Logoa

Iguazuko ur-jauzietan (I)

Bizkaie! 2004-04-30 00:00   Euskaldunak munduan
Iguazuko ur-jauziak dagozan parkera joan gara. Iguazu ez da Amazonia, baina landaredia ugaria da, emonkorra, berde-berdea. Lurra landarez estalita dago. Brasiletik datozen Parana eta Iguazu errekek bat egiten dabe ur-jauzietan, eta batera doaz Rio de la Plataraino. Errekak zabal-zabalak dira eta hainbat ur-jauzi dagoz. Tupi-guaraniz, Iguazuk ur handiak esan gura dau, eta halan da. Ur-jauziak ikusteko hiru ibilbide egin dabez. Guk, goiko ibilbidea hartu dogu lehenago. Balkoiak eregi dabez ur-jauzien ganean eta ez dago metro bat baino gehiago gure hanketatik ...

Zisjordaniako hormatzarraren aurretik, hiru urteko alanbradak

Bizkaie! 2004-04-30 00:00   txutxu-mutxuan
Presondegi geografikoak Azkenenengo hiru urteetan jazotakoaren ikurrik gogorrena aukeratu behar izango balitz, palestinarrek, duda barik, kontrol militarren ezarpen eta hormatzarraren eraikuntzea aukeratuko leukie. Garagarrileko txosten baten, OCHAk (Nazino Batuen larrialdietarako laguntzearen erakunde koordinatzaileari jagokozan sigla ingelesak), personen mobimentu libreak galazoten dauzan 396 kontrol zenbatu ebazan Zisjordaniako iparraldean baino ez. Israelgo ejerzitoak erabilitako terminologiari segiduz, ideia eta asmoa da palestinarrak “kartzela geografikoetan” bizitzea. Kokaleku zehatz horreetan bizi behar izateak gizartearen goitik beherako eraldaketea ekarri dabe; astoak eta gurdiak ostera be agertu ...

Euskal Herri osoko eskola umeentzako lehenengo Bertso Paperen Lehiaketeak baditu daborduko irabazleak

Bizkaie! 2004-04-30 00:00   Bertsolaritzea
Azkenik, D kategorian (DBHko 3. eta 4. mailak), Arrate Illaro Etxeberria Leioako Betiko Ikastolakoa izan da irabazlea; horretarako, bere pentsamenduak eta sentipenak azaldu ditu gauez mendian galduta eta bakarrik egoala. Bigarren postua Silvia Etxanizi jagoko, Azkoitiko Xabier Munibe Ikastolakoa eta hirugarrena hutsik adierazo dau epaimahaiak. Euskal Herri osoko ganerako ikastola eta ikastetxeen artean ondokoek be hartu dabe parte, besteak beste: Geroa (Getxo), Begoñazpi (Bilbo), Loinazpe (Beasain), Luis Ezeiza (Eskoriatza), Urreta (Galdakao), Fabian Legorburu (Laudio), Ikasberri (Azpeitia), Urretxu (Zumarraga), Altzaga (Erandio ...

Ume eta nerabeen artean ahozkotasuna indartzeaz (I)

Bizkaie! 2004-04-30 00:00   Euskerea berbagai
Eta orain irakurle batek baino gehiagok esango deust, besteren artean, ikasleeakaz debateak egiten dituala edota antzerki saioak antolatzen dituala, askotariko gaiak hartuta ikasgelan azalpenak ahoz emoteko eskatzen deutsela ikasleei, galdera eta erantzunetarako tartea egoten dala eta abar. Halanda be, holakoak egin arren, mailen arabera ahozko testu mota desbardinak egituratuta, sailkatuta eta sistematikoki lantzeko preparauta ete daukaguzan da kontua, eta ez egiten doguzan ala ez. Era berean, askotariko ahozko testuak zelan produzidu ahal dabezan erakusten ete deutsegu ikasleei? Ze, heldulekurik eskaini ...

Lehenengo kristinauak Euskal Herrian

Bizkaie! 2004-04-30 00:00   Antxinakoak Geurera
Baina kristinautasunaren ideia horreek, herrian zabal eta ondo errotuta ziran beste sinesmen eta pentsakera batzuekaz topau ziran eta mundua aitzeko bi ikuspegien arteko “burrukan”, Kristinautasuna nagusitu zala esan geinke baina aurreko mendeetan indarrean egozan beste sineskera horreen hainbat ezaugarri hartuta. Holan ba, suak bere lekua hartu eban kristinauen ospakizunetan, antxinako kromletxak jentilakaz batzen dira eta horreen desagertzea Kixmi edo Jesukristoren etorrereagaz. Bardin ipini geinkez beste hainbat adibide, eta gaur egun Eleiza Katolikuak ospatutako jai guztietan topau leitekez aurrreko jai ez ...

