube müdürlügü. Berba horreek ez jatzuz sekula ahaztuko... - Ez. Terrorismoaren Kontrako Brigadearen Turkiako Bulegoaren izena zan. Biztanle kurduen artean bildurra sortarazoten eban erakundeak eta, geuk be, bizipen txarrak, oso txarrak euki genduzan eurakaz. - Biajea hasi zanean, amesgaizto bihurtuko zala pentsau be ez zenduan egingo, ezta? - Ez. Biajearen helburua Golkoko gerrearen osteko Kurdistaneko errealidadea ezagutarazotea zan. Bagenkian arazoak sor eikeazala, baina ez hainbeste. Estanbulera 1991ko urriaren 12an heldu ginan eta azken helmugarantz jo genduan: Dogübayacit. Biaje ia amaibakoa izan ...

John Cale Gasteizen

Bizkaie! 2006-01-27 00:00   Musikea
Gotzon Uribe

Los dos lados de la cama

Bizkaie! 2006-01-27 00:00   Zinemea
Orain dala hiru urte 'El otro lado de la cama' pelikulea inork itxaroten ez eban arrakastea jadesteko gauza izan zan; orduan be musika munduagaz zerikusirik ez eukien hainbat antzezle dantzan egiten eta abesten ikusi genduzan ezelango konplexu barik. Horretarako, 70 eta 80ko hamarkadako hainbat musikagai ezagun erabili ebezan, ikus-entzule gazte-helduen gomutearen konplizidadea topau guran. Ezohiko komedia erromantikoaren eta musikalaren arteko nahasketa horrek jentearen arretea bereganatu eta dirutzea batu eban. Halanda ze, ez da harritzekoa film honen bigarren zatia pantailaratu izana ...