Logoa

Ogia, eguneroko energia

Bizkaie! 2005-06-24 00:00   Jan edanak
Amaia Laforga, Dietetika eta gizaki elikdauran diplomaduna

Txipiroiez betetako piper berdeak

Bizkaie! 2005-06-24 00:00   Jan edanak
Txipiroiez betetako piper berdeak Osogaiak: (4 lagunentzat)  24 piper berde (ez oso txikiak)  oliba-orioa (prijiduteko beste) Txipiroien betea egiteko:  50gr. gurin  kipula erdi bat, txiki-txiki eginda  200 gr. txipiroi, garbituta eta txikituta  50 gr. urun  litro erdi esne  gatza  piperrauts zuria Txipiroi-saltsea egiteko:  4 koilarakada oliba-orioa  berakatz ale bat  kipula bat, txikituta  txipiroi-tinta boltsatxu bi  ardao zuri apur bat  1/4l. salda  gatza Zelan ...

Ardaoaren polifenolak, taninoak eta antozianoak

Bizkaie! 2005-06-24 00:00   Jan edanak
Taninoak mahats baltz eta zurian dagoz. Badago biek daukien ezaugarri bat: proteinak. Ardaoaren estrukturan zerikusi handia daukie eta monomero eran dagozanean (katekina) astringentzia eragiten dabe ardaoan. Polimero eran eta proteinakaz lotuta daugozanean, barriz, egitura leunagoak eragiten dabez ardao baltzetan. Ardoa zahartu ahala, taninoek polimeroak sortzen dabez eta honeek, proteinakaz bat egitean, ardoa leundu egiten dabe. Ondorioz, gustoa be bai. Mahats landarean, taninoak hazietan eta azalean dagoz. Antozianoak mahats baltzean baino ez dagoz. Ardao baltz eta gorrietan kolore gorria eragiten dabenak ...

Emakumeak edadean gora doazenean

Bizkaie! 2005-06-17 00:00   Jan edanak
- Egunero behar dogun energia gitxitu egiten da menopausian eta, ondorioz, gitxiago jatea komeni da pisurik ez hartzeko helburuagaz. Normalean, kontrakoa pasetan da: ordura arteko jateko ohiturei eutsi eta, sarritan, gehiago jaten da antsiedadea lako arazoengaitik. Hartzen dogun energia kontroletako, elikagaien gantzak eta koipea gitxitu beharko doguz, batez be animalien koipea. Holan, pisua, kolesterola eta ateroesklerosiari eutsea lortuko dogu: * Okela koipetsuak, gurina, txarrikiak eta hestekiak... murriztea komeni da. * Opilak, gozokiak, aperitiboak eta edari errefreskagarriak, gitxi hartu. * Arrautzak jan behar dira, proteinak ...

Arrainak gatzetan erreta

Bizkaie! 2005-06-17 00:00   Jan edanak
Arrainak gatzetan erreta Osogaiak: (2 lagunentzat)  800 gr.ko dorada bat.  Gatz lodia.  Ura.  Oliba-orioa  Berakatz ale bi.  Gindila bat.  Sagar ozpina. Zelan egin: Arraina garbituko dogu lehenengo, ahalik eta osoen itxita. Bitartean, labea berotzen jarriko dogu, 200ºtara. Ostean, laberako plaka bat hartu eta gatzez beteko dogu beheko alde osoa, zentimetro bat gatz gitxi gorabehera. Ur apur bategaz bustiko dogu arraina jarri baino lehen eta, gero, danari botako deutsagu gatza eta barriro be ...

Ardaoaren onurak osasunerako

Bizkaie! 2005-06-17 00:00   Jan edanak
Europar ikerketa batzorde batek ikerketea egin dau gizakiakaz eta emoitzek eurek erakutsi dabe ardaoaren ezaugarri onuragarrien ganean eginiko hipotesiei onarpen zientifikoa eta enpirikoa falta jakela. Ikerketa hau hiru urtetan egin da eta Bartzelonako Clinic ospitaleak koordinat dau. Bertan, Frantzia, Italia eta Britainia Handiko instituzinoek parte hartu dabe. Horreez ganera, Elikagai eta Ardaoen ikerketarako Fundazinoak (FIVIN) be lagundu dau. Ikerketa honen ondorioei jagokenean esan behar da gaur egun, neurriz edan ezkero, ardaoaren eta beste edari alkoholiko batzuen ezaugarri babesleak onartuta dagozala ...

