Jan edanak

Laban erretako ezkur-ehizaki iberiarra, gari-zainzuriakaz eta tomateagaz

Bizkaie! 2005-04-22 00:00 Jan edanak

Osogaiak (4 lagunentzat):  800 gr. ezkur-ehizaki iberiarra.  Oliba-orioa.  Gatza.  24 gari-zainzuri.  Tomate bi. Zelan egin: Ezkur-iberiarra 200 gramuko lau zatitan beharko dogu; ezer baino lehen gatza botako deutsagu gustoa hartzen joan daiten. Ondoren, zartagin batean erreko dogu kanpoalde osoa eta surtatik atarako dogu arin; hori bai, sueteko lekurik beroenean itxi behar da geldi, barrualdeak be tenperatura egokia hartu daian. Bien bitartean, gari-zainzuriak tomateagaz preparauko doguz. Horretarako, ezer baino lehen tomatea zurituko dogu, tomatearen barrualdeko haziak ...

Botritisa (II)

Bizkaie! 2005-04-15 00:00 Jan edanak

Mahatsean infekzinoak eragiten dauena azukera eta azidoetan sortzen dituan eraldaketak dira; normalean, glizerol eta azido glukonikoa metatzen dira. Edozelan be, mahatsean nagusi diran azidoen kontzentrazinoa, maliko eta tartarikoarena, nabarmen bajatu daiteke eta baita osogai nitrogenatuen kontzentrazinoa be. Mahatsaren azalean dagozan polifenolak honddoak dauen lakasa izeneko enzima batek oxidetan ditu. Ardaoaren elaborazinoan botritis gaixotasunak hartzidura alkoholikoa geldotu leike edo hartzidurearen prozesua eragotzi. Lakasak ardaoaren koloreari eragiten deutso sortzen dauen oxidazinoaren ondorioz; hori dala eta, enologoak anhidrido sulfuroso gehiago erabili behar izaten ...

Iodoaren garrantzia

Bizkaie! 2005-04-15 00:00 Jan edanak

Iodoaren iturriak Esandako moduan, iodoa elikagaietan dago, batez be, arrainetan eta itsaskietan. Ganerako jateko taldeetan edukina asko aldatzen da lurraren arabera: lurra iodoan aberatsa bada, barazkietan eta frutetan egongo da iodoa. Bestalde, badagoz jateko butzuk boziojenoak diranak, hau da, ez dabenak ixten iodoa xurgatzen; holakoetan, bozioa ager daiteke, batez be, aza, azalore, arbia, arbiki eta gurean jaten ez doguzan ñame, juka eta mandioka lako tuberkulu kantidade handiak jan ezkero. Gaur egun, gure gizartean IDDrik ez dago elikadurearen garapenari eta jatekoen ...

Laban erretako ezkur-ehizaki iberiarra, gari-zainzuriakaz eta tomateagaz

Bizkaie! 2005-04-15 00:00 Jan edanak

Osogaiak (4 lagunentzat):  800 gr. ezkur-ehizaki iberiarra.  Oliba-orioa.  Gatza.  24 gari-zainzuri.  Tomate bi. Zelan egin: Ezkur-iberiarra 200 gramuko lau zatitan beharko dogu; ezer baino lehen gatza botako deutsagu gustoa hartzen joan daiten. Ondoren, zartagin batean erreko dogu kanpoalde osoa eta surtatik atarako dogu arin; hori bai, sueteko lekurik beroenean itxi behar da geldi, barrualdeak be tenperatura egokia hartu daian. Bien bitartean, gari-zainzuriak tomateagaz preparauko doguz. Horretarako, ezer baino lehen tomatea zurituko dogu, tomatearen barrualdeko haziak ...

Plantxan erretako lupina patata lilen kremeagaz eta oliba baltzen gatzagaz

Bizkaie! 2005-04-08 00:00 Jan edanak

Zelan egin: Lehenengo eta behin lupina gatzez jarriko dogu apurka-apurka gatza hartzen hasi daiten. Bien bitartean, patata lilen krema egiten hasiko gara. Horretarako, lapiko baten jarriko doguz medaliloietan ebagitako patata lila zurituak, esne-gaina, esnea eta gurina. Ondoren, turmix-agaz pasau eta gatzez puntuan jarri ostean, maria bainuan gordeko dogu berotan mantenduz. Azkenik, jateko orduan lupina erreko dogu, lehenengo plantxan oliba-orio apur bategaz, eta azkenik, laban. Ondoren, platerean iminteko, patata lilen kremea arrainaren inguruan botatea komeni da eta gainetik oliba baltzen gatza ...

