Logoa

Ardaoen gaixotasunak

Bizkaie! 2004-07-16 00:00   Jan edanak
Gehienetan, gaixorik dagozan ardao gehienak kortxo txarragaz eta oxigeno edo azufreagaz daukie zerikusia. Honeek izaten dira upategietako puntu arriskutsuenak. Askotan entzuten dogu ‘oxidau’ berbea. Berba hau ardaoak oxigeno asko hartzen dauanean erabilten da. Deskripzino generikoa da, normalean txarto gorde dogulako (bero larregigaz) edo kortxo eskasa euki daualako; bertatik oxigenoa sartu ostean sortzen diran alterazinoek eragiten dabe gaixotasuna. Bai ardao zurietan, baita baltzetan be, koloreak esango deusku oxidauta dagoan ala ez. Izan be, ardao zuriek normalean baino kolore horiagoa eukiko dabe ...

Ardaoen gaixotasunak

Bizkaie! 2004-07-09 00:00   Jan edanak
Gehienetan, gaixorik dagozan ardao gehienak kortxo txarragaz eta oxigeno edo azufreagaz daukie zerikusia. Honeek izaten dira upategietako puntu arriskutsuenak. Askotan entzuten dogu ‘oxidau’ berbea. Berba hau ardaoak oxigeno asko hartzen dauanean erabilten da. Deskripzino generikoa da, normalean txarto gorde dogulako (bero larregigaz) edo kortxo eskasa euki daualako; bertatik oxigenoa sartu ostean sortzen diran alterazinoek eragiten dabe gaixotasuna. Bai ardao zurietan, baita baltzetan be, koloreak esango deusku oxidauta dagoan ala ez. Izan be, ardao zuriek normalean baino kolore horiagoa eukiko dabe ...

Izozkiak

Bizkaie! 2004-07-09 00:00   Jan edanak
Izozkiek ze mantenugai emoten deuskue? Interesgarriak dira nutrizino ikuspegitik? Osogaien arabera, izozkiek kaloria kopuru bat eta manenugai batzuk emongo deuskuez. Esnegaiakaz egiten diran izozkien 100 gramok 180-250 kilokaloria inguru daukiez; urez egiten diranak azukera kopuruaren arabera eukiko dabez kaloriak, eta azukera barik eta koipe gitxigaz egindakoek gitxiago. Esnez, azukeraz eta frutu sikuakaz egindako izozkiek mantenugai honeek daukiez: ·Proteinak: osoak edo 8 oinarrizko aminoazidoak daukiezanak. Arrautza moduko osogaiak erabili ezkero proteina kopurua be handiagotu egingo da. ·Karbohidratoak: sinpleak gehienbat. Azukerea erabili ...

Hegaluze solomoa frantses-porru kremeagaz

Bizkaie! 2004-07-09 00:00   Jan edanak
HEGALUZE SOLOMOA FRANTSES-PORRU KREMEAGAZ Osogaiak 4 lagunentzat:  200 gramoko lau hegaluze solomo.  Gatza.  Oliba-orioa.  Kipulea.  Frantse-porru egosiak: 200 gr.  Frantses-porru egosien ura: 100 gr.  Esnegaina: 100 gr. Zelan Egin: Lehenengo eta behin frantses-porruen kremea egingo dogu, era horretara, prest eukiko dogu hegaluzea preparetan dogunerako. Horretarako turmix-ean irabiauko dogu frantsaes-porrua bere uragaz, guztiz desegin arte. Jarraian esnegaina ganeratuko deutsagu eta momentu batez geldi itxiko dogu. Ondoren, barriro turmix-etik pasau ostean, erreserbau egingo dogu krema ...

Hegalabur solomoa, sisho berde arrozagaz

Bizkaie! 2004-07-02 00:00   Jan edanak
Zelan egin: Lehenengo eta behin arroza egosiko dogu, irakiten 45 minutu euki behar dogu, ura gatza eta orio apur bategaz. Egosten danean, koladore batera atara eta ur hotzetatik pasauko dogu, egoste prozesua eteteko. Arroza erreserbau egingo dogu saltsea preparetan dogun bitartean. Preparauko dogun saltsea, saltsa berdea izango da eta horretarako prest eukiko doguz oliba-orioa, berakatza, ardao zuria, arrain saldea eta txiki-txiki egindako perejila. Behin arroza eta saltsa berdea daukaguzanean, biak nahastauko doguz arroza amaitzeko. Gauzak holan, hegalaburra faltako jaku amaitzeko ...

