Eremu urriko hizkuntzak: horreek barik hobeto ete?

Bizkaie! 2005-04-22 00:00   Euskerea berbagai
'Hizkuntza bakarra izatea askozaz be merkeagoa da' Beste era batera esanda, ‘danok neure hizkuntzan egingo bagendu’: norbere interesen aldeko argudioa. Benetan gitxi dira mundu zabaleko elebakartasunaren alde ama-hizkuntzea sakrifiketako prest dagozanak. Gauzak holan dirala, danok ingelesa ikasi beharko geunke (edo agian txinera). Jakina, mundu osoan zehar ei dagozan sei mila inguru hizkuntzak bakar batera murriztea berez prozesu karua izan leiteke eta ez ‘askozaz be merkeagoa’. Babelgo mitoaren bertsino modernoa da, hizkuntza desbardinak berba egiteagaitik eraginkortasuna galtzen dogun ustea. 'Holako hizkuntzak ...

Aurrekontuak agintzen dau

Bizkaie! 2005-04-22 00:00   Bidaide
Aholkuak Asia, Afrika eta Hego Amerikako biajeen aurrekontuko zati handiena hegazkin-txartela izaten da. Ipar Amerikakoetan eta Europakoetan, ostera, ez horrenbeste, baina ostalaritzako prezioak askozaz be altuagoak dira. Preziorik onenak topetako, bidaia-agentzia ugaritara joatea da onena, gero prezioak konparetako. Nik uste dot Bilboko Tagus Viajes (Rodriguez Arias kalea), Halcon Viajes eta Lufthansa City Centre agentziek zerbitzu ona eta prezio onean eskaintzen dabela. Europa barruko ibilbideetan, Interneten aukera parebakoak topau geinkez, baina kontinentearteko biajeetan, barriz, ez. Hegazkin-txartela denporaz erosten badogu asko aurreztu ...

Liburu Eguneko nobedadeen aurrerapena

Bizkaie! 2005-04-22 00:00   Kulturea
Txalaparta argitaletxeak itzulpen bi kaleratu ditu, biak be interesgarri eta gomendagarriak, autoreak ezagunak eta bikainak diralako eta itzultzaileak be ez diralako atzean geratzen: alde batetik, Dennis S. Milesen “Laguna” nobelea dago, Andolin Eguzkitzak itzuli ebana eta amodioaren gaineko gogoeta dakarzkuna. Andolin zanari modu bitxian agertu jakon liburu hau itzultzeko aukerea: Dennis S. Miles Kuban jaio zan, baina Estadu Batuetan bizi da aspalditik. Bertan ezagutu eban Andolin Eguzkitzak, 1986an. Milesek ingelesez idatzitzako “The Companion” nobelea itxi eutsan Eguzkitzari, ha irakurri eta ...

Idahoko Basque License Plates

Bizkaie! 2005-04-22 00:00   Euskaldunak munduan
Carlos Bilbao diputaduak bultzatu dau ekimen hau. Pasa dan zezeilaren 11an proposatu eban ideia eta Pete Cenarrusa estaduko idazkari izandakoaren laguntzinoagaz, egitasmoa aurrera atara dau. Eta zelan ez, ‘Cenarrusa Centre for Basque Studies’ erakundeak be zerikusi handia izan dau. Erakunde honek diseinau dau matrikula-plakea. Lege barriaren izenpetze ekitaldia Idahoko gobernadorearen, Dick Kempthorne, bulegoan izan zan eta, bertan, euskal ordezkari ugari batu ziran. Argazkian agertzen diranak Pete Cenarrusa, Idahoko estaduko idazkari izandakoa; Carlos Bilbao, Ordezkarien Ganbarako diputadua; Dirk Kempthorne, Idahoko gobernadorea ...

SA Japoniara doa apirilean

Bizkaie! 2005-04-22 00:00   Euskaldunak munduan
Bizkaie!

Kaza birtuala, benetako heriotzea

Bizkaie! 2005-04-22 00:00   txutxu-mutxuan
Ez da bideojoko bat Bien bitartean, ezohiko negozio honen sortzaileak, John Lockwood-ek, hainbeste aurkari eukita harrituta dagoala adierazo dau; era berean, aitatu gura izan dau kritikoek ez dabela ulertzen zelan erabilten dan sistemea. Gauzak holan izanda, Lockwood-ek zehaztu eban beraren etxeko besaulkian jesarritako kazeruak sasi batzuetan atzean ostenduta dagoan baten antzeko perspektiba eta ikuspegia daukala, hau da, ikuspegi mugatua; beraz, ezin da ziurtatu piztiarik hilko dauan ala ez. Animalia hiltea lortzen dabenek eskatu daikie piztiaren zati bat taxidermistarenera eta, horren ...

El penalti más largo del mundo

Bizkaie! 2005-04-22 00:00   Zinemea
Fernando galtzaile hutsa da. Morroi grisa, handigurarik bakoa, auzo bateko supermerkadu batean behar egiten dauena. Horrezaz ganera, hirugarren erregionaleko futbol talde bateko ordezko atezaina da. Denporaldi osoan ez dau minutu bakar bat be jokatu. Baina ligako azken domekan epaileak penaltia adierazo eta atezain titularra lesionau da. Fernandok lehenengo biderrez jokatu behar izango dau. Penaltia jaurtiteko dagozala, zale talde bat zelaira sartu eta partidua atzeratu beharko da. Lehiaketa batzordeak penaltia handik astebetera botateko agindua emongo dau, zelaian jokalari berberak dagozala, baina ...