Mahastien ohiko gaixotasun bat: botritisa

Bizkaie! 2005-04-08 00:00 Jan edanak

Hurrengo artikuluan gaixotasun honek mahatsean eta ardaoan daukan eragina eta egin ahal diran tratamentuak azalduko doguz. Imanol Sarasola, enologoa

Elikadurearen garrantzia eskola-edadeko umeentzako

Bizkaie! 2005-04-08 00:00 Jan edanak

Esan behar dogu ume askok ordu nahiko pasetan dabezala gurasoen zaintzapetik kanpo, eta gurasoek ez dabe hareen elikadurea kontroletan. Ez badabe eskolako jantokian ondo bazkaltzen, eskolatik urtetean gura dabena erosi leikie eta, zoritxarrez, gehienetan opilak edo freskagarriak erosten dabez. “Otordu lasterrak”, opilak, gozokiak, freskagarriak... Gaur egun ohiko bihurtu dira gure gazteen artean, publizidadearen laguntzinoagaz. Holako jatekoek ez daukie balio nutrizionalik, baina azukerea, koipe aseak eta kaloria-hutsak sobran daukiez. Herrialde garatuetan (geurean be bai) jateko honeek eguneko dietearen herena dira eta ...

Elikadurearen garrantzia eskola-edadeko umeentzako

Bizkaie! 2005-04-01 00:00 Jan edanak

Esan behar dogu ume askok ordu nahiko pasetan dabezala gurasoen zaintzapetik kanpo, eta gurasoek ez dabe hareen elikadurea kontroletan. Ez badabe eskolako jantokian ondo bazkaltzen, eskolatik urtetean gura dabena erosi leikie eta, zoritxarrez, gehienetan opilak edo freskagarriak erosten dabez. “Otordu lasterrak”, opilak, gozokiak, freskagarriak... Gaur egun ohiko bihurtu dira gure gazteen artean, publizidadearen laguntzinoagaz. Holako jatekoek ez daukie balio nutrizionalik, baina azukerea, koipe aseak eta kaloria-hutsak sobran daukiez. Herrialde garatuetan (geurean be bai) jateko honeek eguneko dietearen herena dira eta ...

Mahastien ohiko gaixotasun bat: botritisa

Bizkaie! 2005-04-01 00:00 Jan edanak

Hurrengo artikuluan gaixotasun honek mahatsean eta ardaoan daukan eragina eta egin ahal diran tratamentuak azalduko doguz. Imanol Sarasola, enologoa

Plantxan erretako lupina patata lilen kremeagaz eta oliba baltzen gatzagaz

Bizkaie! 2005-04-01 00:00 Jan edanak

Zelan egin: Lehenengo eta behin lupina gatzez jarriko dogu apurka-apurka gatza hartzen hasi daiten. Bien bitartean, patata lilen krema egiten hasiko gara. Horretarako, lapiko baten jarriko doguz medaliloietan ebagitako patata lila zurituak, esne-gaina, esnea eta gurina. Ondoren, turmix-agaz pasau eta gatzez puntuan jarri ostean, maria bainuan gordeko dogu berotan mantenduz. Azkenik, jateko orduan lupina erreko dogu, lehenengo plantxan oliba-orio apur bategaz, eta azkenik, laban. Ondoren, platerean iminteko, patata lilen kremea arrainaren inguruan botatea komeni da eta gainetik oliba baltzen gatza ...