Elikadurea gaztezaroan

Bizkaie! 2004-07-02 00:00   Jan edanak
Proteinea Proteinea oso garrantzitsua da, hazten gagozanean gure gorputzeko formak sortzen gabilzalako eta forma horreen gehiengoa proteinea dalako. Beraz, prozesu horretan proteinak jan behar dira, gure energiaren % 15-20 hain zuzen be. Edozein modutara be, ez dogu ahaztu behar euskaldunon dietan proteina gehiegi daukagula, beraz, guk normalean jaten dogun okelea, arrautzea eta arrain kopuru “normalakaz” nahikoa izango dala. Arrautzei jagokenez, astean ez litzatekez 4 edo 6 baino gehiago jan behar. Mineralak, bitaminak eta fibrea Elikagai mueta gehienek daukiez bitaminak eta mineralak ...

Dastagailu edo sudur elektronikoa ardaogintzan

Bizkaie! 2004-07-02 00:00   Jan edanak
Sistemeak hiru modulo independiente daukaz; honeek ardaoaren usaina, kolorea eta gustoa atzemoteko gai izango dira eta hartutako datuen arabera, seinale akustiko bat bialduko dau tresneak. Datuen tratamenturako be programa informatikoa be badauka. Programa honen bidez, ardao bakotxa grafiko batean agertuko da, kolore desbardinagaz. Grafikan alkarren ondoan badagoz, antzeko ezaugarriak daukiezalako da. Tresna honek ez ditu dastatzaileak ordezkatu gura baina bai parametro objetibo batzuk eskaini bai upategietan baita enologia sailetan be. Hau da, ardao bat ona, oso ona edo bikaina dan ...

Elikadurea gaztezaroan

Bizkaie! 2004-06-25 00:00   Jan edanak
Proteinea Proteinea oso garrantzitsua da, hazten gagozanean gure gorputzeko formak sortzen gabilzalako eta forma horreen gehiengoa proteinea dalako. Beraz, prozesu horretan proteinak jan behar dira, gure energiaren % 15-20 hain zuzen be. Edozein modutara be, ez dogu ahaztu behar euskaldunon dietan proteina gehiegi daukagula, beraz, guk normalean jaten dogun okelea, arrautzea eta arrain kopuru “normalakaz” nahikoa izango dala. Arrautzei jagokenez, astean ez litzatekez 4 edo 6 baino gehiago jan behar. Mineralak, bitaminak eta fibrea Elikagai mueta gehienek daukiez bitaminak eta mineralak ...

Dastagailu edo sudur elektronikoa ardaogintzan

Bizkaie! 2004-06-25 00:00   Jan edanak
Sistemeak hiru modulo independiente daukaz; honeek ardaoaren usaina, kolorea eta gustoa atzemoteko gai izango dira eta hartutako datuen arabera, seinale akustiko bat bialduko dau tresneak. Datuen tratamenturako be programa informatikoa be badauka. Programa honen bidez, ardao bakotxa grafiko batean agertuko da, kolore desbardinagaz. Grafikan alkarren ondoan badagoz, antzeko ezaugarriak daukiezalako da. Tresna honek ez ditu dastatzaileak ordezkatu gura baina bai parametro objetibo batzuk eskaini bai upategietan baita enologia sailetan be. Hau da, ardao bat ona, oso ona edo bikaina dan ...

Hegalabur solomoa, sisho berde arrozagaz

Bizkaie! 2004-06-25 00:00   Jan edanak
Zelan egin: Lehenengo eta behin arroza egosiko dogu, irakiten 45 minutu euki behar dogu, ura gatza eta orio apur bategaz. Egosten danean, koladore batera atara eta ur hotzetatik pasauko dogu, egoste prozesua eteteko. Arroza erreserbau egingo dogu saltsea preparetan dogun bitartean. Preparauko dogun saltsea, saltsa berdea izango da eta horretarako prest eukiko doguz oliba-orioa, berakatza, ardao zuria, arrain saldea eta txiki-txiki egindako perejila. Behin arroza eta saltsa berdea daukaguzanean, biak nahastauko doguz arroza amaitzeko. Gauzak holan, hegalaburra faltako jaku amaitzeko ...

