Kulturea

Araba Euskaraz 2004: ‘Uzta hartu, uztartuaz’

Bizkaie! 2004-05-07 00:00 Kulturea

Bastidako Ikastolan orain 25 urte hasi ziran umeak ikasten. Sasoi haretan, 7 ikasle egozan, haur eta lehen hezkuntzan. Gaur egun, barriz, 130 baino gehiago dira, baina eraikinak bera izaten segiduten dau. Horregaitik ba, Araba Euskaraz Jaialditik atarako daben diruagaz ikastola barria eregi eta edegiteko asmoa daukie antolatzaileek. Egitasmoak ez jakez falta Bastidako Ikastolakoei. Arabako Errioxako produktu ezagunenean oinarrituko dabez dirua atarateko salmentak: ardaoan hain zuzen be. Ganera, erropak eta bestelakoak be salduko dabez. Holako eta bestelako kontuen ganean informazino gehiago ...

Tonetti, Bilboko Casilda Iturrizar parkean eskulturea daukan pailazoa

Bizkaie! 2004-04-30 00:00 Kulturea

Jose Villak ezin izango eban jazoera hori ahaztu, baina zoriontasuna eta irribarrea erregaletan segidu eban urte bat gehiago. 1983ko uriolen ostean, Bilbon, bere ikuskizunaren erdian, pailazoa konturatu zan ikusleak apur bat motel egozala, amatauta legez. Nolo anaiaren heriotzea be hur egoan, eta beharbada horregaitik izango zan. Tonettik, baina, oihu egin eutsien: “Egin barre danok, egizue burruka orain arte legez, herri berezi baten parte zarie-eta, neurea legez sentiduten dodan herria”. Jentea aulkietatik altzau eta txaloka hasi jakon, zoratzeko puntuan. Tonettik omenaldi ...

'Literaturearen Zubitegia'

Bizkaie! 2004-04-23 00:00 Kulturea

Webgune batek arrakastea eukiteko diseinua eta ordena garrantzitsua dala dudarik ez dago. Ezaugarri hau oso kontuan hartu dau Susak. Holan ba, idazleen ganeko edukia ordena alfabetikoan topau geinke. Egile bakotxak bere web orria dauka eta bertan datu biografikoak dagoz, baita generoka sailkatutako bibliografia be. Bibliografia hori ‘aktibo’ moduan definidu dau Mikel Elortzak, hau da, idazleak berak sortu dauazan lanen zerrendea. Beste idazle batzuk idazle horren ganean sortutako testuen zerrendeari, barriz, bibliografia ‘pasibo’ deitzen deutse. Holan ba, Euskal Literaturearen historian eredu ...

Soziolinguistika Klusterra

Bizkaie! 2004-04-23 00:00 Kulturea

Euskerea berreskuratu eta normalizetako soziolinguistika garatzea derrigorrezkotzat jotzen dau erakunde barriak. Horretarako baliabide, azpiegitura eta baldintza egokiak egon behar dira. Behin oinarri honeek finkatuta, arlo jakin bateko enpresa, erakunde eta instituzinoen arteko loturea, hartu-emonak eta interesa bultzatu behar dirala dinoe klusterreko ordezkariek. Halan da be, zeregin hori gatxa izaten dala autortzen dabe, izan be, erakunde horreek euren artean lehia gogorra eukiten dabe sarritan. Gauzak holan, proiektua garatzeko alkarlanean behar egin behar dala onartu behar izan dabe lehenengo, eta gero beharrari ...

Antzerkiaren (eta anai txikerragoen) Nazinoarteko Eguna

Bizkaie! 2004-04-16 00:00 Kulturea

Antzerkia Alkarrizketea da. Ezin da bakarrik aktuau, basamortu baten erdian: aktuetako, lagun bat behar da, zuri begira egongo diran personak behar dira. Antzerkia Alkartasuna da: batera aktuau behar da”, idatzi eban Boalek, beste gauza batzuen artean. Baina badago oraindino txikerragoa dan beste anaia bat be, edo arrebea, edo ahiztea, edo nebea: txotxongiloen antzerkia. Aurten, martiaren 21ean, Txotxongiloen Nazinoarteko Batasunak (UNIMA) Finlandiako Sirppa Sivori-Asp aktore eta zuzendariari eskatu eutson nazinoartera zabalduko zan mezua idazteko, Txotxongiloen Antzerkiaren Nazinoarteko Eguna zala eta: “Txotxongiloen ...