Araba Errioxako ardao batek irabazi dau Nazinoarteko Tempranillo Ardaoen Lehiaketea

Bizkaie! 2005-03-25 00:00 Jan edanak

Munduko tempranilloen lehiaketa honek hainbat helburu ditu antolatzaileen esanetan:  Tempranillo bariedadeko kalidade handiko ardaoen produkzinoa eta ardaogintzea bultzatzea, ingurumenagaz bat eginaz landatutako mahastiak dirala azpimarratuz eta honeen inguruko balio kultural eta naturalak goraipatuz  Tempranillo ardaoen aberastasuna eta batez be sarituenak, nazinoarteko merkatuetan ezagutarazotea baita kontsumitzaile atzerritarren artean be.  Ardaoaren ganeko kulturea zabaltzea, neurriko kontsumoa sustatzea eta ardaoaren onura kardiobaskularrak ezagutarazotea. Imanol Sarasola, enologoa

Makailao eta oliba berdeagaz preparautako cous-cousa porruen zopeagaz

Bizkaie! 2005-03-25 00:00 Jan edanak

Makailao eta oliba berdeagaz preparautako cous-cousa porruen zopeagaz Osogaiak: 4 lagunentzat  125 gr.ko 4 makailao solomoa.  Oliba orioa.  Lau berakatz ale.  40 gr. cous-cousa.  100 gr. patata purea.  50 gr. oliba berdeak.  100 gr. zatata kaskatuak.  100 gr. Porrua.  100 gr. Kalabazea.  Litro bat salda.  Gatz keztatua.  50 gr. gurina. Zelan egin: Lehenengo porruen zopea egingo dogu, horretarako lapiko batean oliba orio apur bat imini eta bertan ...

Esnekien koipe mueta ezezaguna

Bizkaie! 2005-03-25 00:00 Jan edanak

Azido Linoleiko Konjugatua Koipe mueta hau Azido Linoleikoaren eratorri bat da eta animalia hausnarkarien esnean dago gehien bat (emakumeen esnean be badago, baina askosaz be kantidade txikiagoan). Hausnarkarien artean, koipe mueta hau ugarien daukan esnea ardiarena da. Behiarenak eta ahuntzarenak be badauka, baina gitxiago. Azido Linoleiko Konjugatu honen eragin onuragarriak honakoak doguz: · Arterioesklerosiaren kontrako eragina. · Hazurren mineralizazinoa errezten dau. · Gorputzeko koipea bajatuazoten dau. · Sistema inmunitarioan laguntzen dau. · Diabetesaren kontrako agente moduan jokatzen dau. · Kantzer batzuen aurrean babestu egin leike personea ...

Araba Errioxako ardao batek irabazi dau Nazinoarteko Tempranillo Ardaoen Lehiaketea

Bizkaie! 2005-03-18 00:00 Jan edanak

Munduko tempranilloen lehiaketa honek hainbat helburu ditu antolatzaileen esanetan:  Tempranillo bariedadeko kalidade handiko ardaoen produkzinoa eta ardaogintzea bultzatzea, ingurumenagaz bat eginaz landatutako mahastiak dirala azpimarratuz eta honeen inguruko balio kultural eta naturalak goraipatuz  Tempranillo ardaoen aberastasuna eta batez be sarituenak, nazinoarteko merkatuetan ezagutarazotea baita kontsumitzaile atzerritarren artean be.  Ardaoaren ganeko kulturea zabaltzea, neurriko kontsumoa sustatzea eta ardaoaren onura kardiobaskularrak ezagutarazotea. Imanol Sarasola, enologoa

Esnekien koipe mueta ezezaguna

Bizkaie! 2005-03-18 00:00 Jan edanak

Azido Linoleiko Konjugatua Koipe mueta hau Azido Linoleikoaren eratorri bat da eta animalia hausnarkarien esnean dago gehien bat (emakumeen esnean be badago, baina askosaz be kantidade txikiagoan). Hausnarkarien artean, koipe mueta hau ugarien daukan esnea ardiarena da. Behiarenak eta ahuntzarenak be badauka, baina gitxiago. Azido Linoleiko Konjugatu honen eragin onuragarriak honakoak doguz: · Arterioesklerosiaren kontrako eragina. · Hazurren mineralizazinoa errezten dau. · Gorputzeko koipea bajatuazoten dau. · Sistema inmunitarioan laguntzen dau. · Diabetesaren kontrako agente moduan jokatzen dau. · Kantzer batzuen aurrean babestu egin leike personea ...