Sei milioi hektolitro ardao gehiago Europako Batasunean

Bizkaie! 2004-06-18 00:00   Jan edanak
 Eslovenian ardaoa produziduten daben hiru eskualde dagoz. Bata itsasaldekoa, Primorski izenekoa, Italiatik hur. Ipar-ekialdean, Austriatik hur, beste bat eta hirugarrena hego-ekialdean Posavski izenekoa.  Eslovakian 17.000 hektarea inguru mahasti dagoz, batez be hegoaldean, hego-ekialdean eta hego-mendebaldean. Bertan, sei eskualdetan produziduten da ardaoa: Karpato Txikiak, Hegoaldeko Eslovakia, Nitra, Erdialdeko Eslovakia, Ekialdeko Eslovakia eta Tokay Eslovakoaren eskualdea.  Txekiar Errepublikan, munduko garagardao konsumitzaile handienean, kalidade handieneko ardaoak egiten dira, Moravia eta Bohemia.  Txiprek, bestalde, ardaogintzan munduko tradizinorik zaharrenetarikoa dauka ...

Perretxikoen errebueltoa

Bizkaie! 2004-06-18 00:00   Jan edanak
Zelan egin: Preparazinoa ez da oso gatxa, kontuan hartu behar dogun gauza bakarra momentuan egitea da. Beraz, horretarako osogai guztiak prest eukiko doguz ezertan hasi aurretik. Osogaietatik aparte, jatekoa pegetan ez jakon zartagin bat, egurrezko koilara bat eta errebueltoa atarateko plater sakon bat; ez ahaztu, errebueltoa egin eta segiduan zartaginetik atara behar dala, gehiago egosi ez daiten. Beraz, dana prest daukagunean, jateko ordua hur dagoanean, errebueltoa preparetan hasiko gara. Horretarako, zartagina oliba-orioz jarri sutan eta txiki-txiki egindako berakatza gaineratuko dogu ...

Elikagai prijiduak preparetako aholkuak (II)

Bizkaie! 2004-06-18 00:00   Jan edanak
Orioa ondo prijiduteko kontseju batzuk - Orioa ez da su-bizian berotu behar, astiro baino. - Ez deutsagu itxi behar orioari kea botaten. Kea botateak tenperatura kritikora ailegau dala adierazoten dau, hau da, orioa transformetan dan tenperaturara. - Orioa erabili eta gero filtrau edo iragazi egin behar dogu, geratu jakozan elikagai hondakinak kentzeko. Bertan geratzen diran elikagai-hondakinek orioaren degradazinoa bizkortu egin leikie. - Ohar guzti honeek kontuan euki badira, oliba-orio bera 5-6 biderrez erabili daitekela esaten da, baina gitxiagotan erabiltea gomendagarriagoa da (2-3 bider inguru ...

Elikagai prijiduak preparetako aholkuak (II)

Bizkaie! 2004-06-11 00:00   Jan edanak
Orioa ondo prijiduteko kontseju batzuk - Orioa ez da su-bizian berotu behar, astiro baino. - Ez deutsagu itxi behar orioari kea botaten. Kea botateak tenperatura kritikora ailegau dala adierazoten dau, hau da, orioa transformetan dan tenperaturara. - Orioa erabili eta gero filtrau edo iragazi egin behar dogu, geratu jakozan elikagai hondakinak kentzeko. Bertan geratzen diran elikagai-hondakinek orioaren degradazinoa bizkortu egin leikie. - Ohar guzti honeek kontuan euki badira, oliba-orio bera 5-6 biderrez erabili daitekela esaten da, baina gitxiagotan erabiltea gomendagarriagoa da (2-3 bider inguru ...

Perretxikoen errebueltoa

Bizkaie! 2004-06-11 00:00   Jan edanak
Zelan egin: Preparazinoa ez da oso gatxa, kontuan hartu behar dogun gauza bakarra momentuan egitea da. Beraz, horretarako osogai guztiak prest eukiko doguz ezertan hasi aurretik. Osogaietatik aparte, jatekoa pegetan ez jakon zartagin bat, egurrezko koilara bat eta errebueltoa atarateko plater sakon bat; ez ahaztu, errebueltoa egin eta segiduan zartaginetik atara behar dala, gehiago egosi ez daiten. Beraz, dana prest daukagunean, jateko ordua hur dagoanean, errebueltoa preparetan hasiko gara. Horretarako, zartagina oliba-orioz jarri sutan eta txiki-txiki egindako berakatza gaineratuko dogu ...