Rapea amerikar saltsan

Bizkaie! 2004-04-30 00:00   Jan edanak
Osogaiak (4 lagunentzat): - 800 gr. rape - Kipula bat. - Piper gorri erdi bat. - Tomate heldu bat. - Azanori bi. - Baso erdi tomate saltsea. - 2 dl. orio. - Berakatz atal bat. - 1dl. Cognac. - 100 gr. langostino- edo zigala-buru. - 1 l. ‘Fumeta’. - 100 gr. gurin. - 20 gr. urun. Zelan egin ‘Fumeta’ egiten hasiko gara. Horretarako arrain hazurrak, orioa, gatza eta ura erabiliko doguz. Dana surtan ipini eta hogei minututan eginda dago. Gero, gorde egingo dogu. Bigarrenez, lapiko batean orioa berakatz txikituagaz ipinten da. Berakatzak gorritzen ...

Elikagai Funtzional batzuk (II)

Bizkaie! 2004-04-30 00:00   Jan edanak
Gure inguruan salgai dagozan Elikagai Funtzionalak Esnea ·Kaltzio, Bitamina A eta D bitamineagaz aberastutako esneek gure hazurrak egoera onean mantentzen laguntzen deuskue, batez be, edadeko personei eta menopausia ostean dagozan andrazkoei. ·Omega-3 koipeakaz aberastutako esne gaingabetu edo deskrematuek gaixotasun kardiobaskularrak ebitetan laguntzen deuskue; gehienbat euren dietan arrain urdin nahikoa jaten ez daben personei. ·Esne gaingabetuen kasuan mantenugai bat gehitu beharrean kendu egin jake, koipea hain zuzen be, eta honegaz batera kolesterola eta A eta D bitaminak. Esne mota horreek gaixotasun ...

Udabarriko musika jaialdiak

Bizkaie! 2004-04-30 00:00   Musikea
Getxon segiduz eta uda sasoian bete-betean sartuta, gogoratu besterik ez bada, bagilaren 30etik garagarrilaren 4ra bitartean izango dala Getxoko XXVIII. Jazz Jaialdia. Holako jaialdietara joatea esperientzia ederra da, ez bakarrik parte hartzaileen kalidadeagaitik, baita sortzen dan giroa berezia eta beroa izaten dalako be. Aukerak ugari dozuez eta, esandako moduan, aukeraketea ondo egitea komeni da norberaren gustoak kontuan hartuta. Gozau musikeagaz! Gotzon Uribe

Eiswein-ak edo izotz-ardaoak

Bizkaie! 2004-04-30 00:00   Jan edanak
Ardao honeek egiteko gehienbat Scheurebe, Rieslaner eta Riesling bariedadeak erabilten dabez. Baina mahatsa mahastian ixteak bere arriskua dauka, udagoieneko euriteak handiak badira mahatsa usteldu eta alperrik galdu daiteke eta. Horregaitik, Eiswein-ak ez dira urtero produzitzen. Ardao mueta honeek, beti mahatsa osasuntsu badago, azukereaz gan, azido kantidade handia daukie eta aromatikoak eta gusto handikoak izaten dira. Kontuak kontu, ardao klase honen dkarren beharra, produzidutako kantidade txikia eta daukan arriskua ikusita, botila txikietan merkaturatzen dan ardao horrek zelako prezioa eukiko dauan ...

Udabarri gaztea

Bizkaie! 2004-04-30 00:00   Bertsolaritzea
Erramu egunez, barriz, Erandioko Berbots euskera taldeak Kanpomartxo jaiaren 14. edizinoa antolatu eban. Dantza alardearen ostean, bertso-saioa iragarrita egoan Lutxana auzoko eszenatokian: kantuan Irazu, Ekaitz Larrazabal “Katxo” eta oraindino tekleei gehiago sakatu behar deutseen honek. Saioa librean izan zan batez be, Altzaga ikastolako bertso-eskolako umeek bertso batzuk kantau ostean. Hala eta guztiz be, gai pare bat be toka jakezan bertsolariei. Lehenengoa umeek eurek jarri eben, eta bigarrena Berbots taldeko neska batek pentsau eban. Jai polita da erandioztarrek urtero-urtero euren udalerriko ...