Ardaoaren onurak osasunerako

Bizkaie! 2005-06-10 00:00   Jan edanak
Europar ikerketa batzorde batek ikerketea egin dau gizakiakaz eta emoitzek eurek erakutsi dabe ardaoaren ezaugarri onuragarrien ganean eginiko hipotesiei onarpen zientifikoa eta enpirikoa falta jakela. Ikerketa hau hiru urtetan egin da eta Bartzelonako Clinic ospitaleak koordinatu dau. Bertan, Frantzia, Italia eta Britainia Handiko instituzinoek parte hartu dabe. Horreez gan, Elikagai eta Ardaoen ikerketarako Fundazinoak (FIVIN) be lagundu dau. Ikerketa honen ondorioei jagokenean esan behar da gaur egun, neurriz edan ezkero, ardaoaren eta beste edari alkoholiko batzuen ezaugarri babesleak onartuta dagozala ...

Arrainak gatzetan erreta

Bizkaie! 2005-06-10 00:00   Jan edanak
Arrainak gatzetan erreta Osogaiak: (2 lagunentzat)  800gr.ko dorada bat  gatz lodia  ura  oliba-orioa  bi berakatz ale  gindila bat  sagar ozpina Zelan egin: Arraina garbituko dogu lehenengo, ahalik eta osoen itxita. Bitartean, labea berotzen jarriko dogu, 200ºtara. Ostean, laberako plaka bat hartu eta gatzez beteko dogu beheko alde osoa, zentimetro bat gatz gitxi gorabehera. Ur apur bategaz bustiko dogu arraina jarri baino lehen eta, gero, danari botako deutsagu gatza eta barriro be ur ...

Emakumeak edadean gora doazenean

Bizkaie! 2005-06-10 00:00   Jan edanak
- Egunero behar dogun energia gitxitu egiten da menopausian eta, ondorioz, gitxiago jatea komeni da pisurik ez hartzeko helburuagaz. Normalean, kontrakoa pasetan da: ordura arteko jateko ohiturei eutsi eta, sarritan, gehiago jaten da antsiedadea lako arazoengaitik. Hartzen dogun energia kontroletako, elikagaien gantzak eta koipea gitxitu beharko doguz, batez be animalien koipea. Holan, pisua, kolesterola eta ateroesklerosiari eutsea lortuko dogu: * Okela koipetsuak, gurina, txarrikiak eta hestekiak... murriztea komeni da. * Opilak, gozokiak, aperitiboak eta edari errefreskagarriak, gitxi hartu. * Arrautzak jan behar dira, proteinak ...

Txipiroiak arroz prijidu eta tomate zopeagaz

Bizkaie! 2005-06-03 00:00   Jan edanak
Zelan egin: Lehen eta behin arroza preparetan hasiko gara. Arroz prijidua egiteko, lapiko baten olibao-orio apur bat, ura eta gatz apur bat jarri; irakiten hasten danean, arroza botako dogu eta 19 minututan egosten itxiko dogu; ondoren, ur hotzetan hotzituko dogu arin gehiago egosi ez daiten. Hurrengo pausuan, arroza plaka batean zabal jarri behar da, azpian kipula-papela jarrita, pegau ez daiten. Ondoren, sikatzen itxi behar da arroza leku siku eta beroan, berbarako labearen gainean. Arroza sikatzen egun batetik bestera itxiko dogu ...

Kaltzioa eta hazkundea

Bizkaie! 2005-06-03 00:00   Jan edanak
Kaltzioaren gomendioak eta iturriak Nutrizinoko espainiar elkarteak (SENC) egunero 800 mg. kaltzio gomendatzen ditu persona nagusi osasuntsu batentzako. Umezaroan, nerabe edadean, haurdunaldian eta edoskitzaroan kantidadea handiagoa da: 1.200-1.400 mg. kaltzio egunero. Kaltzio iturriak:  Esnea eta esnekiak: kaltzio iturri nagusiak dira. Basokada bat esne (200ml. inguru) 250 mg. kaltzio dauka. Esnea laktosan eta d-bitaminan be oso aberatsa da. Oro har, 100 gramu gaztaiak 850 mg. kaltzio dauka eta jogurtak 100 mg. inguru. Esnea eta esnekiak kaltzioaren iturri inportanteenak ...

