Meabe Garraitzetako itsasargian

Lekeitioko Kale Antzerki Jaialdian ‘Ez zaitez Gernikara joan, Lauaxeta’ antzezlana barruraino sartu jakon igaz Miren Agur Meabe (Lekeitio, 1962) idazleari eta 36ko gerraz idazteari ekin eutson. Horrez gan, Berria egunkariko ‘Mantagorri’ ataletik enkargu bat jaso eban gai horretaz idazteko eta aukerea ezin hobeto aprobetxau dau. ‘Urtebete itsasargian’ lanak Bilboko Elkar Megadendan ikusi dau argia Xabier Mendigurenen eta idazlearen beraren eskutik.

‘Liburuan jazoera handi bat kontetan bada be, persona txiki baten ahoan imintea otu jatan egokiena’, esan dau Meabek. Horretarako, Jon izeneko hamahiru urteko mutikoa Garraitzetara (Lekeitioren izen literarioa) bialdu dau. Han, osaba farozain gazteagaz eta Mirra neska-lagunagaz batera, mosaiko baten legez, gerra sasoiko ideologia, erlijinoa, bizimodua eta jokerak adierazoko deutsoz irakurleari (liburua 12 urtetik aurrerakoei zuzenduta dago). Horretarako, Meabek esfortzu berezia egin behar izan dau. Autoreak berak autortzen dauen legez, ‘nik neuk be ez nekian ze gitxi nekian 36ko gerrari buruz’. Informazinoa aitak eta osabeak emon deutse eta ‘istorioaren asmoa kontakizun entretenigarri baten bidez gozarazoteaz gan, gazteenei gerrearen ganeko hausnarketea egitera bultzatzea da’.

Liburuak zati bi daukaz: batetik, ‘Txo’ izenburupean, zortzi ataletan protagonistea Garraitzetara heltzen dan momentua eta sustrai sentimentalak botaten hasten dan aldia kontetan dau; bestetik, 1936ko irailetik 1937ko irailera bitartean, hilabeterik hilabete, ildo kronologikoari eutsita, gerraren bilakaerearen narrazinoa egiten dau. Hortik, ‘urtebete’ berbea izenburuan. Eta izenburuaren beste berbeak be, ‘itsasargia’, pisu berezia dauka obran. Izan be, ‘lurralde ezagunak amaitzen diran lekuetan egoten dira itsasargiak eta, kasu honetan, Garraitzetan, leku aproposean dago, kontuan hartuta handik hur egon zala neguko fronteetako bat’. Ideia guztiak zorrotz lotuta dagoz liburuan eta, oinarrian, gazteei zuzendutako lana izan arren, askotan literatureak ez dau adinez ulertzen.

Ikusi argazki guztiak handiago