Sei milioi hektolitro ardao gehiago Europako Batasunean

Bizkaie! 2004-06-11 00:00   Jan edanak
 Eslovenian ardaoa produziduten daben hiru eskualde dagoz. Bata itsasaldekoa, Primorski izenekoa, Italiatik hur. Ipar-ekialdean, Austriatik hur, beste bat eta hirugarrena hego-ekialdean Posavski izenekoa.  Eslovakian 17.000 hektarea inguru mahasti dagoz, batez be hegoaldean, hego-ekialdean eta hego-mendebaldean. Bertan, sei eskualdetan produziduten da ardaoa: Karpato Txikiak, Hegoaldeko Eslovakia, Nitra, Erdialdeko Eslovakia, Ekialdeko Eslovakia eta Tokay Eslovakoaren eskualdea.  Txekiar Errepublikan, munduko garagardao konsumitzaile handienean, kalidade handieneko ardaoak egiten dira, Moravia eta Bohemia.  Txiprek, bestalde, ardaogintzan munduko tradizinorik zaharrenetarikoa dauka ...

Patata, kipula eta makailao ensaladea

Bizkaie! 2004-06-04 00:00   Jan edanak
Osogaiak: - Patatak. - Oliba-orioa. - Kipulea. - Azukerea. - Mantekilea edo margarinea. - Gatza. - Makailaoa. - Letxuga desbardinak. - Ozpina. Zelan egin: Patatak ‘panadera’ erara zatituko doguz. Gatza bota ostean, lapiko batean orio askogas konfitetan ipiniko doguz. Eginda dagozanean, oriotan itxiko doguz hoztu arte eta gero atara egingo doguz. Kipulak ‘juliana’ erara zatituko doguz, mantekilea, azukera apur bat, orioa eta gatza gehituta. Gero surtan ipiniko dogu, gorritu arte. Eginda dagoanean, orioa kenduko deutsagu eta gorde. Makailaoa zati txikietan botako dogu ensaladerara, eta gero letxuga mueta desbardinak gehituko ...

PRIMER 2003

Bizkaie! 2004-06-04 00:00   Jan edanak
Baina irakurle askok itaunduko deutso bere buruari zelan produzitzen diran mueta honetako ardao beltzak. Elaborazinoa egiteko mahatsa osorik eta osasuntsu ailegau behar da upeltegira, ezelako tratamentu mekanikorik barik; andel edo harrizko dolaretan sartuko da mahatsa txorten eta guzti. Lehen normalena harrizko dolaretan (lagarrak) egitea zan. Gaur egun, baina, nahiz eta andel mota honeek erabili, gero eta gehiago erabilten dira altzairuzkoak. Andelaren azpiko aldean dagoan mahatsak presinoarengaitik hartzidura alkoholikoa egiten dau (normala), oxigenoa desagertzen da eta CO2ak hartzen dau haren lekua ...

Elikagai prijiduen berezitasunak (I)

Bizkaie! 2004-06-04 00:00   Jan edanak
Koipeak beroagaz transformau egiten dira Aldaketa honeek oso txikiak izaten dira gantz azido saturatuetan aberatsak diran koipeetan -mantekea eta mantekilea berbarako-. Aldaketa handiagoak dira gantz azido monoinsaturatuak daukiezan koipeetan, prozesua astiro izaten dan arren. Eta aldaketa arin eta garrantzitsuak gantz azido poliinsaturatuak daukiezanetan emoten dira: hazien orioetan, hau da, girasol, soja, arto, mahats pepitena…. Aldaketak txikiak izan arren, gantz saturatuak arriskutsuagoak dira osasunerako, bihotzeko gaixotasunetarako batez be. Orioetako gantz insaturatuak, ostera, mesedegarriagoak dira. Oliba-orioak 210 gradutik aurrera izaten dauz aldaketarik ...

Elikagai prijiduen berezitasunak (I)

Bizkaie! 2004-05-28 00:00   Jan edanak
Koipeak beroagaz transformau egiten dira Aldaketa honeek oso txikiak izaten dira gantz azido saturatuetan aberatsak diran koipeetan -mantekea eta mantekilea berbarako-. Aldaketa handiagoak dira gantz azido monoinsaturatuak daukiezan koipeetan, prozesua astiro izaten dan arren. Eta aldaketa arin eta garrantzitsuak gantz azido poliinsaturatuak daukiezanetan emoten dira: hazien orioetan, hau da, girasol, soja, arto, mahats pepitena…. Aldaketak txikiak izan arren, gantz saturatuak arriskutsuagoak dira osasunerako, bihotzeko gaixotasunetarako batez be. Orioetako gantz insaturatuak, ostera, mesedegarriagoak dira. Oliba-orioak 210 gradutik aurrera izaten dauz aldaketarik ...