Kulturea  III. urtea // 67. zenbakia

Augustin Zubikarai idazlea hil da


Argitaratutako lan nagusiak:

 Bizi garratza. Mendu zaharra. 1970. Antzerkia
 Kardala. 1976
 Aingira kumak. 1976
 Boga ta zixe. 1976. Antzerkia
 Bale denborak. 1978. Narrazinoa
 Esan eta esango. 1979. Narrazinoa
 Anton Guzurretxe. 1979. Narrazinoa
 Lainoak Mundaka’n. 1980
 Mun-daka. 1981. Narrazinoa
 Ira usaina. 1981. Narrazinoa
 Bizitzako urratsak. 1981. Narrazinoa
 Gure inguruak. 1982. Autoedizioa
 Makillen egunak. Guda baten kerizpe eta autsetan 1983. Narrazinoa
 Bizkaiko bidetan. 1984
 Itsastarrak. 1985. Narrazinoa
 Ondarru, kantu, otoi, orru. 1984
 Ondarroa baserri giroan. 1985
 Peru eta Mari, gureak, Gaubeka. 1986. Narrazinoa
 Lugo-ko ipuiñak. 1986. Kontakizunak
 Garratz eta gordin. 1986. Narrazinoa
 Itsastarrak. 1986
 Barre eta irri. 1988. Kontakizunak (elkarlanean)
 Balentin Berri-Otxoa; bizitza, eskutitzak, gorespenak. 1988. Biografia
 Berriatua. 1986. (Elkarlanean)
 Izpazter. 1987
 Treiñeru estropadak. 1987
 Amoroto eta Gizaburuaga. 1988
 Mendeja. 1988 (Elkarlanean)
 Etxebarria. 1989
 Ea, Natxitua, Bedarona. 1989
 Itxas aize. 1989
 Aulesti. 1990
 Ondarroa ikusgarri. 1990
 Zaldupeko txikiena. 1991. Narrazinoa
 Markina Xemein I eta II. 1991
 Munitibar. 1992
 Zeregiñak (agenda). 1992, 1993

Julen Gabiria

Augustin Zubikarai kazetari, idazle, itzultzaile eta hizkuntzalaria zan. Gaixorik, ohean emon ditu azken urte biak, eta garagarrilaren 12an hil zan Galdakaoko ospitalean, 89 urte eukazala. Pablo Neruda jaio zaneko 100. urteurrenaren egun berean.

Augustin Zubikarai Bedialauneta Ondarroan jaio zan, 1914ko zemendiaren 3an. Lehenengo ikasketak Ondarroan egin ebazan, euskeraz, eta hamar urtegaz Saturraraneko ikastetxera joan zan; han lau urtez ikasi ostean, Gasteizen filosofia ikasi eban.

Gaztetatik euki eban idazteko zaletasuna, eta 1933an, Zornotzan, Jaungoiko-Zale eta Ekin-en lan egiteko prest egoan, baina gaixotu eta urte bi emon ebazan etxean. Gero, Euzko, Gudari, Euzkadi eta Argia aldizkarietan idazten hasi zan, besteak beste. Euzkadin argitaratu ebazan Aberriagaz bizi (1934), Illobearen indarra (1935), eta Itxas lapurrak (1936), serial forman. Itxas-ertzeko itsumutilla be orduan idatzi eban, baina lan hori galdu egin zan gero.

Gerrea hasi zanean, soldadu izateko gogoa erakutsi eban, baina Lauaxetak Euzkadin egunkariko zuzendariari laguntzeko aukeratu eban. 1937an, Eguna egunkaria sortu zan, Zubikarai erredaktore-buru zala. Bilbo jausi baino bost egun lehenagora arte plazaratu eben Eguna. Bi egun beranduago, Zubikaraik Enkarterrietara egin eban alde. Santoñan, Mieresen eta Escudon egon ostean, Laredora joan eta italiarrek preso hartu eben: konzentrazino-eremuak, lan behartuak, kartzela eta erbestea ezagutu ebazan orduan. Ziburun bizi izan zan denporaldi batez. Azkenean, etxeratzeko baimena lortuta, Kataluniatik sartu eta preso hartu eben: Figuereseko penalean sartu, eta Madrilera eta Gibraltarreko San Roque zigor batailoira eroan eben. Azkenean, 1940ean, askatasuna lortu eban.

1941ean atzera Ondarroara joan zan Zubikarai, eta Mutrikun, kontserba fabrika baten, finantzak eroaten hasi zan. Hantxe segidu eban beharrean berrogei urtez. Halanda be, ez eutsan inoiz idazteari itxi.

Antzerkia, poesia, narratibea, kazetaritzea eta itzulpengintzea landu ditu. Berrogei antzerki-lan inguru eta beste horrenbeste nobela eta ipuin idatzi ditu.

Euskaltzaindiak 1961eko abuztuaren 25ean euskaltzain urgazle izentau eban, 1993ko bagilaren 25ean, barriz, ohorezko euskaltzain.

Zubikarairen inguruko informazino gehiago Literaturaren Zubitegian topauko dozue: http://www.armiarma.com/zubi/egileak/00098.htm