Jan-edanak  II. urtea // 40. zenbakia - 2003ko abenduak 15

Muxarra laban errea, berakatz, pipermin eta orio prijiduagaz


Muxarra laban errea, berakatz, pipermin eta orio prijiduagaz

Osogaiak:

- Kilo bateko muxarra (freskoa izan daitela).
- Berakatz atal bi.
- 'Kayena' edota pipermin bi.
- 125 gr. oliba-orio.
- Gatza.
- 100 gr. ur.
- 50 gr. oliba-orio.
- Koilarakada bat sagar ozpina.
- Perejila.

Zelan Egin:

Muxarra behin ondo garbituta daukagunean, hau da, aletak, eskamak, tripak eta enparauak kendu ondoren, aizto zorrotz bategaz erditik bi ebagiko dogu. Prozesu hau arraindegi gehienetan aurreratzen deuskue bertako beharginek. Hortik aurrera, muxarra gatz puntuan jarriko dogu, labako plaka baten gainean. Bien bitartean, labea biztuko dogu berotzen joan daiten eta 180 gradutara beharko dogu. Muxarrak gatza hartzeko denporatxua beharko dau eta, ostean, ura eta 50 gr. oliba-orioa gainetik botako deutsagu. Arraina lehenengo gatz puntuan jarri ondoren, oso komenigarria da bospasei minutuz azala behera jarrita ixtea, ze holan gatza urtu eta geldiro-geldiro okela barrura sartuko da, gatza ez da alperrik galduko eta okelaren barrualdea be ondo geratuko da; sarritan, arriskua dago okelea gatz barik eta saltsea, barriz gaziegi egiteko.

Hurrengo pausuan, labea prest eukiko dogu eta mahaira atarateko 10 bat minutu falta diranean, muxarra barruan sartuko dogu. Bien bitartean errefritua preparetan joango gara. Berakatzak zuritu, laminetan ebagi eta zartaginean jarriko dogu 125 gr. oliba-oriotan. Zartagina surtan jarriko dogu eta berakatzak kolorea hartu aurretik, 'kayena' edota pipermina botako dogu baina kontu handiz erre ez daiten. Ondoren, muxarra labetik atara eta ozpina gainetik botako deutsagu; berehala, orio prijidua edo errefritua eta gero, labean denpora gehiago euki behar dogula ikusi ezkero, apur baten sartuko dogu.

Azken buruan, arraina prest dagoala ikusten dogunean, labetik atara eta txiki-txiki egindako perejila botako deutsagu gainetik (perejiloa fin-fin txikitzea komenidu da). Zerbidu aurretik sardexka edo lauhortz bategaz hazurrak kenduko deutsaguz, jakina, bero-berotan eta kontu handiz okela zatiak ez apurtzeko. Amaitzeko, barriro errefritua gainetik botako dogu eta mahaira atarateko moduan egongo gara.

On Egin eta gabon jai ederrak pasau daizuezala opa deutsuet danori.

BeƱat Ormaetxea,
Aretxondo Jatetxeko Sukaldaria.

Kaixo irakurleok, gabonak ganean doguz aurten be eta seguru nago etxe askotan burukomin handiak izango dozuezala jatekoakaz eta edatekoakaz: zer jateko preparau, zelan egin...

Gabonetarako oso aproposa dan errezetea preparauko deutsuet. Arrain urdina laban zelan erre ikasiko dogu; bisigua, lupina, muxarra, meroa, txitxarroak ...danak dira gozo-gozoak erreta. Gauza jakina da gabon buelta honetan arrainaren kasuan ez eze, ganerako jateko guztien prezioetan sekulako igoerak izaten dirala eta aurretiaz erosi eta gordetea dala bide onena. Arrainen artean, karu-karua be ez dan arrain bat aukeratuko dogu: berbarako, muxarra.

Kilotik gorako muxarrak oso gusto onekoak izaten dira, itsasokoak batez be. Bisiguaren familiakoa da muxarra eta laban erre ezkero, orio prijidu bategaz oso gozo geratzen da. Berbaurre gehiago barik goazen ba kozinara, gure txokora, jatekoa preparetan bai baina ondo pasetan, errelajetan eta gozetan. Askori kozinako beharrak errelajetako balio deusku, izan be, eguneroko ardura eta burukominak ahaztu eta prisarik barik, gogotsu ekiten deutsagulako beharrari. Ia ba, patxada apur bat be helarazoten deutsuedan!.