Han goitik itsasoa ikusten da

Bizkaie! 2004-04-09 00:00 Kulturea

Elkar Argitaletxearen oharra: Julen Gabiriak idazkera txinpartatsua darabil, giro ameslaria, ukutu surrealistak eta injustiziaren kontrako matxinadarako deia buztartzen dira istorio eder eta hunkigarri honetan, literaturea eta bizitzea eskutik joan daitekezala erakutsiz. Julen Gabiria Galdakaon jaio zan 1973ko urtarrilaren 19an. Soziologian lizentziatua da eta Enpresa Ikasketetan diplomatua. Ogibidetzat itzultzaile beharra aukeratu eban baina idazlea be bada eta makinatxu bat kolaborazino egiten ditu argitalpen desbardinetan. Argitaratutako liburuak: Nobelak: “Connemara gure bihotzetan”, Elkarlanean, 2000. “Han goitik itsasoa ikusten da”, Elkar, 2004. Biografiak: “Iparragirre” ...

Andolin Eguzkitza, Goian Bego

Bizkaie! 2004-04-09 00:00 Kulturea

Sariak: - Prosa zientifikorako Andima Ibinagabeitia saria. 1976 - Eusko Jaurlaritzeak Urkidian zehar (1987. Iruñea: Pamiela) izeneko eleberria idazteko emondako diru-laguntzinoa. - Eusko Jaurlaritzeak 1990ean emondako literatur sorkuntzarako diru-laguntzinoa olerki-liburu bat idazteko. -Alexander von Humboldt alemaniar fundazinoak 1992-93 ikasturtean, Hamburg-eko Unibersidadean Jürgen Meisel-egaz lan egiteko emondako ikerketa-diru-laguntzinoa. Argitaratutako lan nagusiak: -Lehen orenean. 1978. Eleberria -Orhiko mendirantz urratsez urrats. 1986. Poesia -Urkidian zehar. 1987. Eleberria -Topics on the syntax of Basque and Romance. 1987. -Mila urte igaro eta, ura bere bidean. 1993 Poesia -Herioaren ...

Inoiz inoren buruan existidu dan arkitekturea

Bizkaie! 2004-04-02 00:00 Kulturea

Erakusketea zazpi ataletan dago bananduta, ez garaiaren arabera sailkatutako obrakaz, ezpada atal bakotxean imajinazinozko arkitekturearen gai bat erakutsiz. Halanda be, atal horreetan erakusten dan arkitekturea ez da beti imajinarioa: benetakoa be izan daiteke, baina ukutu fantastikoagaz. Alde horretatik, erakusketa honetan benetakoa zer dan eta zer ez zehaztea, ez da beti hain gauza sinplea. Honeek dira atalok: “Beste mundu batzuetako arkitekturak”, “Ipuinetako arkitekturak”, “Espazio anbiguoak. Barrualdeak edo kanpoaldeak?”, “Hiri madarikatuak”, “Bizigaitasunaren mugetan”, “Gehiegikeriaren arkitektura” eta “Ez igarotzeko arkitekturak”. “Beste mundu ...

Juan Luis Goikoetxea: 'Mikel Zarateren bidean, azaleko itsasontziaz ganera, barrutik doan eleizea ikusten be jakin beharko geunke'

Bizkaie! 2004-03-26 00:00 Kulturea

3.- Mikel Zarate hainbat generotan nabarmendu geinke, berbarako poesian eta prosan. Zeinetan uste dozu zuk zala trebeago? Ander Manterolak, Lontzo Zugazagak, Karmelo Etxenagusiak ipuina dela Mikelen sorkaririk goraipagarriena esango deutsue. Olerkari bai, bertsolari be bai, baita eleberrigile bere, baina denetan goren ipuingintzan. 4.- Euskerea debozinoa zan Lezamako idazlearentzat... Bai! Mikelek bizitza euskeratik ikusten eban. Ezin esan daiteke Mikel Zarate horretarako bizi zanik, ze Mikel persona moduan da handi eta oso, baina abadetzan, lagun artean, aititarenean eta amamarenean, gaueko orduetan, irakaskuntzan ...