Teknologia barriak eta ekologia

Bizkaie! 2004-04-30 00:00   sarean
Gauzak gehiago larriagotzeko, beste puntu batzuk be aitatu geinkez. Ez bakarrik mikrotxipak, ordenagailu baten elementuen artean be gauza arriskutsuak topau geinkez. Berbarako, mikrotxipak hartzen dituan tarjetea. Hau berau berilio, kadmio edo merkurioz dago eginda. Produktu honeek oso kutsatzaileak dira. Berilioa, berbarako, gizakiaren minbiziaren sortzaile moduan dago sailkatuta. Pantailak egiteko behar diran produktuen artean barioa, fosforoa eta kromoa be badagoz (danak oso kaltegarriak osasunerako), CPUan dagoan kromoa eta zelan ez, ordenagailuaren leku guztietan dagoan plastikoa eta honen ondorengoak be ez dira ...

Cleopatra

Bizkaie! 2004-04-30 00:00   Zinemea
Cleopatra Robertogaz ezkondutako eta semea nahiz alabea Buenos Airesetik kanpo daukazan irakasle jubilatua da; gizona behar barik lotu eta urte bi egin dauz lan baten bila. Orain arte, Cleok bizitzan beti jokatzen izan dau berarengandik itxaroten zan moduan: ama ona izan da, emazte leiala eta lagun kementsu eta arduratsua. Sandra, ostera, besteek bere ordez egin daben guztia da: ospearen eta izenaren trenean doan telebistako izarra, guratsua, bulimikoa eta apur bat zoroa..., sakonean, babes barik sentitzen dan personea. Gauzak holan, hirurogeita ...

Zatôichi

Bizkaie! 2004-04-30 00:00   Zinemea
Zatôichi Japoniako dramearen heriorik sonatuenetariko bat da. Japoniar guztiek dakie nor dan Zatôichi. Eta zuzendaria mito horretaz aprobetxau da “manga” komikien estetikearen bidetik doan film hau errodetako. Oraindino Tarantinoren “Kill Bill” filma ikusi ez badozue, gomendio bat egin gura deutsuet: lehenago ikusi eizue pelikula hau eta benetan ulertu ahal izango dozue Tarantinok nondik atara dauan azken pelikuleari emoten deutson ukutu berezia; areago, samuraien tabernan izandako eszena guztiak Zatôichi-n agiri dan taberna zuloko giroari egindako keinu argia dira, parodia hutsa, hatan ...

Aste Santuko prozesinoak

Bizkaie! 2004-04-30 00:00   sarean
Sistema hau nahiko zahartuta egon da antza eta batzutan akatsak be sortzen izan dira; kontuak kontu, Esperantzako Kristoaren Kofradia teknologia barrietan ikertzaileak diran erakundeakaz hartu-emonetan jarri dira arazoa konpontzeko asmoagaz: “Instituto Andaluz de Automática Avanzada y Robótica” enpresako ingeniari talde bat arduratu da horretaz eta euren beharraren emoitzea ondokoa izan da: Kristoaren besoa errobotizau egin dabe eta horregaz lortu dabe emoten dauan bedeinkapena askoz be naturalagoa izatea. Beso errobotizau hau kontroletan daben elementu guztiek ia hamar kilo pisetan dabe (zaharra ...

Oporraldia, hori berba majikoa...

Bizkaie! 2004-04-30 00:00   eretxia
Mendebaldeko gizarteak bidaia maite dau. Bigarren mailan geratu da lana. Kanpoko lekuak, uriak, ganerako kulturak gura doguz gure begiakaz ikusi. "Aireak aldatu" gura doguz, gure eguneroko bizitza aspergarria atzean itxi eta bestelako esperientziak izan hemetik kanpo. 'Ebasinoa' da gure helbururik nagusiena. Beste nonbaiten gagozala egiten dogu ames. Eta ames hau oporretan bete beharko geunke. Ala ez. Gura genduana lortu dogu? Ez? Ez dau ardura, buruan euki doguzan asmo eta ideia guztiak baietz bete hurrengo oporraldian..., udan edo. Pazko astean oporretan ...