Juanma Bajo Ulloaren lan barria

Bizkaie! 2005-04-22 00:00   Zinemea
Film hori egiteko, zuzendaria aktore ezezagunak topetan ibili zan urtebetean Madrilen, Bartzelonan eta New Yorken, ikusleak personaiakaz identifiketako asmoz. Hala eta guztiz be, aktoreak ezezagunak eta barriak izateak buruhauste ugari sortu eragin eutsozan Ulloari. Alde batetik, aktoreek ez ekielako non parau behar ziran eszenak egitean eta, bestetik, aurpegiak ezezagunak izatean, banatzaileek filma kontuan hartu gura ez ebelako. Zinema independentea egiten ahalegintzeak traba asko ekarri deutsoz, beraz, zuzendari gasteiztarrari. Filma egiteko urte bi behar izan ebazan, eta jente aurrean aurkezteko beste ...

Tekladua, sagua eta beste batzuk

Bizkaie! 2005-04-22 00:00   sarean
Gotzon Plaza, informatikoa

Honeek ez dira hauteskunde normalak izango

Bizkaie! 2005-04-22 00:00   eretxia
Iñaki Atxutegi

AG

Bizkaie! 2005-04-22 00:00   Bertsolaritzea
Iñaki Aurrekoetxea

Kaotiko zuzenean

Bizkaie! 2005-04-15 00:00   Musikea
Zuzenean Kaotiko taldeak erakusten dauen indarra CD eta DVD bidez ezagutu ahal izango dozue orain ze Gor diskoetxeak Gasteizeko Azkena aretoan, 2004ko apirilaren 17an grabautako kontzertua jaso dau disko bikotxean. Danetara, taldearen errepertorioko 23 kantu entzun eta kontzertuko irudiak ikusi ahal izango dozuez. Edozelan be, Kaos Etilikoren sasoiko kantuak be badagoz tartean: 'Mi mejor colega, Sale el sol edo Su falso mundo. Horrezaz gan, La Pollaren 'Y ahora que? abestiaren bersinoa be badago diskoan. Esandako moduan, diskoa 2004ko apirilaren 17an ...

Botritisa (II)

Bizkaie! 2005-04-15 00:00   Jan edanak
Mahatsean infekzinoak eragiten dauena azukera eta azidoetan sortzen dituan eraldaketak dira; normalean, glizerol eta azido glukonikoa metatzen dira. Edozelan be, mahatsean nagusi diran azidoen kontzentrazinoa, maliko eta tartarikoarena, nabarmen bajatu daiteke eta baita osogai nitrogenatuen kontzentrazinoa be. Mahatsaren azalean dagozan polifenolak honddoak dauen lakasa izeneko enzima batek oxidetan ditu. Ardaoaren elaborazinoan botritis gaixotasunak hartzidura alkoholikoa geldotu leike edo hartzidurearen prozesua eragotzi. Lakasak ardaoaren koloreari eragiten deutso sortzen dauen oxidazinoaren ondorioz; hori dala eta, enologoak anhidrido sulfuroso gehiago erabili behar izaten ...

Ekialdeko Timor (III)

Bizkaie! 2005-04-15 00:00   Bidaide
Estadu Batuen erpeak Ekialdeko Timorren ikusteko dagoan gauzarik ederrenetarikoak herrialdearen berregituraketea eta behin-behineko gobernuaren funtzionamentua dira. Hezkuntza eta osasun-sistemea bereziak dira, eta defensea be bai. Izan be, Ekialdeko Timorrek ondo daki inbasino bat zer dan; eta badaki, baita, independentziak indarkeria eskatu leikela edozein momentutan. Eta zelan ez, herrialde askok dauka interesa hemen, Estadu Batuek, besteak beste (ohikoa dan legez). Amerikarrek Marineak bialtzen dabez bihar-etzi Ekialdeko Timorren armadea izango dana osotzeko, beti be Indonesiari begiradea kendu barik eta berau munduan musulman ...

Iodoaren garrantzia

Bizkaie! 2005-04-15 00:00   Jan edanak
Iodoaren iturriak Esandako moduan, iodoa elikagaietan dago, batez be, arrainetan eta itsaskietan. Ganerako jateko taldeetan edukina asko aldatzen da lurraren arabera: lurra iodoan aberatsa bada, barazkietan eta frutetan egongo da iodoa. Bestalde, badagoz jateko butzuk boziojenoak diranak, hau da, ez dabenak ixten iodoa xurgatzen; holakoetan, bozioa ager daiteke, batez be, aza, azalore, arbia, arbiki eta gurean jaten ez doguzan ñame, juka eta mandioka lako tuberkulu kantidade handiak jan ezkero. Gaur egun, gure gizartean IDDrik ez dago elikadurearen garapenari eta jatekoen ...

Korrikaren ondoren egin beharreko hausnarketea

Bizkaie! 2005-04-15 00:00   eretxia
Iñaki Atxutegi