Eibar, antzerkiaren uriburua

Bizkaie! 2004-03-19 00:00 Kulturea

Euskal antzerki taldeak sei dira: Gorringo taldeak hain arrakasta handia lortu dauan “Kutsidazu bidea Ixabel” emon eban zezeilaren 28an, Narruzko Zezen eibartarrek “Historia de una escalera” eskainiko dabe martiaren 8an, Vaiven Produccionesek “Bittor Ghezk” lana emongo dau euskeraz martiaren 13an, Markeliñek “Punto rabo” taularatuko dau martiaren 17an, Chusma Teatro bilbotarrek “Expansiones” erakutsiko dabe martiaren 23an, eta azkenik, Ados Teatroaren “Las mujeres de verdad tienen curvas” antzezlan umoretsua ikusteko aukerea egongo da martiaren 25ean. Ganera, kontutan hartu behar da izen handiko ...

Inauteriak-Aratusteak-Karnabalak Euskal Herrian

Bizkaie! 2004-03-12 00:00 Kulturea

Gehiago zehaztuta, Euskal Herriko inauterien egutegia urte barriagaz batera hasten dala esan geinke. Azpilikueta, Etxalar eta Lekaroz aldean, Errege Egunagaz batera hasten ziran inauteriak. Erasunen urtarrilaren erdialdean. Baina, gure egunotan, Ituren-ek eta Zubietak zabaltzen dabe inauteri sasoia. Zubietako joaldunak Iturenera joaten dira, alkondara zuria euren soinean daukiela. Gero, Iturengoak Aurtiztik Lasagarako bidetik euren ardi larruzko txalekoak jantzita bueltetan dira Zubietara. Sinismen zaharretan oinarrituta, joaldunek garrian lotutako zintzarri handiak astinduz ataratako burrunbeagaz uxatuko dabez espiritu gaiztoak eta zaldi buztanagaz egindako isopua ...

Ixiar Rozas: 'Begiradea zabaltzen laguntzen deuskun periferia sortzailean sinisten dogu'

Bizkaie! 2004-02-28 00:00 Kulturea

Zer dala-eta sortu zenduen igaz Memorie Periferiche? Hasi zanean ez genkian zer bihurtuko zan, gauzek zelan urtengo euskuen. John Berger Livornora konbidau gura izan genduan, berak portu-uri horregaz euki dauzan hartu-emonak dirala-eta. Haren baietza eta miresten genduzan beste egile batzuena ikusita, aurrera egitea erabagi genduan. Ikuskizunari baino gehiago edukinari garrantzia emoten deutsien kultur proposamenen faltea ikusten genduan, eta oraindino be ikusten dogu. Zer adierazo gura dozue Periferiak izenagaz: mugako kulturea? Periferia berbeak esangura asko ditu, sano kontzeptu zabala da. Hizkuntzan ...

Euskal diskoetxeak batuta

Bizkaie! 2004-02-16 00:00 Kulturea

Musikea eta kulturea alkarregaz Diskoetxeetako arduradunek behin ta barriro gogorarazo deuskue musikea eta kulturea ez dirala bide desbardinetatik doazen aparteko munduak. Euren esanetan, biak batera dagoz, eta gehiago esatearren, musikea kulturearen enbajadore moduan definitzen dabe. Hori dala ta, asko dira egin beharrekoak arlo honetan. Hasikeran zehaztutako helburuen artean, disko bakotxeko BEZ-a bajetea dago. Ganera, diru-laguntzinoak lortu gura ditue instituzinoetatik, hainbat proiektu barri martxan ipini ahal izateko eta egileakanako errespetua bultzatzeko. Lan horreek aurrera eroateko euskal diskoetxeen batasunak garrantzi handia izango ...

Iñaki Mendizabal Elordi: 'Gure ahalegina argitaletxe handienen parekoa edo handiagoa izango da

Bizkaie! 2004-02-01 00:00 Kulturea

Guztira bost liburu argitaratu dozuez, horreetatik bi euskeraz. Zelan hartu dabez irakurleek? Ederto, pentsetan genduana baino hobeto. Joseba Iriondoren “Palestina hotela” da horreetako bat, eta bestea Asier Sanz Nieto marrazkilariak eta nik egindako “Euskal piratak”. Iriondorena bagenkian salduko zala, baina ez genduan pentsauko Durangoko Azokea eta Gabonak pasauta, handik hilabetera, ez-fikzinozko liburuen artean salduena izango zanik. Izan be, Joseba sano persona zabala eta komunikatiboa da, eta guapoa ganera, eta Durangon ikusi genduan bere hiru irakurletik bi 25 eta 35 urte ...