Tatin tartea

Bizkaie! 2004-04-23 00:00   Jan edanak
Osogaiak (6 errazinotarako)  Errege sagarra (reineta).  Azukerea.  Ura. Gaileta-masea egiteko  300 gr. gurin.  300 gr. azukera-hautsa (glas azukerea).  300 gr. arrautza zuringo.  300 gr. urun. Zelan egin Lehenengo gaileta-masea egingo dogu, jalgiten itxi behar da eta. Bitartean, katilu baten osogaiak botako doguz, aurreko zerrendako ordena bera segiduz. Hau da, lehenengo gurinea pomada eran botako dogu. Gero, irabiagailuagaz lagunduta, astiro-astiro azukerea gehituko deutsagu; arrautza zuringoa ostean, eta akabuen uruna. Ondoren, hozkailuan itxiko dogu masea ...

“Elikagai funtzionalak” onuragarriak ete dira gure osasunerako?(I)

Bizkaie! 2004-04-23 00:00   Jan edanak
Elikagai natural askok osogai funtzionalak daukiez Beraz, elikagai natural batzuk funtzionalak dirala esatea be posible da; horregaitik garrantzitsua da legeak apurka-apurka definizinoak argitzen eta zehazten joatea. Adibide moduan hurrengo elikagai naturalen berezitasun funtzionalak aitatuko doguz: ·Berakatza: minbizi batzuk eukiteko arriskua jaitsi, bihotzaren funtzionamentua eta hazurrak hobetu eta antibakteriano moduan jokatzen dau. ·Eztia: antioxidatzailea da, liseri aparatuko eta arnas aparatuko funtzinoak hobetu egiten ditu eta bakterioen kontrako efektua be badauka. ·Sojea: minbizi kasu batzuk eukiteko arriskua txikitu, bihotzaren funtzionamentua hobetu, menopausian ...

Ardaoaren eragin bakterizida infekzino gastrointestinalak sortzen dabezan bakteriakan

Bizkaie! 2004-04-23 00:00   Jan edanak
Ezaguna da soluzino azido batek eragin bakterizida daukala, alkohol graduazino handiko soluzio batek daukanaren antzera; dana dala, Salmonella enteriditis-egaz egindako ikerketa baten, ikusi zan ardao baltzaren eragin bakterizida handiagoa zala pH bereko eta alkohol gradu bereko beste edozein soluzinorena baino. Deigarria izan zan frogatzea zelan ardao baltzaren eragin bakterizida minutu gitxitan igarten zala eta mantentzen zala soluzinoak disolbatuak ziranean, beste soluzinoetan ez bezela. Lan honetan konfirmau zan eragin bakterizida hori ardaoa baltza danean altuagoa izanda, horrek dituan polifenolakaz lotuta dagoala ...

Lehenengo Aberri Eguna

Bizkaie! 2004-04-23 00:00   Antxinakoak Geurera
Sabino Aranak idatzitakoa zan, 1882ko Berpizkunde Domekan, bere anaia zan Luis Aranagaz euren etxeko lorategian berbetan egozala konturatu zala bera zein zan bere benetako aberria. Esan geinke beraz egun horretan hasi zala Sabino Aranarentzat lan politikoa. 1932an ba, 50 urte beteten ziran eta hauxe zan euskal abertzaleek ospatu gura ebena. Eguna esan dogun moduan urte horretako Berpizkunde Domekea zan, data aproposa euskal abertzaleentzat: bertan batzen ziran Jesukristoren berpizkundea eta herriaren berpizkundea, Euskal Herriarena kasu honetan. Zein egun aproposagoa ba katolikotasunagaz ...

2003: Asiako Hego-ekialdeko ugarteak (I)

Bizkaie! 2004-04-23 00:00   Bidaide
Jakarta Ospitaletik alde egin ostean, astebete behar izan neban behar dan moduan osatzeko eta aldatz gora hasitako abentureari sasoi betean ekiteko. Ondorengo egunotako eguraldi gris eta euritsuak ez eban larregi lagundu eta animo aldetik nahiko baju ibili ginan. Kontuak kontu, gaixotasunaren ondoren, indarbarrituta eta behar egiteko gogo handiagaz ibili nintzan. Bukittinggi, Sumatrako beste herri bat ez dot inoiz ahaztuko, izan be, bertan Rafflessia, munduko lore handiena eta Minangkabau kulturea, hierarkia matriarkalari eusten deutson bakarrenetakoa ezagutu genduzan. Urriaren hasieran Jakartara heldu ...