Logoa

Gizaldi akabuko kontakizunak II (1864-1920)

Bizkaie! 2002-08-15 00:00   Euskerea berbagai
Etorri naz, irakurle ipentzaua eta esan deutsudaz ondo edo txarto nire mugidalda ta pensamentuak; sinisten dot, asieran esan neban gisan, euskaldunik etzala itsutuko ziabezte oneek irakurten, baña, alan bere, zeñek kenduko deust biotzetik Euskal-erriagatik daukadan maitasuna? Amaitzera nua ipuin bategaz. Bilboko Barrenkalian bizi ei zan atso batek maite eban mutil gazte eder bat. Ezaguturik mutillak atsuaren maitasuna, esan ei eutsan: - Zergatik maitatzen nauzu, nik begiratu bere ezin badeutsut? Eta atsuak: - Badakit, badakit, eranzun ei eban; baña zeñek kenduko deust biotzetik ...

Mende akabuko kontakizunak / Txomin Agirre (1864-1920)

Bizkaie! 2002-08-01 00:00   Euskerea berbagai
Mende akabuko kontakizunak. Gizon oituez bat 'Barrez lertu eragin deust adiskide batek beste erromerizale ezagun baten ipuiñakaz. Aldra andien batzarretan beti izaten dira gizon argiak eta argi bagiak, sorrak eta azkarrak, jakindunak eta asko ikusitakoak, ez-jakiñak eta izer ikusi eztabeenakaz batera. Askoren artian asko modutako jentia. Batzuek, adierazoak dagozanak, ikusten dira erabagiak, askatuak eta ausarkiro ibilleretan; besteak lotuta, ganorabaga, zer egin eztakiela pausu bakoitzian. Argia daukana argiro, argirik eztaukana illunean: gauza jakiña da eta nunnaikua. Euskaldun erromeriazalien aldran bere bazan ...

Igorren, euskerea zuzterretik

Bizkaie! 2002-07-15 00:00   Euskerea berbagai
Joseba Ipiñazar, Igorreko Alkatea eta Arratiko Mankomunidadeko Burua: 'Euskerea bizibarritzeko plan orokorraren harian, orain arte egindako pausuak oso egokiak izan dirala ikusten dot. Herriko talde guztien artean lehenengo batzarrak egin ostean, ikusi dot hainbat herritarren erantzuna oso ona izan dala, eta horrek esan gura dau herriak badaukala interesa plan honetan. Arlo guztietan lantalde ugari sortu dira (kulturea, kirola, hezkuntzea, dendariak...) eta euren artean batzarrak egin dabez; ganera, herritar askok hartu dabe parte lantalde horreetan. Nik neuk, Udaleko Buru legez, herritarrei ...

Nire berbie euskeraz

Bizkaie! 2002-07-01 00:00   Euskerea berbagai
'Bizkaierea era erabilpena' jardunaldiak Gernika-Lumon Euskal Herririk ezin da izan ez badago euskaldunik, ez euskaldunik euskera barik, ez argi bako egunik. 'Gure berbie euskeraz' bedi, baztertu barik lagunik, ez daien esan Gernika-aldea euskalduna ez dogunik. Ez dakianak beharko leuke ahal dan neurrian ikasi, baina ez inor errudun bila auzora joan igesi. Hazaina handirik ez dogu behar, bakarrik berbetan hasi. Dakigun danok geure herrian euskeraz gaitezan bizi. Hizkuntza danak gurgarri dira, bakotxa bere izakeraz. Herri bakotxak dauka beria; pozik gagoz geuriegaz ...

Bilbon euskeraz blai

Bizkaie! 2002-06-15 00:00   Euskerea berbagai
Datu horreek guztiak eta bestelako batzuk kontuan hartzea nahitaezkoa izango da aparteko tratamentua behar eta merezidu dauen urian, Bilbon Euskerearen Erabilerearen Sustapenerako Plangintzea egiteko. Koldo Isusi Zuazo

'Icioqui dugu, guec ajutu ez dugu'

Bizkaie! 2002-06-01 00:00   Euskerea berbagai
Testu honetako ezaugarri filologiko nagusienak ondoko honeek dira: - Sinkopa maila handia. - Asimilazino bokalikorik eza. - Mendebaldeko euskalkiaren aditz formak: dau. - Amaierako -n bako soziatiboa: -ki. - -rik ablatiboa. - -dana erlatiboa. - Hegoaldeko goi-nafarreraren ezaugarria: igor izenordain zehaztubakoa, bokalen arteko 'g' eta guzti. Kontuak kontu, aurretiaz bagenkian arren eta Koldo Mitxelena edo Iñaki Camino lako hizkuntzalari eta filologoek aztertu izan daben legez, Barindanon topautako testu honek argi erakusten dau Lizarrako Merindadean antxina erabilten zan euskereak mendebaldeko zein nafarroako euskerearen ezaugarriak ebazala. Koldo Isusi Zuazo

Euskal Herriko ipar-mendebaldeko euskerea

Bizkaie! 2002-05-15 00:00   Euskerea berbagai
Alonsotegiko barriemoile euskaldun batek -Engrasi Etxebarria artibarrak- holantxe esan euskun 1997an: «…ba, emeti, Karrantzati gora, ta berantza, berantza, berantza… Se au dana ise san euskaldune. Ba, Gordejuelako etxaldea' danak, ba, dires: Iñarritu, Arzuria, Aretxederra… guria da Isuskiza… Lekubarri… Danak euskaldunek. Baserrik danak euskaldunek. O sea, Gordejuelan aurreko denporetan danak euskaldunek. Ta gero asi sen galduten da galduten… Galdu san bai. Galdu senean asi sian emen minak eta, bearren eta… Altos Hornos eta. Jendea etorri san kanpoti. Danak erdera ta… ala ...

Arrain txikiak

Bizkaie! 2002-05-01 00:00   Euskerea berbagai
Jan daigun arraina, gauza ona da-ta, baina hori bai, legearen barruan. Txikiak errespetetan ez dabezan pirata asko dagoz gure artean, arrain kontuan zein osterantzean. Eneko Barrutia, Irakaslea, idazlea.

Behar egitea

Bizkaie! 2002-04-08 00:00   Euskerea berbagai
Kontua horixe da, behar egitea. Egin dan eta egin dogun baino gehitxuago egitea, normalizazino bidean. Eneko Barrutia