Oliver Twist bideak zabaltzen

Bizkaie! 2004-01-15 00:00 Kulturea

Bergarako Orfeoiak, 1999ko urtarrilean, “Oliver!” musikala estreinau eban, lehenengo biderrez euskeraz. Ordurako, orfeoiak baeukan esperientzia nahikoa genero musikalean, 1994. urtetik aurrera Euskal Herri osotik Victor Hugoren “Miserableak” obrea eskaini eban eta. Orain, barriz, “Oliver!” lanagaz, Bergarako Orfeoia Euskal Herriko plazarik handienetan egon da: Gasteizeko Antzoki Nagusian estreinau zan, Bilboko Euskalduna Jauregian egon zan igazko Gabonetan, eta aurten Iruñeko Baluarten (auditorio horretan euskeraz oso-osorik emondako lehenengo ikuskizuna izan da) eta Donostiako Kursaalean egon da. Gehiago ezin da eskatu. Ehun ...

Nazinoarteko Nontzeflash Animazino Lehiaketea

Bizkaie! 2003-12-31 00:00 Kulturea

Sariak Nontzeflash-ek 5.300 euro banatuko ditu lau saritan. Epaimahai batek erabagiko dau (Begoña Vicario...) zeintzuk diran lanik onenak eta internautek eurek be gogoko dabezan lanak aukeratzeko modua eukiko dabe. - Nontzeflash Saria animazino onenari: 2000 euro. - Bigarren Saria: 1500 euro. - Ikusleen Saria: 900 euro. - Euskerazko animazinorik onena: 900 euro. Lanak aurkezteko epea Lanak jasoteko epea zabalik dago eta 2004ko apirilaren 15ean zarratuko da. Dana dala, antolatzaileek ahalik eta arinen bialtzea eskatu dabe jaso ahala lanak internauten esku jarteko www.nontzeflash ...

Dubuffet: artista librea Bilbon

Bizkaie! 2003-12-31 00:00 Kulturea

Erakusketea Dubuffeten obraren hiru arotan dago bananduta, kronologikoki: lehenengo zatian berrogeiko eta berrogeta hamarreko hamarkadetako lanak batzen dira. Sasoi haretan (kontuan euki behar da orduan hasi zala arte munduan) Dubuffetek dudan ipini eban artearen gaineko teoria tradizionala, eta zerotik ekin eutson, aldez aurretik ezarritako kontzeptuei kasurik egin barik, artearen lurralde birjinara heltzeko. Pentsamentu horretatik abiatuta eta sorkuntzearen iturburura ailegetako asmoagaz (berak “kulturearen kontrako jarrerea” zala esaten eban), Dubuffetek egunerokotasuna hartu eban gaitzat eta etenbako ikerketea egin eban materialakaz. Sasoi horretan ...

Jasone Osoro: Lehenagoko mamu eta bildurren gaineko nobelea da Greta

Bizkaie! 2003-12-15 00:00 Kulturea

Tentazioak liburuak euki eban arrakasteak ze puntutaraino baldintzau zaitu idazterakoan? Onerako ala txarrerako izan da arrakasta hori, orri zuriaren parean paretako orduan? Tentazioak-ek euki eban arrakastea onerako izan zan, horri esker euki dot-eta aukerea argitaratzen segiduteko. Irakurle potentziala hor dagoala jakiteak indarra emoten dau idazten segiduteko. Baina ez: arrakasta hori ez da enbarazua izan orri zuriaren parean jarteko orduan. Orri zuriak berez sortzen ditu biak, idazteko grina eta bertigoa. Idazle erotikoaren etiketea be ipini eutsuen. Gretan etiketa horretatik urrundu gura ...

Gose greban antzerkiaren alde

Bizkaie! 2003-12-01 00:00 Kulturea

Udalak Mira Antzokian saiorik ez programetearen arrazoia da, Pablo Zubikaraik esan ebanez, “aurrekonturik ez dagoala. Horixe da esaldi magikoa, eta kito. Esate baterako, Udalagaz gauza merke-merkeen gainean egin genduan berba, aurrekonturik apurtuko ez eutsien proiektu egingarrien gainean. Udan Kultura zinegotziagaz eta zuzendariagaz egon ginan, eta proposatu geuntsen euskerazko ikuskizunen bat hemen egin eitekeala, merkeago gainera. Baina erantzun euskuen ezetz: Gurutze Plazea komertzialagoa dala”. Izan be, Zubikaraik eskatzen dauena programazinoaren ohiko lekuak zabaltzea da, Gurutze Plazako San Migel Parrokiaren esku dagoan ...