Joan Mari Torrealdai eta Lourdes Oñederra proposatu ditue euskaltzain oso izateko

Joan Mari Torrealdai eta Lourdes Oñederra euskaltzain urgazleak proposatu ditue euskaltzain oso izateko, 29. eta 30. zenbaki-hutsarteak beteteko, hain zuzen.

Kontuak kontu, 29. zenbaki-hutsartea beteteko, Joan Mari Torrealdai euskaltzain urgazlea proposatu dabe Jose Antonio Arana Martixa, Miren Azkarate eta Andres Urrutia euskaltzain osoek, eta 30. zenbaki-hutsartea beteteko Lourdes Oñederra euskaltzain urgazlea proposatu dabe Henrike Knörr, Xabier Kintana eta Pello Salaburu euskaltzain osoek.

Joan Mari Torrealdai Nabea Foruan jaio zan 1942an. Filosofia eta Teologia ikasketak bete zituan Oliten (1960-1963) eta Arantzazun (1963-1967). Toulouseko ‘Institut Catholique’ ikastetxean atara eban Teologiako lizentziaturea 1972an, eta Parisen, barriz, Hizkuntza Frantseseko diplomaturea (‘Alliance Française’, 1972) eta Gizarte Zientzietako lizentziaturea (‘Institut d'Etudes Sociales’, 1975). Informazino Zientzietan graduko lizentziaturea, (EHU, 1984), eta Zientzia Politikoetan eta Soziologian doktorea (Deustuko Unibersidadea, 1991).

’Anaitasuna’ hamabostekaria zuzendu eban. Deustuko Unibersidadean Soziologiako irakasle izana (1976-1978 eta 1991-1993 urte tartean), Doktoratutzako klaseak be emon ditu Euskal Herriko Unibersidadean zein Deustukoan, 1978an. Bestalde, Euskal Idazleen Elkarteko idazkaria izana da (1969-1978), bai eta Soziologoen Euskal Elkartea erakundeko idazkaria (1979-1980) be.

Euskaldunon Egunkariaren Administrazino Kontseiluko kidea izan zan hasieratik bertatik, eta 2000tik 2003ra bitartean Lehendakaritzea bete eban. 1977tik, ‘Jakin’ aldizkariko zuzendaria da.

1975eko bagilaren 27an, Euskaltzaindiak euskaltzain urgazle izentau eban. Akademiaren enkarguz, euskal idazleen eta euskerazko produkzino idatziaren azterketea egin eban.

30 urtetan zehar landu dan lan bibliografikoak bi alor nagusi ditu: bat, liburua bera gizarte adierazle gisa ulertuta liburugintzearen azterketea, ‘Jakin’-en 30 zenbakitan emona eta modu zabalagoan ‘Euskal idazleak gaur’ eta ‘Euskal Kulturea gaur. Liburuaren mundua’ liburuetan sakondua; eta bi: liburuen katalogoa, fitxa bibliografikoz osotua.

Argitaratu dituan lanen artean ondokoak dagoz, bestak beste: ‘Iraultzaz’, 1973; ‘Euskal idazleak gaur / Historia social de la lengua y literatura vascas’, 1976; ‘El euskara y la cultura escrita’, 1977; ‘Euskal idazleak gaur’, 1977; ‘Euskal liburu eta aldizkariak’, 1978; ‘Euskararen zapalkuntza’, 1982; ‘XX. Mendeko euskal liburuen katalogoa’, 1993-97; ‘El libro negro del euskara’, 1998; ‘Martin Ugalde: Andoaindik Hondarribira Caracasetik barrena’, 1998; ‘La censura de Franco y los escritores vascos del 98’, 1998; ‘XX. Mendeko euskal liburuen katalogoa, I, II, III, IV’; ‘Imanol Murua Gipuzkoako Alkate’, 2004.