Mkailao eta oliba berdeagaz preparautako cous-cousa porruen zopeagaz

Bizkaie! 2005-03-18 00:00 Jan edanak

Makailao eta oliba berdeagaz preparautako cous-cousa porruen zopeagaz Osogaiak: 4 lagunentzat  125 gr.ko 4 makailao solomoa.  Oliba orioa.  Lau berakatz ale.  40 gr. cous-cousa.  100 gr. patata purea.  50 gr. oliba berdeak.  100 gr. zatata kaskatuak.  100 gr. Porrua.  100 gr. Kalabazea.  Litro bat salda.  Gatz keztatua.  50 gr. gurina. Zelan egin: Lehenengo porruen zopea egingo dogu, horretarako lapiko batean oliba orio apur bat imini eta bertan ...

Foie-gras gatzagia amaretto esentzia, lima-saltsa eta ogi azalakaz

Bizkaie! 2005-03-11 00:00 Jan edanak

Foie-gras gatzagia amaretto esentzia, lima-saltsa eta ogi-siku azalakaz Osogaiak: - Foie-gras gatzagia egiteko:  130 gr. foie-gras freskoa.  130 gr. gurina.  Gatza.  95 gr. saldea.  5 gr. amaretto likorea. - Lima-saltsea egiteko:  260 gr. ur.  260 gr. lima ura.  300 gr. azukera.  3 ½ gelatina-orri.  Ogi azal sikuak Zelan egin: Lehenengo foie-gras gatzagia egingo dogu. Horretarako, foie-grasa, gurina, gatza, saldea eta Amarettoa turmixagaz txikituko doguz. Birrintzen danean, maria bainuan jarriko dogu. Holan, foie-grasa ...

Tempranillo mahatsa eta ardaoa

Bizkaie! 2005-03-11 00:00 Jan edanak

Honeek dira tempranilloaren sinonimoak, gehienak behintzat: Aragones, Arauxa, Arganda, Cencibel, Cencibera, Chinchillano, Chinchillaza, Coregón, Escobera, Foño, Garnacho de Logroño, Jacibera, Listán Negro, Palomino Bravío, Negra de Mesa, Tinta Montereiro, Tinta Roriz, Tinta Santiago, Tinto Aragonés, Tinto de Madrid, Tinto de Toro, Tinto Fino, Tinto País, Tinto Riojano, Ull de Llebre, Valdepeñas, Vendiel eta Vid de Aranda. Tempranillo izenak mahats goiztiarrari egiten deutso erreferentzia, Garnatxa eta Mediterraneoko beste mahats mueta batzuk baino lehenago helduten dalako. Gaixotasun eta izurriteen aurrean (Botritisa) erraz ...

Elikadurea eta kariesa

Bizkaie! 2005-03-11 00:00 Jan edanak

Elikagaiaren formea eta sendotasuna Faktoreok elikagai zatitxuak ahoan egongo diran denporea baldintzatzen dabe eta horrek, aldi berean, ahoko pHa azidotuta egongo dan denporea. Elikagai likidoak gitxi inketan dira haginetan, ahoan denpora gitxi egoten diralako. Elikagai solidoak, ostera, errazago inketan dira haginetan eta, ondorioz, arazo gehiago sortzen dabez. Dana dala, edari gozoak sarri hartzen badoguz, kariesa sortzeko aukera gehiago eukiko dogu. Ume txikiei biberoietan azukeratan aberatsak diran elikagaiak emoten deutseguzanean, kariesa sortzeko arriskua handiagotu egiten da. Bai edari eta bai jaki ...

Elikadurea eta kariesa

Bizkaie! 2005-03-04 00:00 Jan edanak

Elikagaiaren formea eta sendotasuna Faktoreok elikagai zatitxuak ahoan egongo diran denporea baldintzatzen dabe eta horrek, aldi berean, ahoko pHa azidotuta egongo dan denporea. Elikagai likidoak gitxi inketan dira haginetan, ahoan denpora gitxi egoten diralako. Elikagai solidoak, ostera, errazago inketan dira haginetan eta, ondorioz, arazo gehiago sortzen dabez. Dana dala, edari gozoak sarri hartzen badoguz, kariesa sortzeko aukera gehiago eukiko dogu. Ume txikiei biberoietan azukeratan aberatsak diran elikagaiak emoten deutseguzanean, kariesa sortzeko arriskua handiagotu egiten da. Bai edari eta bai jaki ...