Tempranillo zuria

Bizkaie! 2005-06-03 00:00   Jan edanak
1999-2003 bitartean proiektu asko jarri ziran martxan ikerketea bideratzeko eta, lehenengo urtean lortutako emoitza ona ikusita, bai kalidadeari eta baita ardaoaren nortasunari jagokonean be, Espainiako mahats mueten erregistroan sartzeko tramite legalak egin ziran 1999an. Tempranillo zuria Errioxako mahats mueten zerrendan onartzeko eskaria egin zan eta, ostean, jatorrizko izentapenen kontseiluari bertan be onartu dagien eskatu jakon. Jabier Erro kontseilariaren arabera, bariedade hau Errioxako ardao eskualde desbardinetan eta baita beste mahasti lurralde batzuetan landatzeko be egokitzat jo daiteke. Mahats mueta barri honegaz ...

Tempranillo zuria

Bizkaie! 2005-05-27 00:00   Jan edanak
1999-2003 bitartean proiektu asko jarri ziran martxan ikerketea bideratzeko eta, lehenengo urtean lortutako emoitza ona ikusita, bai kalidadeari eta baita ardaoaren nortasunari jagokonean be, Espainiako mahats mueten erregistroan sartzeko tramite legalak egin ziran 1999an. Tempranillo zuria Errioxako mahats mueten zerrendan onartzeko eskaria egin zan eta, ostean, jatorrizko izentapenen kontseiluari bertan be onartu dagien eskatu jakon. Jabier Erro kontseilariaren arabera, bariedade hau Errioxako ardao eskualde desbardinetan eta baita beste mahasti lurralde batzuetan landatzeko be egokitzat jo daiteke. Mahats mueta barri honegaz ...

Kaltzioa eta hazkundea

Bizkaie! 2005-05-27 00:00   Jan edanak
Kaltzioaren gomendioak eta iturriak Nutrizinoko espainiar elkarteak (SENC) egunero 800 mg. kaltzio gomendatzen ditu persona nagusi osasuntsu batentzako. Umezaroan, nerabe edadean, haurdunaldian eta edoskitzaroan kantidadea handiagoa da: 1.200-1.400 mg. kaltzio egunero. Kaltzio iturriak:  Esnea eta esnekiak: kaltzio iturri nagusiak dira. Basokada bat esne (200ml. inguru) 250 mg. kaltzio dauka. Esnea laktosan eta d-bitaminan be oso aberatsa da. Oro har, 100 gramu gaztaiak 850 mg. kaltzio dauka eta jogurtak 100 mg. inguru. Esnea eta esnekiak kaltzioaren iturri inportanteenak ...

Txipiroiak arroz prijidu eta tomate zopeagaz

Bizkaie! 2005-05-27 00:00   Jan edanak
Zelan egin: Lehen eta behin arroza preparetan hasiko gara. Arroz prijidua egiteko, lapiko baten olibao-orio apur bat, ura eta gatz apur bat jarri; irakiten hasten danean, arroza botako dogu eta 19 minututan egosten itxiko dogu; ondoren, ur hotzetan hotzituko dogu arin gehiago egosi ez daiten. Hurrengo pausuan, arroza plaka batean zabal jarri behar da, azpian kipula-papela jarrita, pegau ez daiten. Ondoren, sikatzen itxi behar da arroza leku siku eta beroan, berbarako labearen gainean. Arroza sikatzen egun batetik bestera itxiko dogu ...