Jaso dituan sarien artean dagoz Euskadi de Plata Saria (1997), ‘Euskal Kultura Gaur’ liburuari liburudendariek emona, Donostiako Liburu Eguneko Azokan liburu salduena izateagaotik; Euskadi de Plata Saria, (1998), ‘El Libro Negro del Euskera’ liburuari liburudendariek emona, Donostiako Liburu Eguneko Azokan liburu salduena izateagaitik; eta aurten, 2007an, XIX. Rikardo Arregi Kazetaritza Sariko ohorezko aipamena.

Lourdes Oñederra

Lourdes Oñederra Donostian sortua da, 1958an. Filologia Hispanikoan lizentziaduna (1980) eta Euskal Filologian doktorea (1987) da. Tesia euskal hizkuntzearen palatizazinoaz egin eban, Koldo Mitxelenaren zuzendaritzapean.

EHUko katedraduna da, eta unibersidade honetako Filologia eta Geografia eta Historia Fakultadean dihardu gaur egun, Hizkuntzalaritza eta Euskal Ikasketak Sailean, bertan Fonetika eta Fonologia irakasle dalarik.

Horrezaz gan, Grazeko (Austria) Unibersidadeko irakasle gonbidatua izana da eta, besteren artean, Teaching Assistant bezela ibili izan da Iowako Unibersidadean, fonetika eskola praktikoak emoten. Vienako eta Hawaiiko (Honolulu, AEB) unibersidadeetan be izana da, fonologia ikerketak egiten. Hawaiiko kasuan, David Stampe doktoreagaz lan egiteko aukerea izan eban.

Euskaltzaindian, Ahoskera batzordeko kide izan zan, harik eta batzordea desagertu arte. Batzorde horretan, ahoskereari buruzko normatibizazinoaren inguruko ikerketa lan bat egin eban (1993-1994). Ahoskera batzordeko koordinatzailea be izan zan (1995-1998).

Euskaltzaindiak 1996ko martiaren 29an izentau eban euskaltzain urgazle. Euskararen Aholku Batzordeko kide izan zan (2002-2003), ASJU (Anuario del Seminario de Filología Vasca ‘Julio de Urquijo’) argitalpenaren kontseilukidea da. Linguistic Society of America (LSA) eta Societas Linguistica Europea (SLE) alkarteetako kidea da, eta 2004tik, Hizkuntzalaritza eta Euskal Ikasketak Saileko idazkaria. Komunikazino eta ponentzia ugari eginak ditu eta biltzar askotan parte hartu dau, hizlari eta aditu bezela.

Bestalde, hainbat aldizkaritan argitaratu ditu bere lan zientifikoak. Euskaldunon Egunkarian, 1995-1997 urte bitartean, hamabostean behin zutabe bat idazten eban. Egunkari bereko ‘Begia’ gehigarrian be zutabe laburrak idazten ibili zan (2000tik 2001era). Bestalde, ‘Ere’, ‘Oh Euzkadi!’, ‘Hika’, ‘Argia’ edota ‘Diario de Noticias de Alava’ komunikabideetan argitaratu ditu kolaborazinoak.

2001eko irailetik 2005eko zemendira arte, Euskal Herriko Unibersidadearen izenean, EiTBrako hizkuntza kontsultarako aholkulari jardun eban.

Lourdes Oñederrak ‘Eta emakumeari sugeak esan zion’ argitaratu eban 1999an. Liburu hori Espainiako Sari Nazionalerako finalista izan zan eta Euskal Herrian hainbat sari jaso eban: Beterriko Liburua 1999, Zilarrezko Euskadi Saria 2000, Euskadi Saria 2000, Kritika Saria 2000. Gaztelaniazko itzulpena be argitaraturik dago ‘Y la serpiente le dijo a la mujer’ izenburuaz, Iñaki Iñurrietak itzulita, Bassarai argitaletxearen eskutik, eta ingelesera be itzuli dabe.

Ikusi argazki guztiak handiago