Makailao solomoa patata gorriakaz eta piper morroi saltseagaz

Bizkaie! 2005-05-20 00:00   Jan edanak
Osogaiak: (4 lagunentzat)  200gr.-ko lau makailao solomo  Oliba orioa berakatzagaz  4 piper morroi  3 patata gorri  Maizena apur bat, ur hotzetan deseginda Zelan egin: Lehenengo, piper morroiak erreko doguz plantxan. Gero, plater baten itxi eta hareen ura erabiliko dogu makailaoagaz jateko. Beste alde batetik, patata gorria egosi eta ostean, lauhortz bategaz txikitu eta oliba orioagaz eta gatz apur bategaz, gorde egingo dogu. Ostean, makailaoa zartagin baten erreko dogu, azala daukan aldetik, eta berakatzagaz erretako ...

Elikadurea zahartzaroan

Bizkaie! 2005-05-20 00:00   Jan edanak
Berbarako, ondokoa izan daiteke egunoroko menu bat: Armozua: - Basokada bat esne (kolesterolagaz arazorik ez badago esne osoa). - Ogia mermelada edo eztiagaz. - Fruta pieza bat edo zumo naturala. Hamaiketakoa: - Fruta pieza bat edo zumo naturala. - Ogia urdaiazpiko egosiagaz edo gaztaiagaz. Bazkaria: - Barazkiak patateagaz edo arroza edo pasta edo lekaleak. - Okelea, oilaskoa, arraina. - Ensalada edo barazkiak hornigai lez (piperrak, tomatea, kalabazina, kipulea, txanpinoiak…) - Frutea. Askaria: - Basokada bat esne edo jogurta. - Ogia urdaiazpiko egosiagaz edo gaztaiagaz, edo gailetak. Afaria: - Saldea edo zopea, ensaladea ...

A okratoxina ardaoetan

Bizkaie! 2005-05-20 00:00   Jan edanak
Ardaogintzeari dagokionean, ardao baltza da A okratoxina izateko arrisku gehien dauena; gorriek, barriz, gitxiago eta zuriek gitxien; horrek pentsarazoten deusku beratze aldia eta A okratoxinak muztioan urtzeko dauen gaitasuna erabagiorrak dirala. Edozelan be, ardaoetan A okratoxinaren konzentrazinoa ardao klarifikanteen erabilereagaz bajatuten da eta horreen artean, ikatz aktiboa izan daiteke eragingarriena substantzia horren kontra. Esandakoak esanda, behar beharrezkoak dira mahastien zainketa zehatza eta tratamenduen kontrola honddoen erasoei aurre egiteko. Imanol Sarasola, enologoa

A okratoxina ardaoetan

Bizkaie! 2005-05-13 00:00   Jan edanak
Ardaogintzeari dagokionean, ardao baltza da A okratoxina izateko arrisku gehien dauena; gorriek, barriz, gitxiago eta zuriek gitxien; horrek pentsarazoten deusku beratze aldia eta A okratoxinak muztioan urtzeko dauen gaitasuna erabagiorrak dirala. Edozelan be, ardaoetan A okratoxinaren konzentrazinoa ardao klarifikanteen erabilereagaz bajatuten da eta horreen artean, ikatz aktiboa izan daiteke eragingarriena substantzia horren kontra. Esandakoak esanda, behar beharrezkoak dira mahastien zainketa zehatza eta tratamenduen kontrola honddoen erasoei aurre egiteko. Imanol Sarasola, enologoa

Elikadurea zahartzaroan

Bizkaie! 2005-05-13 00:00   Jan edanak
Berbarako, ondokoa izan daiteke egunoroko menu bat: Armozua: - Basokada bat esne (kolesterolagaz arazorik ez badago esne osoa). - Ogia mermelada edo eztiagaz. - Fruta pieza bat edo zumo naturala. Hamaiketakoa: - Fruta pieza bat edo zumo naturala. - Ogia urdaiazpiko egosiagaz edo gaztaiagaz. Bazkaria: - Barazkiak patateagaz edo arroza edo pasta edo lekaleak. - Okelea, oilaskoa, arraina. - Ensalada edo barazkiak hornigai lez (piperrak, tomatea, kalabazina, kipulea, txanpinoiak…) - Frutea. Askaria: - Basokada bat esne edo jogurta. - Ogia urdaiazpiko egosiagaz edo gaztaiagaz, edo gailetak. Afaria: - Saldea edo zopea, ensaladea ...